DAYANIŞMA AİDATI İLE YARARLANMANIN BAŞLANGICINA İLİŞKİN ANAYASA MAHKEMESİNİN İPTAL KARARININ DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

Sendika hak ve özgürlüğü sayesinde işçiler, istedikleri sendikaya üye olabilir, istedikleri zaman sendika üyeliğinden çıkabilir veya hiçbir sendikaya üye olmamayı tercih edebilirler. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na göre yetkili sendika üyesi olmayan işçiler de toplu iş sözleşmesinden dayanışma aidatı ödeyerek yararlanabilirler. Anayasa Mahkemesi, 03.03.2021 tarihinde Kanun’un sendika üyesi olmayan işçilerin toplu iş sözleşmesinden en erken imza tarihinden itibaren yararlanabileceklerine ilişkin düzenlemesini iptal etmiştir. İptal kararı neticesinde dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden geçmişe dönük yararlanma mümkün hale gelmiştir. Bu çalışmada iptal kararı ve sonuçları ile karar sonrasında Kanun’un 39. maddesinin nasıl uygulanması gerektiği hakkında değerlendirmeler yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Dayanışma aidatı, toplu iş sözleşmesinden yararlanma, yürürlük tarihi, Anayasa Mahkemesi, iptal kararı.

OPINION ON CONSTITUTIONAL COURT’S ANNULMENT DECISION ABOUT BEGINNING OF BENEFITTING FROM COLLECTIVE LABOUR AGREEMENT BY PAYING SOLIDARITY DUE

By means of the principle of trade union freedom, Employees can join any trade union, can resign at any time and use their rights not to join any trade union. According to Law No. 6356, labours who are not members of the authorized trade unions can also benefit from collective labour agreement by paying solidarity dues. On 03.03.2021, the Constitutional Court annulled the provision of the Law that labours who are not union members can benefit from the collective labour agreement as of the earliest signature date. As a result of the annulment decision, retrospective benefitting from the collective labour agreement by paying solidarity due has become possible. In this study, evaluations would be made about annulment decision, its conclusions and how Article 39 of the Law No. 6356 should be implemented after the annulment decision.

Keywords:

Solidarity due, benefitting from collective labour agreement, effective date, Constitutional Court, annulment decision.,

