MEMET TAŞKIN EGİCİ, Burçin YILDIRIM

Aile Hekimliği Uzmanlık Öğrencilerinin Bakış Açısından Aile Hekimliği Saha Eğitimi ve Eğitim Aile Sağlığı Merkezleri

Amaç: Çalışmamızda aile hekimliğinde saha eğitimini ve özgün bir model olan eğitim aile sağlığımerkezlerini uzmanlık öğrencilerinin penceresinden ele aldık. Aile hekimliği asistanlarının bilgi,beklenti ve düşüncelerini irdeleyerek, saha eğitiminde gelecek perspektifine ışık tutmaya çalıştık.Materyal ve Metot: Çalışmamız 36 farklı hastanede tam zamanlı uzmanlık eğitimi alan aile hekimliğiasistanlarına yapılmıştır. Gönüllülük esasına dayalı ve katılımcıların doldurduğu anket çalışmasıdır.Sayısal verileri içeren soruların analizinde ortalama ve standart sapma, frekans ve oran değerleri, nitelverilerin analizinde ki‐kare testi kullanıldı. Açık uçlu sorulardan elde edilen veriler kategorize edilerekdeğerlendirilmiştir.Bulgular: Çalışmamıza aile hekimliği uzmanlık eğitimi alan toplam 200 kişi katılmıştır. Katılımcılar 24‐47 yaş aralığında olup yaş ortalaması 28,6 ± 2,9’dur. Çalışmaya katılanların yüksek oranda %87,5 (n=175)aile hekimliği asistanı olmaktan memnun oldukları görüldü. Katılımcıların %81’i (n=162) aile hekimliğiuzmanlık eğitimi süresinin yeterli olduğunu belirtmiştir. Eğitim aile sağlığı merkezi (EASM) hakkındayeterli bilgiye sahip olanların oranı %36,5 (n=73) olarak saptandı. Uzman olduktan sonra aile hekimliğisaha eğitiminin bir parçası olmak isterim diyenlerin oranı %76,5 (n=153) olarak bulundu. Çalışmayakatılanların %89,5’inin (n=179) eğitim sorumlusunun aile hekimliği uzmanı olduğu belirlendi. Çalışmayakatılanlardan saha eğitimini EASM’ de geçirenler %36 (n=72) olarak bulundu. Saha eğitiminin EASM vehastane polikliniklerinde verilmesi gerektiğini düşünen katılımcıların oranı %36 (n=72) olarak bulundu.Sonuç: Çalışmamızda, aile hekimliği uzmanlık öğrencilerinin büyük oranda, uzmanlık eğitimindekisaha eğitiminin EASM’de verilmesi gerektiği ancak hastane aile hekimliği polikliniklerindeki uygulamaeğitimlerinin de devam etmesi yönünde kanaate sahip oldukları belirlendi. Uzmanlık eğitim süresininmevcut haliyle üç yıl olarak devam etmesi çoğunluk tarafından kabul gördüğü ve aile hekimliğiuzmanlık öğrencilerinin, standart bir eğitici eğitiminden geçtikten sonra saha eğitiminin bir parçasıolmaya istekli oldukları belirlendi.

On‐Site Training of Family Medicine and Training Family Health Centers with the Perspective of Family Medicine Residents

Objectives: In our research, we considered the subject of on‐site training of family medicine and a unique model called ‘’training family health centers’’ from the aspect of residents. We tried to shed light on the future perspective on site‐training by examining the expectations, information, and opinions of family medicine residents. Materials and Methods: After taking the ethical approval, the research was done with the family medicine residents taking full time career training. The participants filled out a questionnaire and the research is based on voluntariness. In the analysis of queries involving numerical data, average and standard deviation, frequency and ratio values were used, and chi‐square test was used in the analysis of qualitative data. Data obtained from open‐ended questions were evaluated by being categorized. Results: Our work was conducted with 200 participants having family medicine resident training in 36 different hospitals. The participants were in the age range of 24‐27 and the average age was 28,6+2.9. It has been seen that 87.50% (n=175) of the participants joining were pleased to be a family medicine resident. 81% of the participants indicated that the period of education was enough. The ratio of the participants who have enough information about a training family health center has been determined as 36%(n=73). The percentage of the ones who said “I want to be a part of on‐site training after the specialization’’ was 76.50% (n=153). Of the participants 89,50% had a family physician clinic head. The percentage of the participants who spent their on‐site training in ‘’training family health centers’’ was found as 36%. The percentage of the participants who think that ’’on‐site training education’’ should be given in ‘’training family health centers’’ and hospital clinics is 36%. Conclusion: In our research, it was determined that family medicine residents mostly thought that onsite training should be given at training family health centers, but that the training at family medicine outpatient clinics located in hospitals should continue. It was accepted by the majority that the duration of the recidency should last for three years. Residents were willing to become a part of on‐site training after they had completed standard training.

