HAYVANLAR ÜZERİNDE SINIRLI AYNİ HAK TESİSİ

Eşya, üzerinde bireysel hâkimiyet sağlanabilecek, ekonomik bir değer taşıyan, kişi dışındaki cismani (maddi) varlıklardır. Ayni hak, eşya üzerinde söz konusu olur. Ayni haklar, sağladığı yetkiye göre, mülkiyet hakkı ve sınırlı ayni haklar olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Medeni Kanunu hükümleri çerçevesinde kurulabilecek sınırlı ayni haklar; irtifak hakları, taşınmaz yükü ve rehin haklarıdır. Hayvanlar üzerinde sınırlı ayni hak tesisi ise hayvanlar üzerinde intifa hakkı, hayvan rehni ve hayvanlar üzerinde hapis hakkı olmak üzere üç şekilde ortaya çıkmaktadır. Hayvanlar üzerinde intifa hakkı, aksine düzenleme olmadıkça, sahibine hayvanlar üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlamaktadır. Hayvan rehni, taşınırların ancak zilyetliğin alacaklıya devri suretiyle rehnedilebilmesi kuralının bir istisnasıdır. Ticari amaçla edinilen ve elde bulundurulan hayvanlar, hapis hakkının konusunu oluşturur.

Anahtar Kelimeler:

Eşya, sınırlı ayni hak, intifa hakkı, hayvan rehni, hapis hakkı.

ESTABLISHMENT OF THE LIMITED REAL RIGHTS ON ANIMALS

Properties are tangible (material) assets other than personality, which have an economic value, on which individual dominance can be achieved. The real right is a concern of properties. The real rights can be divided into two categories as the right of property and the limited real rights considering the granted power. The real rights, servitude, the right of incumbrance and right of pledge are the rights which can be established in the framework of the provisions of Turkish Civil Code. The limited real rights on animals appears in three diff erent ways: usufruct on animals, animal pledge and lien on animals. The right of usufruct on animals gives the owner full authority to right to benefi t the animals unless there is a regulation to the contrary. Animal pledge constitutes an exception to the rule that movables can only be pledged by transferring the possession to the creditor. Animals acquired and kept for commercial purposes constitutes the subject of the right of lien on animals.

Keywords:

Property, limited real right, usufruct, animal pledge, lien,

PDF

___

Acar F, Rehin Hukuku Dersleri, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Bası, Vedat Kitapçılık, 2017.
Akipek J / Akıntürk T / Ateş D, Eşya Hukuku, 2. Baskı, Beta Yayınları, 2018.
Aksoy Dursun S, Eşya Kavramı, Oniki Levha Yayınları, 2012.
Aksoy H C, “Türk ve İsviçre Hukuklarında Evcil Hayvanlara Verilen Zararlara İlişkin Özel Hukuktan Doğan Sorumluluk”, TBB Dergisi, (129), 2017, Erişim Tarihi 29 Aralık 2021, s. 161-194.
Antalya O G, Eşya Hukuku Cilt I Giriş Temel Kavramlar Genel İlkeler, Legal Yayıncılık, 2017.
Ayan M, Eşya Hukuku -III- Sınırlı Ayni Haklar, Gözden Geçirilmiş 8. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2017.
Aybay A / Hatemi H, Eşya Hukuku, Vedat Kitapçılık, 2014.
Aylı A H, “Hayvan Haklarının Felsefi Temellendirmesi ve Türkiye Üzerine İnceleme”, İstanbul Barosu Dergisi, 93 (1), 2019, https://www.istanbulbarosu.org.tr/files/yayinlar/dergi/doc/ibd20191.pdf#page=147 Erişim Tarihi 29 Aralık 2021, s. 146-152.
Cumalıoğlu E, “Medeni Hukukta Hayvan Hakları ve Hayvanlar Üzerindeki Hak”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19 (Özel Sayı – 2017 Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan), 2017, Erişim Tarihi 26 Aralık 2021, s. 573-610.
Çelebi Ö, “Kişi ve Eşya Ayrımı Bağlamında Hayvanların Hukuki Statüsü”, İstanbul Hukuk Mecmuası, 76 (2), 2018, Erişim Tarihi 29 Aralık 2021, s. 559‒622.
Çilenti Konuralp A / Konuralp O E, “Türk Hukukunda Hayvanların Korun(ma)ması”, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (1), 2021, s. 77-92.
Ergüne M S, Hukukumuzda Taşınır Rehninin, Özellikle Teslime Bağlı Taşınır Rehninin Kuruluşu, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Bası, Filiz Kitabevi, 2020 (Ergüne, Taşınır Rehni).
Ergüne M S, Taşınır Mülkiyeti, Oniki Levha Yayıncılık, 2017 (Ergüne, Taşınır Mülkiyeti).
Erman H, Eşya Hukuku Dersleri, Gözden Geçirilmiş 8. Basım, Der Yayınları, 2018.
Ertaş Ş, Eşya Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 11. Baskı, Fakülteler Barış Kitabevi, 2014.
Esener T / Güven K, Eşya Hukuku, Genişletilmiş 6. Baskı, Yetkin Yayınları, 2015.
Honsell H / Vogt N/ Geiser T (Hrsg.), Basler Kommentar zum Schweizerishen Privatrecht, Zivilgesetzbuch, II, Art. 457-977 ZGB, Art. 1-61 SchlT ZGB, 5. Auflage, 2015 (Wiegand), Vor Art. 641, N. 6.
Kälin O, Der Sachbegriff im schweizerischen ZGB, 2002.
Koçhisarlıoğlu C / Söğütlü Erişgin Ö, “Hayvanın Hukuki Konumu”, Yaşar Üniversitesi Dergisi, 8 (Özel Sayı), 2013, Erişim Tarihi 26 Aralık 2021, s. 1691-1723.
Köprülü B / Kaneti S, Sınırlı Ayni Haklar, Genişletilmiş ve Yenilenmiş 2. Baskı, İstanbul Üniversitesi Fakülteler Matbaası, 1982-1983.
Oğuzman M. K / Seliçi Ö / Oktay-Özdemir S, Eşya Hukuku, 21. Baskı, Filiz Kitabevi, 2018.
Özen B, Türk Medeni Hukukunda Eşya Üzerinde İntifa Hakkı, Vedat Kitapçılık, 2008.
Özen İnci Z, “Güncel Gelişmeler Işığında Türkiye’de Hayvanların Ceza Hukuku Bakımından Korunması”, İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5 (1), 2019, Erişim Tarihi 29 Aralık 2021, s. 1-24.
Rey H, Die Grundlagen des Sachenrechts und das Eigentum, 3. Auflage, 2007.
Serozan R, Eşya Hukuku I, Genişletilmiş 3. Bası, Filiz Kitabevi, 2014.
Sirmen A. L, Eşya Hukuku, 6. Baskı, Yetkin Hukuk Yayınları, 2018.
Sungurbey İ, Hayvan Hakları, Maltepe Üniversitesi Yayınları, 1999.
Tavşancıl Kalafatoğlu D, “Türkiye’de Hayvan Hakları”, İstanbul Barosu Dergisi, 93 (6), 2019, s. 73-104.
Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, Tekînay Eşya Hukuku Cilt I, Yeniden incelenmiş ve genişletilmiş 5. Bası, Filiz Kitabevi, 1989.
Ünal M / Başpınar V, Şekli Eşya Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 9. Baskı, Savaş Yayınevi, 2017.
Yılmaz H, “Hayvan Haklarına Bakış”, TBB Dergisi, 2006 (62), Erişim Tarihi 29 Aralık 2021, s. 212-229.