Esra ÇAKIR, Gül Meral KOCABEYOĞLU, Özlem GÜRBÜZ, Sevil BALTACI ÖZEN, Nevzat Mehmet MUTLU, İşil ÖZKOÇAK TURAN

Yoğun Bakım Ünitesinde Mortalite Sıklığı ve Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi

AMAÇ: Ulusal ve uluslararası yoğun bakım ünitelerindeki (YBÜ) mortalite oranları en güvenilir performans göstergesidir. Ancak, Ulusal açıdan geniş kapsamlı mortalite verilerine sahip değiliz. Çalışmamızda, YBÜ’mize yatan hastaların mortalite oranları ve risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEMLER: 1 Ağustos 2017 ile 31 Aralık 2018 tarihleri arasında 18 yaşından büyük Anestezi ve Reanimasyon YBÜ’mize yatan tüm hastalar çalışmamıza dahil edildi. Hastaların yatış anında yaşları, cinsiyetleri, yatış nedenleri (organ sistemleri, travma, zehirlenme, enfeksiyon gibi), kabul edilen servis (acil veya diğer yataklı servisler), komorbid hastalık, yatış süreleri ve mortaliteleri kayıt edildi. BULGULAR: Çalışmamıza 757 hasta çalışmaya dahil edildi. Toplam mortalite oranı %34,7 olarak bulundu. En yüksek yatış oranı nörolojik sistem nedenli (%27,6) ve en yüksek mortalite oranı (%47,8) kardiyovasküler nedenli olarak bulundu. Erkek cinsiyette mortalite oranı kadın cinsiyetten anlamlı düşük (%45,2 v.s. %60,9) bulundu (p<0,001). Mortalite olan hastalarda ortalama yaş (70,1±16,8 yıl) ve komorbid hastalık oranı (%95,1) yaşayanlarda ortalama yaş (66,5±14,9 yıl) ve komorbid hastalık (%83,3) anlamlı yüksek bulundu (sırasıyla, p=0,023, p=0,035). SONUÇ: Çeşitli hastalık gruplarını takip eden YBÜ’mizde mortalite oranları diğer ünitelerin verileri ile benzer bulunmuştur. Her ünitenin kendi mortalite verilerini değerlendirmesi hastane performansı ve hasta bakım kalitesini artırmak için yapması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yoğun Bakım Ünitesi, Mortalite, Yaş, Komorbid Hastalık