PDF

___

1. The European Definition of General Practice / Family Medicine. WONCA Europe 2011 Edition, Barcelona: WHO Europe Office. www.woncaeurope.org/sites/default/files/documents/Definition%203rd%20ed%202011%20with %20revised%20wonca%20tree.pdf, Erişim tarihi: 15.06.2018.
2. Aile Hekimliği Standart, Müfredat ve Rotasyon Belirleme Komisyonu. Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitiminde Rotasyon Uygulamaları Üzerine Rapor. Türk Aile Hek Derg 2015;15(2):88‐9.
3. Tıpta Uzmanlık Kurulu Müfredat Oluşturma ve Standart Belirleme Sistemi (TUKMOS). Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı. Erişim adresi: http://www.tuk.saglik.gov.tr/TR,31474/aile‐hekimligi.html, Erişim Tarihi: 20.05.2018
4. Wonca Europe 2011. The European Definition of General Practice/ Family Medicine. 2011 edition. http://www.woncaeurope.org/sites/default/files/documents/Definition%203rd% 20ed%202011%20with%20revised%20wonca%20tree.pdf, Erişim Tarihi: 03.07.2017.
5. Uğurlu, M, Üstü, Y. Türkiye’de Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Süreci ve Geliştirilmesi Gereken Noktalar. Ankara Medical Journal 2018;18:123‐8.
6. Apaydın Kaya Ç, Uzuner A, Ünalan PC, Çifçili S, Akman M. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı Eğitim Aile Sağlığı Merkezleri Kurma Deneyimi Jour Turk Fam Phy 2017;8(1):14‐20.
7. Eğitim Aile Sağlığı Merkezleri Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği 26 Eylül 2014 tarihli ve 29131 sayılı Resmi Gazete, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/09/20140926‐3.htm Erişim tarihi: 15.06.2018.
8. Türkiye Aile Hekimleri Uzmanlık Derneği (TAHUD) tarafından T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı’na (THSK) Verilmek Üzere Hazırlanan Kısa Rapor. Ankara: TAHUD; 2017, Ocak. http://www.tahud.org.tr/view/contentFiles/upload/files/THSK%20Rapor%20Toplam.pdf, Erişim Tarihi. 25.06.2018.
9. Kodaş H. Aile Hekimliği Asistanlarının Uzmanlık Eğitimleri Konusunda Güncel Sorunları ve Geleceklerine Bakış Açısı (Tez). İstanbul: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gaziosmanpaşa Taksim Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Aile Hekimliği Kliniği; 2017.
10. Adıyaman C. Aile Hekimliği Asistanlarının Uzmanlık Eğitimine Bakışı (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu İstanbul İli Beyoğlu Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gaziosmanpaşa Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği, İstanbul; 2016.
11. Tan MN, Özçakar N, Kartal M. Asistan Hekimlerin Tıpta Uzmanlık Eğitimi Kapsamında Mesleki Memnuniyetleri ve Yaşam Koşulları ile İlişkisi. Marmara Medical Journal 2012;25:20‐5.
12. Can H, Güçlü YA, Doğan S, Erkaleli MB. Cerrahi ve Cerrahi Dışı Kliniklerdeki Asistan Hekimlerde Tükenmişlik Sendromu. Tepecik Eğit Hast Derg 2010;20(1):33‐40.
13. Oandasan IF, Archibald D, Ross S.vGiving curriculum planners an edge: using entrance surveys to design family medicine education. Can Fam Physician 2015;61(4):e204‐10.
14. Tıp Dallarında Asistan Eğitimi Çalıştayı/Çalıştay Raporu. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı; 2017. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/2922270/tip_dallarinda_egitim_calistayi.pdf/e30037bd ‐9fbb‐4f53‐8f05‐42f13d6b3abe, Erişim tarihi:25.06.2018.
15. Porter S. Want to know what medical residents think about their residency training? Just ask them. http://www.aafp.org/news/education‐professionaldevelopment/ 20150812residentreport.html, Erişim tarihi: 05.11.2017.
16. Ünlüoğlu İ, Cebeci S, Konur M ve ark. Aile Hekimliği Asistanlarının ve Anabilim Dallarının Türkiye‟deki Aile Hekimliği Uygulamaları ve Uzmanlık Eğitimleri ile İlgili Düşünceleri, 2008. www.tahud.org.tr/view/contentFiles/dokuman/20160614092754.pdf, Erişim tarihi: 05.11.2017.
