Tıbbi Sülük Tedavisi: Hirudoterapi
Hirudoterapi, tıbbi sülükler kullanılarak yüzyıllar boyunca hastalıkları tedavi etmek amacıyla uygulananbir tedavi şeklidir. Sülükler uzun yıllar boyunca terapötik olarak kullanılmıştır, ancak farmakoterapiilerledikçe kullanımı azalmıştır. Günümüzde sülüklerin kan emmeleri esnasında ısırdığı dokuya verdiğisalgısında biyolojik ve farmakolojik açıdan çok sayıda etkili biyoaktif maddeler tespit edilmiştir. Böylecekonvansiyonel tedaviye ek olarak hirudoterapinin önemi her geçen gün daha iyi anlaşılmaktadır. Konuile ilgili tıbbi sülük tedavisinin ülkemiz açısından önemini yeniden hatırlatmak ve güncel literatürügözden geçirmek amacıyla bu derleme yazılmıştır.
Medicinal Leech Therapy: Hirudotherapy
Hirudoterapy is a form of treatment that has been used to treat diseases for centuries using medicinal leeches. Leeches have been used therapeutically for many years, but their use has decreased as pharmacotherapy progresses. Today, a number of biologically and pharmacologically active bioactive substances have been identified in the secretion of leeches they give to tissues they bite during blood sucking. Thus, the importance of hirudotherapy is understood better each day, in addition to conventional treatment. This review has been written to remind the importance of medicinal leech therapy for our country and to review current literature.
___
- 1. Singh AP. Medicinal leech therapy (Hirudotherapy): A brief overview. Complement Ther Clin
Pract 2010;16:213–5.
- 2. Sağlam N. Sülük Biyolojisi ve Yetiştirme Teknikleri, Ticari Balık Türlerinin Biyolojisi ve
Yetiştirme Teknikleri Hizmetiçi Eğitim Semineri, 1‐5 Mayıs. Ankara: Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Gn. Md. Su Ürünleri Daire Başkanlığı; 2000:51‐6.
- 3. Abdullah S, Dar LM, Rashid A, Tewari A. Hirudotherapy /Leech therapy: Applications and
Indications in Surgery. Archives of Clinical and Experimental Surgery 2012;1:172‐80.
- 4. Parker JL, Shaw JG. Aeromonas spp. clinical microbiology and disease. J Infect 2011;62:109‐18.
- 5. Saglam N, Saunders R, Lang SA, Shain DH. A new species of Hirudo (Annelida: Hirudinidae):
historical biogeography of Eurasian medicinal Leeches. BMC Zoology 2016;1:5.
- 6. Whitaker IS, Rao J, Izadi D, Butler PE. Historical Article: Hirudo medicinalis: ancient origins of,
and trends in the use of medicinal leeches throughout history. Br J Oral and Maxillofac Surg
2004;42:133‐7.
- 7. Lui C, Barkley WB. Medicinal leech therapy: New life for an ancient treatment. Nursing
2015;45(11):25‐30.
- 8. Rai PK, Singh AK, Singh OP, Rai NP, Dwivedi AK. Efficacy of leech therapy in the management
of osteoarthritis (Sandhivata). AYU Journal 2016;32(2):213‐7.
- 9. Das BK. An Overview on Hirudotherapy/Leech therapy. Ind Res J Pharm Sci 2014;1(1):34.
- 10. Alaama M, Alnajjar M, Abdualkader AM, Mohammad A, Merzouk A. Isolation and Analytical
Characterization of Local Malaysian Leech Saliva Extracts. IIUM Engineering Journal 2011;12:4.
- 11. Michalsen A, Roth M, Dobos G. Medicinal Leech Therapy. 1st ed. Stuttgart‐New York: Georg
Thieme Verlag; 2007.
- 12. Abdualkader AM, Merzouk A, Ghawi AM, Alaama M. Some Biological Activities of Malaysian
Leech Saliva Extract. IIUM Engineering Journal 2011;12:4.
- 13. Duruhan S, Biçer B, Tuncay MS, Uyar M, Güzel S. Travma ve Plastik Cerrahi Operasyonları
Sonrası Sülük Uygulamaları. Integr Tıp Derg 2014;2(2):32‐7.
- 14. Abbas Zaidi SM, Jameel SS, Zaman F, Jilani S, Sultana A, Khan SA. A Systematic Overview of the
Medicinal Importance of Sanguivorous Leeches. Altern Med Rev 2011;16:1.
- 15. Gödekmerdan A, Arusan S, Bayar B, Sağlam N. Tıbbi Sülükler ve Hirudoterapi. Turkiye Parazitol
Derg 2011;35:234‐9.
- 16. İkizceli İ, Avşaroğulları L, Sözüer E, Yürümez Y, Akdur O. Bleeding due to a medicinal leech
bite. Emerg Med J 2005;22:458–60.
- 17. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık
Resmi Gazete. 2014; 29158. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141027‐3.htm,
Erişim tarihi: 07.03.2018.
- 18. Bäcker M, Lüdtke R, Afra D, Cesur Ö, Langhorst J, Fink M, Bachmann J, Dobos GJ, Michalsen A.
Effectiveness of Leech Therapy in Chronic Lateral Epicondylitis A Randomized Controlled Trial.
Clin J Pain 2011;27:442–7.
- 19. Jha K, Garg A, Narang R, Das S. Hirudotherapy in Medicine and Dentistry. J Clin Diagn Res
2015;9(12):5‐7.
- 20. Abdualkader AM, Ghawi AM, Alaama M, Awang M, Merzouk A. Leech Therapeutic
Applications. Indian J Pharm Sci 2013;75(2):127–37.
- 21. Wollina U, Heinig B, Nowak A. Medical leech therapy (Hirudotherapy). Our Dermatol Online
2016;7(1):91‐6.
- 22. Aydin A, Nazik H, Kuvat SV, Gurler N, Ongen B, Tuncer S, Hocaoglu E, Kesim SN. External
decontamination of wild leeches with hypochloric acid. BMC Infectious Diseases 2004;4:28.
- 23. Verriere B, Sabatier B, Carbonnelle E et al. Medicinal leech therapy and Aeromonas spp.
İnfection. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2016;35(6):1001–6.
- 24. Hermansdorfer J, Lineaweaver W, Follansbee S, Valauri FA, Buncke HJ. Antibiotic sensitivities of
Aeromonas hydrophila cultured from medicinal leeches. Br J Plast Surg 1988;41(6):649‐51.
- 25. Mumcuoglu KY, Huberman L, Cohen R, Temper V, Adler A, Galun R, Block C. Elimination of
symbiotic Aeromonas spp. from the intestinal tract of the medicinal leech, Hirudo medicinalis,
using ciprofloxacin feding. Clin Microbiol Infect 2010;16:563–7.
- 26. Sunil KS, Aradhyamath S, Hiremath S. Concepts of Leech Therapy. International Ayurvedic
Medical Journal 2015;3(8):2559‐63.
- 27. Houschyar KS, Momeni A, Maan ZN, Pyles MN, Jew OS, Strathe M, Michalsen A. Medical leech
therapy in plastic reconstructive surgery. Wiener Medizinische Wochenschrift 2014;164(5‐6):95‐
102.
- 28. Murthy RK, Pandrangi V, Weber DJ. Infection Prevention. 1st ed. Cham, Switzerland: Springer
International Publishing AG; 2018.
- 29. Merzouk A, Ghawi AM, Abdualkader AM, Abdullahi AD, Alaama M. Anticancer Effects of
Medical Malaysian Leech Saliva Extract (LSE). Pharm Anal Acta 2012;15:3‐5.