YAPAY ZEKANIN ŞİRKET YÖNETİMİNE OLASIKATKILARININ TÜRK ŞİRKETLER HUKUKU KAPSAMINDADEĞERLENDİRİLMESİ VE YAPAY ZEKANIN HUKUKİSTATÜSÜNÜN BELİRLENMESİNDE ŞİRKETLER HUKUKUNDANÇIKARTILABİLECEK DERSLER

Teknolojinin ve özellikle de yapay zekanın hayatımızdaki yeri ve önemi artıkinkâr edilemez bir noktadadır. Covid-19 salgınının da etkisiyle yapay zekanınhayatımızı kolaylaştıracağına inanılan alanlarda hızlı bir dönüşüm ve adaptasyonsüreci başlamıştır. Diğer tüm alanlarda olduğu gibi hukuk alanında da yapay zekanınkullanımı gün geçtikçe artmaktadır. Şirketler ve şirketler hukuku da yapay zekâteknolojilerinden etkilenen alanlardandır. Yapay zekâ ve şirketler hukuku arasındakietkileşimin özenle analiz edilmesi gereken birçok farklı boyutu vardır. Ancak buçalışmada yalnızca yapay zekanın şirket yönetimine ne şekilde yardımcı olabileceği,bir yönetici olarak kullanılmasının mümkün olup olmadığı ve şirketlerde yapay zekâkullanımının kurumsal yönetime olan etkisi değerlendirilecektir. Ayrıca bu çalışmadayapay zekanın yapmış olduğu eylem ve işlemlerden doğan sorumluluğun kime veyakimlere ait olacağı tartışmalarına katkı sağlamak amacıyla şirketlere benzer birşekilde yapay zekaya kurumsal kişilik kazandırılarak hukuki statünün verilmesininmümkün olup olmadığı analiz edilecektir.

ANALYSIS OF THE CONTRIBUTION OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE ON TURKISH COMPANY LAW AND THE LESSONS LEARNED FROM COMPANY LAW FOR DETERMINATION OF THE LEGAL STATUS OF THE ARTIFICIAL INTELLIGENCE

The importance of technology and artificial intelligence is now undeniable. Withthe eff ect of the Covid-19 outbreak, a rapid transformation and adaptation process has begun in areas where artificial intelligence is considered to make it more comfortable.As in all other fields, the application of artificial intelligence in law is increasingday by day. Corporate law and companies are also among the areas aff ected byartificial intelligence technologies. The interaction between artificial intelligenceand corporate law has many diff erent aspects, and they all need to be analysed.However, this article’s scope is limited to how artificial intelligence can help companymanagement and whether it is possible to use AI as a board of director. This articlewill also evaluate using AI in the companies and its eff ects on corporate governance.It will also be analysed whether it is possible to give artificial intelligence a corporatepersonality in a similar way to companies to contribute to the discussions of who willbe responsible for the actions and transactions of artificial intelligence.

PDF

___

Adeyoju A, 'Artificial Intelligence And The Future Of Law Practice In Africa' (2018) SSRN Electronic Journal.
Akbilek M, ‘Teknolojinin Pandora Kutusu: Robotların Hukukî Kişilikleri (!) ve Hukukî Sorumlulukları’ (2017) 3 Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 6, 215-236.
Akın Murat Yusuf ve Sulu Muhammed, ‘Yönetim Kurulu Üyelerinin Menfaati ile Şirket Menfaatinin Çatışması Bağlamında Sorumluluk’ (2019) 25 Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 1, 169-184.
Akkurt S, ‘Yapay Zekânın Otonom Davranışlarından Kaynaklanan Hukukî Sorumluluk’ (2019) 7 Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 13, 39-59.
Aksoy M A, ‘Türk Kurumsal Yönetim Düzenlemelerı̇ Kapsamında Anonim Şı̇rket Yönetı̇m Kurulu’ (2013) 17 Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 45-76, 46.