PDF

___

Referans1.) Siddiqui S. Mortality profile across our Intensive Care Units: A 5-year database report from a Singapore restructured hospital. Indian J Crit Care Med. 2015; 19(12): 726-7. doi: 10.4103/0972-5229.171401.
Referans2.) Altıay G, Tabakoğlu E, Özdemir L, ve ark. Solunum Yoğun Bakım Hastalarında Mortalite Oranları ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Toraks Dergisi. 2007; 8(2): 79-84.
Referans3.) Arısoy A, Demirkıran H, Günbatar H, Ekin S, Sertoğullarından B. Yoğun Bakımımızda Ölen 38 Hastanın Mortalite Nedenleri. Van Tıp Dergisi. 2013; 20(4): 217-221.
Referans4.) Ursavaş A, Ege E, Yüksel EG, ve ark. Solunumsal Yoğun Bakım Ünitesinde Mortaliteyi Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi. 2006; 6(1): 43-48.
Referans5.) Vasilyev S, Schaap RN, Mortensen JD. Hospital survival rates of patients with acute respiratory failure in modern respiratory intensive care units. An international, multicenter, prospective survey. Chest. 1995; 107(4): 1083-8.
Referans6.) Luhr OR, Antonsen K, Karlsson M, et al. Incidence and mortality after acute respiratory failure and acute respiratory distress syndrome in Sweden, Denmark, and Iceland. The ARF Study Group. Am J Respir Crit Care Med. 1999;159(6): 1849-61. doi: 10.1164/ajrccm.159.6.9808136
Referans7.) Behrendt CE. Acute respiratory failure in the United States: incidence and 31-day survival. Chest. 2000; 118(4): 1100-5.
Referans8.) Ceylan E, İtil O, Arı G, Ellidokuz H, Uçan ES, Akkoçlu A. İç hastalıkları yoğun bakım ünitesinde izlenmiş hastalarda mortalite ve morbiditeyi etkileyen faktörler. Toraks Dergisi. 2001; 2(1): 6-12.
Referans9.) Uçgun İ, Metintaş M, Moral H, Alataş F, Bektaş Y, Yıldırım H. Malign patolojisi olmayan solunum yoğun bakım hastalarında mortalite hızı ve yüksek riskli hastanın belirlenmesi. Toraks Dergisi. 2003; 4: 152-157.
Referans10.) Eroğlu F, Aslan Ü, Yavuz L, Ceylan B, Eroğlu E, Heybeli N. Yoğun bakım ünitesinde mortalite üzerine SAPSII ve MPM II skorlama sistemlerinin etkinliklerinin karşılaştırılması. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010; 27: 161-166.
Referans11.) Celik S, Sahin D, Korkmaz D, ve ark. Potential risk factors for patient mortality during admission to the intensive care units. Saudi Med J 2014; 35 (2): 159-164.
Referans12.) Colpan A, Akinci E, Erbay A, Balaban N, Bodur H. Evaluation of risk factors for mortality in intensive care units: a prospective study from a referral hospital in Turkey. Am J Infect Control. 2005; 33(1): 42-7.
Referans13.) Çevik MA, Yılmaz GR, Erdinç FŞ, Üçler S, Tülek N. Nöroloji Yoğun Bakım Ünitesinde Mortalite ile İlişkili Faktörler ve Nozokomiyal İnfeksiyonla Mortalitenin İlişkisi. Yoğun Bakım Dergisi. 2001; 1(1): 47-55.
Referans14.) Unal AU, Kostek O, Takir M, Caklili O, Uzunlulu M, Oguz A. Prognosis of patients in a medical intensive care unit. North Clin Istanbul. 2015; 2(3): 189–195. doi: 10.14744/nci.2015.79188
Referans15.) Kollef MH, O'Brien JD, Silver P. The impact of gender on outcome from mechanical ventilation. Chest. 1997; 111(2): 434-41.
Referans16.) Uysal N, Gündoğdu N, Börekçi Ş, ve ark. Prognosis of Patients in a Medical Intensive Care Unit of a Tertiary Care Centre. Yoğun Bakım Derg. 2010; 1: 1–5.
Referans17.) Orban JC, Walrave Y, Mongardon N, et al. Causes and Characteristics of Death in Intensive Care Units: A Prospective Multicenter Study. Anesthesiology. 2017; 126(5): 882-889. doi: 10.1097/ALN.0000000000001612
Referans18.) Mukhopadhyay A, Tai BC, See KC, et al. Risk factors for hospital and long-term mortality of critically ill elderly patients admitted to an intensive care unit. Biomed Res Int. 2014; 2014: 960575. doi: 10.1155/2014/960575
Referans19.) Docking RI, Mackay A, Williams C, Lewsey J, Kinsella J, Booth MG. Comorbidity and intensive care outcome — a multivariable analysis. Journal of the Intensive Care Society. 2014; 15(3): 205-212. doi: 10.1177/175114371401500306
Referans20.) Schönhofer B, Euteneuer S, Nava S, Suchi S, Köhler D. Survival of mechanically ventilated patients admitted to a specialised weaning centre. Intensive Care Med. 2002; 28(7): 908-16. doi: 10.1007/s00134-002-1287-5.
Referans21.) Boersma WG. Assessment of severity of community-acquired pneumonia. Semin Respir Infect. 1999; 14(2): 103-14.
Referans22.) Doğan S, Can H, Doğan N, Gönüllü M. Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan 65 Yaş ve Üzeri Hastalar ile 65 Yaş Altı Hastaların Mortalite Oranlarının Karşılaştırılması. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2013; 33(6): 1408-13.
Referans23.) Bion JF. Susceptibility to critical illness: reserve, response and therapy. Intensive Care Med. 2000; 26 Suppl 1: S57-63.
Referans24.) Lipshutz AK, Feiner JR, Grimes B, Gropper MA. Predicting mortality in the intensive care unit: a comparison of the University Health Consortium expected probability of mortality and the Mortality Prediction Model III. J Intensive Care. 2016; 4: 35. doi: 10.1186/s40560-016-0158-z
Referans25.) Dahmash NS, Arora SC, Fayed DF, Chowdhury MN. Infections in critically ill patients: experience in MICU at a major teaching hospital. Infection. 1994; 22(4): 264-70.
Referans26.) Vincent JL, Bihari DJ, Suter PM, et al. The prevalence of nosocomial infection in intensive care units in Europe. Results of the European Prevalence of Infection in Intensive Care (EPIC) Study. EPIC International Advisory Committee. JAMA. 1995; 274(8): 639-44.
Referans27.) Bueno-Cavanillas A, Delgado-Rodríguez M, López-Luque A, Schaffino-Cano S, Gálvez-Vargas R. Influence of nosocomial infection on mortality rate in an intensive care unit. Crit Care Med. 1994; 22(1): 55-60.
Referans28.) Ponce de León-Rosales SP, Molinar-Ramos F, Domínguez-Cherit G, Rangel-Frausto MS, Vázquez-Ramos VG. Prevalence of infections in intensive care units in Mexico: a multicenter study. Crit Care Med. 2000; 28(5): 1316-21.