17. İşcan G, Gülmez G, Yıldırım E, Adahan Sunay D, Bilge Y. Aile Hekimliği Asistanların Aile Hekimliği Uzmanlığı ve Aile Hekimliği Uygulaması ile ilgili Düşünceleri. 10. Ulusal Aile Hekimliği Kongresi 2011. www.tahud.org.tr/view/contentFiles/dokuman/20160614092754.pdf, Erişim tarihi: 05.11.2017.
18. McKee M, MacLehose M, Nolte L, Ellen. Health Policy And European Union Enlargement. UK: McGraw‐Hill Education; 2004. 19. Wonca, EURACT. http://euract.woncaeurope.org/specialist‐training‐database (Erişim Tarihi: 25.04.2018).
20. Çiçek C Terzi C, Solak A ve ark. Üniversite Hastanelerinde Temel Bilimler Alanında Uzmanlık Eğitimi: Tıpta Uzmanlık Öğrencisi Bakış Açısı İle. Mikrobiyoloji Bülteni 2005;39:491‐501.
21. Sancaktar Ö, Demirağ S. Uzmanlık Eğitimi Programlarıyla İlgili Gelişmelerin Aile Hekimliği Asistanlarının Kendi Eğitimlerine Bakışları ve Gelecekle İlgili Beklentileri Üzerine Etkisi (Tez). Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Aydın; 2013.
22. Yıkılkan H, Türedi Ö, Aypak C, Görpelioğlu S. Ankara ilinde eğitim alan aile hekimliği asistanlarının eğitim gereksinimlerinin değerlendirilmesi. Cumhuriyet Medical Journal 2013;35:25‐32.
23. Wonca Global Standards for Postgraduate Family Medicine Education June 2013. 1. http://www.globalfamilydoctor.com/site/DefaultSite/filesystem/documents/Groups/Education/ WONCA%20ME%20stds_edit%20for%20web_250714.pdf, Erişim tarihi: 05.11.2017.
24. Tıpta Uzmanlık Kurulunun (TUK) 02‐03/01/2014 Tarih ve 406 Sayılı Kararı ile Belirlenen Usul ve Esaslar, https://hsgm.saglik.gov.tr/dosya/mevzuat/genel_nitelikli_yazilar/sahu_usul_esaslar.pdf, Erişim tarihi: 05.11.2017.
25. Victor K. Ng, Burke AC, Narula A. Residents as teachers: Survey of Canadian Family Medicine Residents. Canadian Family Physician September 2013, 59 (9) e421‐e427
26. Alanyalı FM, Geroğlu B, Kurnaz MA, Can H, Öngel K. İzmir İlinde Bulunan Eğitim ve Araştırma Hastanelerindeki Aile Hekimliği Asistanlarının Aile Hekimliği Disiplini Konusunda Bilgileri ve Uzmanlık Eğitimi ile İlgili Görüşleri. The Journal of Turkish Family Physician 2014;5(4):1‐7.
27. Maç, Ç, Öztürk G. "Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinin Aile Hekimliği Poliklinikleri ile Eğitim Aile Sağlığı Merkezi Polikliniklerine Başvuran Hastaların Kayıtlarının Karşılaştırılması". Ankara Med J 2018;18:14‐21.
28. Metsemakers JFM. Family medicine training in Turkey: some thoughts. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2012;16(1):23‐34.
29. Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Çerçeve Programı, Türkiye Aile Hekimliği Yeterlilik Kurulu 2013, www.tahud.org.tr/view/contentFiles/dokuman/20160614092754.pdf Erişim tarihi: 05.11.2017.
30. Uzuner A, Topsever P, Unluoglu I, et al. Residents’ Views About Family Medicine Specialty Education. BMC Medical Education 2010;10:29.
31. http://www.pinnaclehealth.org/professionals‐and‐job‐seekers/graduate‐medicaleducation/ osteopathic‐medicine‐residencies/family‐practice‐residency‐program/residencycurriculum (Erişim tarihi: 11.05.2018).
32. Postgraduate‐Program Overview http://mcmasterfht.ca/education/postgraduate/ Erişim tarihi: 12.05.2018.
33. Care of the Elderly. https://medm‐backend.fammedmcmaster.ca/wp‐content/uploads/2018/07/Care‐oftheElderly. pdf Erişim tarihi: 12.05.2018.
34. Comparisons of UK General Practice and US Family Practice. JABFP 1999;12(2):162‐72.
35. Tekin O, Üstü Y, Uğurlu M. Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitiminde Saha Eğitimi. Ankara Med J 2012;12(1):16‐21.