Alon-Beck A, 'Artificial Intelligence In The Corporate Boardroom' (Forbes, 2021) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Altay S A, ‘Anonim Ortaklıklar Hukuku’nda Farklılaştırılmış Teselsül’ (2019) 14 Terazi Hukuk Dergisi 151.
Amico R, Thomas R J ve Kolbjørnsrud V, 'How Artificial Intelligence Will Redefine Management' [2016] Harvard Business Review. Ashour S, 'Artificial Intelligence In The Boardroom: An Outright Exposure To Directorial Liability?' (Oxford Law Faculty, 2020) Erişim tarihi 18 March 2021.
Atasoy Ö A, ‘Anonim Ortaklıkları Denetlenmesinde Hâkim Olan Esaslar ve Türk Hukukunda Denetleme Organının Görevleri’ (1984) 65 Anadolu Üniversitesi Yayını.
Atasoy Ö A ve Ergün B, ‘Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyelerinin Görevleri Kapsamında Kurulması Zorunlu Komitelerin Faaliyetlerinden Doğan Sorumlulukları’ (2018) 4 İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2, 33-52.
Ayhan R, Çağlar H ve Özdamar M, Şirketler Hukuku Genel Esaslar (2.baskı, Yetkin Yayınları 2020).
Bahtiyar M, Ortaklıklar Hukuku (Yeni TTK.’ya Göre Yazılmış) (7. baskı, Beta Yayıncılık 2012).
Bak B, ‘Medeni Hukuk Açısından Yapay Zekânın Hukukî Statüsü ve Yapay Zekâ Kullanımından Doğan Hukukî Sorumluluk’ (2018) 9 Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 35, 211-232.
Bayamlıoğlu E, ‘Akıllı Yazılımlar ve Hukukî Statüsü, Yapay Zekâ ve Kişilik Üzerine Bir Deneme’ (2008) Uğur Alacakaptan’a Armağan, (1. Baskı İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları) 131-140.
Bayern S, 'The Implications Of Modern Business–Entity Law For The Regulation Of Autonomous Systems' (2016) 7 European Journal of Risk Regulation.
Bench-Capon et al., A History of AI and Law in 50 Papers: 25 Years of the International Conference on AI and Law.
Bı̇ngöl M E, ‘Anonim Şirketlerde Konu Dışı İşlemlerin Hukuki Niteliği’ (2018) 5 İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2, 197.
Bozkurt Y ve Armağan E, ‘Robot Hukuku’ (2017) 7 Türkiye Adalet Akademisi Dergisi. Burridge N, 'Artificial Intelligence Gets A Seat In The Boardroom' (Nikkei Asia, 2017) Erişim tarihi 11 Mart 2021.
Bughin J, 'Notes From The AI Frontier: Modeling The Impact Of AI On The World Economy' (McKinsey & Company, 2021) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Brynjolfsson E ve McAfee A, 'The Business of Artificial Intelligence' (Harvard Business Review, 2020) Erişim tarihi 12 Mart 2021.
Cai J, Nguyen T ve A. Walkling R A, 'Director Appointments It Is Who You Know' [2017] 28th Annual Conference on Financial Economics and Accounting.
Cannur E, ‘Robotların Fiillerinden Doğan Hukukî Sorumluluk, Sözleşme Dışı Sorumluluk Hallerinde Çözüm Önerileri’ (2019) 40 Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 19-51.
Chesterman S, 'Artificial Intelligence And The Limits Of Legal Personality' (2020) 69 International and Comparative Law Quarterly.
Ciftci I ve diğerleri, 'Corporate Governance and Firm Performance in Emerging Markets: Evidence from Turkey' (2018) 28 International Business Review 90.
Conner Forest, 'Robot Kills Worker On Assembly Line, Raising Concerns About Human-Robot Collaboration' (TechRepublic, 2017) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Coştan H, ‘Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin ve Kamu Tüzel Kişilerinin Yönetim Kurulu Üyeliği’ (2013) 29 BATİDER, 117- 137.