PDF

___

Aktay A N, Toplu İş Hukuku, Güncellenmiş 2. Baskı, Lykeion Yayınları, 2019.
Aktay A N, Arıcı K ve Senyen Kaplan E T, İş Hukuku, Yenilenmiş 4. Bası, Gazi Kitabevi, 2011.
Andaç F, “Dayanışma Aidatının Türk Sendikal Faaliyetleri İçindeki Yeri ve Önemi”, 1989, (3), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 47-58
Antalya O G, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. V/1,1, 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2019.
Başbuğ A ve Yücel Bodur M, İş Hukuku, 6. Baskı, Beta Yayınevi, 2021.
Baycık G, İş Hukukunda Yenilik Doğuran Haklar, Yetkin Yayınları, 2011.
Berki N, “Dayanışma Aidatı”, 1978, 35(1), AÜHFD, s. 447-455.
Buz V, Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar, Yetkin Yayıncılık, 2005.
Canbolat T, “Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanamayacak İşçiler”, 2002, 6(4), Yargıç Dr. Aydın Özkul’a Armağan, Kamu-İş, s. 163-201.
Caniklioğlu N, “Henüz İmzalanmamış Toplu İş Sözleşmesinden Dayanışma Aidatı Ödeyerek Yararlanma Talebi-Talebin Geçersizliği”, 2006, (2), Sicil İş Hukuku Dergisi, s. 122-128.
Çelik N, “Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”, 1986, 10(1), Tühis, s. 3-12.
Çelik N, Caniklioğlu N ve Canbolat T, İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 33. Bası, Beta Yayıncılık, 2020.
Doğan İ, “Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”, 2010, (19), Sicil İş Hukuku Dergisi, s. 100-105.
Ekmekçi Ö, Toplu İş Hukuku Dersleri, 3. Bası, On İki Levha Yayıncılık, 2021.
Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 25. Baskı, Yetkin Yayıncılık, 2020.
Esener T ve Bozkurt Gümrükçüoğlu Y, Sendika Hukuku, Yenilenmiş 2. Bası, Vedat Kitapçılık, 2017.
Gerek N, “Dayanışma Aidatı Ödeyerek Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”, 2009, (16), Sicil İş Hukuku Dergisi, s. 137-143.
Güler Ş, “Yargı Kararları Işığında Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”, 2006, (Ağustos), Tühis, s. 76-91.
Kandemir M, “Toplu İş Sözleşmesinin Uygulama Alanı”, 2013, (39), Çalışma ve Toplum, s. 167-214.
Kılıçoğlu A, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Genişletilmiş 18. Baskı, Turhan Kitabevi, 2014.
Kılıçoğlu M ve Şenocak K, Prof. Dr. Turhan Esener’in Önsözüyle İş Kanunu Şerhi, Güncellenmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Legal Kitabevi, 2013.
Narmanlıoğlu Ü, İş Hukuku II – Toplu İş İlişkileri, Yeni Mevzuata Göre Yazılmış 3. Baskı, Beta Yayıncılık, 2016, (Toplu İlişkiler).
Narmanlıoğlu, Ü, “Toplu İş Sözleşmesinin Sadece Taraf Sendika Üyelerine Uygulanan Hükümlerine Tabi Olma (Dayanışma Aidatı Ödeyerek Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma)”, 1991, 15. Yıl Armağanı, s. 179-237.
Oğuzman M K, Hukuki Yönden İşçi-İşveren İlişkileri, Cilt 1, Genişletilmiş 2. Bası, Fakülteler Matbaası, 1978 (İşçi-İşveren İlişkileri).
Oğuzman M K, Türk Borçlar Kanunu ve İş Mevzuatına Göre Hizmet “İş” Akdinin Feshi, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1955.
Oğuzman M K ve Öz T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt 2, 13. Bası, Vedat Kitapçılık, 2017.
Özkan S D, “Dayanışma Aidatı Ödeyerek Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma”, 2017, 43(4), Yargıtay Dergisi, s. 945-986.
Özkaraca E, Toplu İş Sözleşmesinin Geriye Etkisi, Beta Yayıncılık, 2014, (Geriye Etki).
Özkaraca E, “Benefiting From Collective Labour Agreement by Paying Solidarity Due”, 2018, 7(1), Journal of Business, Economics and Finance, s. 10-16 (Dayanışma Aidatı).
Subaşı İ, “Sendikalı Olmayan veya Taraf Sendika Üyesi Olmayan İşçilerin Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanması”, 2009, (14), Sicil İş Hukuku Dergisi, s. 172-207 (Yararlanma).
Subaşı İ, “6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda Toplu İş Sözleşmesinin Teşmili”, 2013, (39), Çalışma ve Toplum, s. 209-246.
Sur M, “6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun Uluslararası Normlar Açısından Değerlendirilmesi”, 2013, (39), Çalışma ve Toplum, s. 317-356 (Değerlendirme).
Sur M, “Uluslararası Normlar ve 6356 Sayılı Kanunun Toplu İş Sözleşmeleri ve Grev Hakkındaki Hükümleri”, 2013, 15(Özel Sayı), DEÜHFD, s. 255-278 (Uluslararası Normlar).
Sur M, İş Hukuku Toplu İlişkiler, Gözden Geçirilmiş, Güncelleştirilmiş 8. Bası, Turhan Kitabevi, 2019, (Toplu İlişkiler).
Şahlanan F, “6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun Sendikalara İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi”, 2013, (39), Çalışma ve Toplum, s. 110-142.
Şahlanan F, “Geçmiş Bir Dönem İçin Yürürlüğe Konulmuş Toplu İş Sözleşmesinden Dayanışma Aidatı Yoluyla Değil, Sendikanın Onayı ile Yararlanabilme”, 2016, (107), Tekstil İşveren Dergisi, s. 2-8.
Şahlanan F “İşverenin Sendika Aidatlarını Kesme Yükümlülüğü ve Faiz Başlangıcı”, 2016, (110), Tekstil İşveren Dergisi, s. 2-8.
Tuncay A C ve Savaş Kutsal B, Toplu İş Hukuku, 7. Bası, Beta Yayıncılık, 2019.
Tunçomağ, K ve Centel T, İş Hukukunun Esasları, 7. Baskı, Beta Yayıncılık, 2015.