Cowgill B, ‘Automating Judgement and Decision-making: Theory and Evidence from Resumé Screening’ (2018) Working Paper.
Cuthbertson A, 'An AI Chatbot Just Became A Resident Of Japan' (Newsweek, 2017) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Çamoğlu E, ‘Türk Hukukunda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri’ (2014) 9 Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. Hayri Domaniç Anısına Armağan), 63-76.
Çamoğlu E, ‘Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu’, Prof. Dr. Şener Akyol’a Armağan, (Filiz Kitabevi 2011)
Erel I ve diğerleri, 'Selecting Directors Using Machine Learning' [2021] Fisher College of Business Working Paper, 2.
Ersoy Ç, Robotlar, Yapay Zekâ Ve Hukuk (1. Baskı, On İki Levha Yayınları 2018).
Diamantis M, 'Algorithms Acting Badly: A Solution From Corporate Law' [2020] 89 Geo. Wash. L. Rev., 24.
Diamantis M, 'The Extended Corporate Mind: When Corporations Use AI To Break The Law' [2020] 97 N.C. L. Rev.
Diamantis M, 'Successor Identity' [2019] 36 Yale J. on Reg.
Directors company, 'Directors Of A French Company' (Lawyersfrance.eu, 2016) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Donthu N ve Gustafsson A, 'Effects Of COVID-19 On Business And Research' (2020) 117 Journal of Business Research.
Eminoğlu C ve Çakır F B, 'Anonı̇m Ortaklıklarda Tüzel Kı̇şı̇lerı̇n Yönetı̇m Kurulu Üyesı̇ Seçı̇lmesı̇ ve Kamu Tüzel Kı̇şı̇lerı̇nı̇n Yönetı̇m Kuruluna Temsı̇lcı̇ Ataması' (2014) 28 Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
Enriques L, 'Pandemic-Resistant Corporate Law: How To Help Companies Cope With Existential Threats And Extreme Uncertainty During The Covid-19 Crisis' (2020) 17 European Company and Financial Law Review.
Froomkin M ve Colangelo Z, “Self-Defense Against Robots and Drones”, (2015) 48 Connecticut Law Review.
Hacımahmutoğlu S, ‘Anonim Ortaklıkta Ultra Vires Doktrini ve Ortaklığı Bağlamaya Yetkili Organın Yetkilerinin Sınırlandırılamaması’ (2016) BTHAE Yayınları.
Harno A J, ‘Privileges and Powers of a Corporation and the Doctrine of Ultra Vires’ (1925) 25 YALE L.J. 13.
Helvacı M, ‘Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğunda Farklılaştırılmış Teselsül’ (2013) 2 Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
Hilb M, 'Toward An Integrated Framework For Governance Of Digitalization' [2017] Governance of Digitalization.
Hoffman M, Kahn L, ve Li D, 'Discretion In Hiring' (2017) 133 The Quarterly Journal of Economics Gershgorn D, 'Inside The Mechanical Brain Of The World’s First Robot Citizen' (Quartz, 2017) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Gürbüz A O ve Ergincan Y, Kurumsal Yönetim, Türkiye’deki Durumu ve Geliştirilmesine Yönelik Öneriler (Literatür Yayıncılık 2004).
Gürgen N, ‘6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Mesleki Sorumluluk Sigortası’ (2016) 2 Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3, 247-266.
Jebran K ve Chen S, 'Can We Learn Lessons From The Past? COVID‐19 Crisis And Corporate Governance Responses' (2021) 1 International Journal of Finance & Economics Jensen M ve Meckling W, 'Theory Of The Firm: Managerial Behavior, Agency Costs And Ownership Structure' [1976] 3 Journal of Financial Economics.
Kara Kılıçarslan S, Yapay Zekanın Hukuki Statüsü Ve Hukuki Kişiliği Üzerine Tartışmalar, (2019) 2 Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi.
Karatepe Kaya M, ‘Impact of the COVID-19 Outbreak on Minority Shareholder Protection’ (2021) 42 Business Law Review 2.
Karatepe Kaya M, ‘The Use of Artificial Intelligence in Law’, 2021 Multidisciplinary Perspectives of AI: Past, Present, Future, (1.baskı., Onikilevha 2021)
Katyal S, 'Private Accountability In The Age Of Artificial Intelligence' (2019) 66 U.C.L.A. Law Review
Kershaw D, Company Law in Context (Oxford University Press 2012).
Koç H, 'Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Farklılaştırılmış Teselsül İlkesi Uyarınca Sorumluluklarına Genel Bir Bakış' (2020) 3 Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (NEÜHFD).
Kösekaya F, Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Mesleki Sorumluluk Sigortası (7. Baskı, Adalet Yayınevi 2013).
Kubilay H, Uygulamalı Özel Sigorta Hukuku, (1. Baskı, Barış Yayınları 2003).
Legg M ve Bell M, Artificial Intelligence And The Legal Profession (1.baskı, Hart Publishing 2020)
Leszczyńska M, 'Mandatory Quotas For Women On Boards Of Directors In The European Union: Harmful To Or Good For Company Performance?' (2017) 19 European Business Organization Law Review.
Möslein F, 'Robots In The Boardroom: Artificial Intelligence And Corporate Law', Research Handbook on the Law of Artificial Intelligence (1. baskı, Edward Elgar Publishing Limited 2018)
Ndichu D, 'Ahead Of The Curve: The Technology Of Tomorrow - Gulf Business' (Gulf Business, 2021) Erişim tarihi 21 Mart 2021
Pasquale F, 'A Rule Of Persons, Not Machines: The Limits Of Legal Automation' (2019) 87 GEO. WASH. L. REV. Poroy R, Tekinalp Ü ve Çamoğlu E, Ortaklıklar Hukuku (13. Bası, Beta 2014).
Pošćić A ve Martinović A, 'Rethinking Effects Of Innovation In Competition In The Era Of New Digital Technologies' (2020) 7 Intereulaweast, 247.
Pulaş lı H, `Şirketler Hukuku Şerh൴` (3. Baskı, Adalet 2018).
Pugh W, 'Why Not Appoint An Algorithm To Your Corporate Board?' (Slate Magazine, 2019) Erişim tarihi 9 Mart 2021.
Raja K P, ‘Corporate Governance and Minority Shareholders' Rights and Interests in Pakistan: A Case for Reform’ (2012) 23(10) International Company and Commercial Law Review 347.
Reinsel D, John Gantz ve John Rydning, 2018. The Digitization Of The World From Edge To Core. [çevrimiçi] Seagate.com Erişim tarihi 17 Şubat 2021
Ricci S, 'Artificial Agents In Corporate Boardrooms' (2020) 105 Cornell Law Review. Rivera L, 'Hiring As Cultural Matching' (2012) 77 American Sociological Review
Rory Cellan-Jones, 'The Robot Lawyers Are Here - And They’Re Winning' (BBC News, 2017) Erişim tarihi 14 Mart 2021.
Sales L, 'Algorithms, Artificial Intelligence And The Law' (2020) 25 Judicial Review.
Sayın H B, ‘Anonim Şirket Yönetim Kurulu Karar ve İşlemlerine Karşı Pay Sahiplerinin Korunması Yolları’ (2019) 5 Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2, 339-363, 347.
Sayın Gündüz S, 'Borsa Şirketlerinde Yöneticilere Yapılan Ödemeler ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği' (Spk.gov.tr, 2009) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
SolumL B, 'Legal Personhood For Artificial Intelligences' (1992) 70 North Carolina Law Review, 1231-1287.
Saripan H ve Jayabala Krishnan S, 'Are Robots Human? A Review Of The Legal Personality Model' (2016) 34 World Applied Sciences Journal.
Surden H, 'Artificial Intelligence And Law: An Overview' (2019) 35 Georgia State University Law Review.
Surden H, 'Machine Learning And Law' (2014) 89 Washington Law Review.
Sunstein C S, 'Algorithms, Correcting Biases' [2019] Social Research: An International Quarterly 86.
Terry Brown, 'Artificial Intelligence Outperforms Lawyers In Contract Checking - Itchronicles' (ITChronicles, 2018) Erişim tarihi 14 Mart 2021
Trustees of Dartmouth Coll. v. Woodward,17U.S.518,636(1819).
Ünlü U, ‘Anonim Şirketlerde Sorumluluk Doğuran Davranışlar ve Farklılaştırılmış Teselsül’ (2018) 13 Terazi Hukuk Dergisi 138, 126-131.
Whitehall Editor Chris Smyth, 'Covid Vaccines’ Success In Cutting Hospital Cases Heralds ‘A Very Different World’' (Thetimes.co.uk, 2021) Erişim tarihi 18 Mart 2021.
Wile R, 'A Venture Capital Firm Just Named An Algorithm To Its Board Of Directors — Here's What It Actually Does' (Business Insider, 2014) Erişim tarihi 2 Mart 2021.
Yünlü S, ‘Current Developments On Artificial Intelligence And Liability For Robot Caused Damages’ (2019) 26 Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi.
Zolfagharifard E, 'Artificial Intelligence Becomes The World’S First Company Director' (Mail Online, 2014) Erişim tarihi 18 Mart 2021.
'Beijing Internet Court Launches AI Judge - Xinhua | English.News.Cn' (Xinhuanet.com, 2019) Erişim tarihi 14 Mart 2021
'COVID-19 UK: D&O Liabilities and Risk Management Relating To Coronavirus' (Clydeco.com, 2020) Erişim tarihi 26 Şubat 2021.
'Did You Know That Under The New Belgian Companies Code' (Deloittelegal.be, 2020) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
'EU Revives Plans For Mandatory Quotas Of Women On Company Boards' (the Guardian, 2020) Erişim tarihi 13 March 2021.
'Global Economy Will Suffer For 'Years To Come' (BBC News, 2020) Erişim tarihi 7 Mart 2021
'Legal Persons Can Be Company Directors' (International Law Office, 2020) Erişim tarihi 18 Mart 2021. Tomáš Volejník, 'Bnt Attorneys In CEE' (Bnt.eu, 2014) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
‘Litigating Algorithms: Challenging Government Use of Algorithmic Decision Systems' (An AI Now Institute Report 2018).
Onlarca Şirket Iş Görüşmelerini Yapay Zeka Programlarıyla Yapıyor' (Hurriyet.com.tr, 2021) Erişim tarihi 18 Mart 2021.
'Report With Recommendations To The Commission On Civil Law Rules On Robotics' (Europarl.europa.eu, 2015) Erişim tarihi 20 Mart 2021.
Prodhan G, 'European Parliament Calls For Robot Law, Rejects Robot Tax' (U.S., 2017) Erişim tarihi 20 Mart 2021;
Summers L, 'Robots Are Wealth Creators And Taxing Them Is Illogical' (Ft.com, 2017) Erişim tarihi 20 Mart 2021
Wakabayashi D, ‘Self-Driving Uber Car Kills Pedestrian in Arizona, Where Robots Roam’ (N.Y. Times 2018) https://www.nytimes.com/2018/03/19/technology/uber- driverless-fatality.html Erişim tarihi 20 Mart 2021.
World Bank Group, 'Why It Matters' (2014) Erişim tarihi 7 Mart 2021.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu
2016 Delaware Şirketler Yasası
2006 İngiliz Şirketler Yasası