Fatma İrem ÇAĞLAR GÜRGEY, Özge YÜCEL DERİCİLER

Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda Özen Yükümlülüğünün Dönüşümünün Bir Örneği Olarak CEDAW* Komitesinin 35 Sayılı Tavsiye Kararı

Uluslararası insan hakları hukuku feminist teori ve kadın hareketinin çabalarıyla belirli bir dönüşüm geçirmiştir. Devletlerin özel alanda ve/veya üçüncü kişilerce gerçekleştirilen insan hakları ihlallerinden sorumlu tutulmalarında feminist hareket ve teorinin dönüştürücü etkisi önemlidir. Söz konusu düşünsel ve normatif dönüşümün bir örneği 2017 tarihli BM. CEDAW Komitesinin 35 Sayılı Tavsiye Kararıdır. Bu çalışmada söz konusu tavsiye kararı bağlamında devletlerin toplumsal cinsiyete dayalı şiddetle mücadelede özen yükümlülükleri incelenecektir. 35 Sayılı Tavsiye Kararına ilişkin tespit ve değerlendirmelere geçmeden önce özen yükümlülüğü ve feminist teorinin söz konusu yükümlülüğe yönelik eleştiri ve somut katkıları ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Özen yükümlülüğü (due diligence), toplumsal cinsiyete dayalı şiddet, kamusal alan/özel alan ayrımı, devlet dışı aktörler, feminist eleştiri

GENERAL RECOMMENDATION NO 35 OF CEDAW COMMITTEE: AN EXAMPLE OF THE TRANSFORMATION OF THE DUE DILIGENCE OBLIGATION WITHIN THE INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS LAW

International human rights law has undergone a specific transformation with the efforts of the feminist theory and the women’s movement. The transformational effect of feminist movement and theory is important in holding states accountable for human rights violations by non-state actors. One example of this intellectual and normative transformation is the UN General Recommendation No 35 of the CEDAW Committee issued by the UN on 14 July 2017. In this study, the obligations of states in combating gender-based violence will be examined in the context of the CEDAW General Recommendation No 35. Before analyzing the General Recommendation No. 35, the due diligence obligation and the feminist theory’s criticism and concrete contributions to this obligation will be discussed.

Keywords:

Due Diligence, gender based violence, public/private distinction, non state actors, feminist critique,

PDF

___

ABI-MERSHED, Elizabeth A. H.: “Due Diligence and the Fight Against Gender-Based Violence in the Inter-American System”, Due Diligence and Its Application to Protect Women from Violence içinde, der: Cari Benninger-Budel, Netherlands:Brill, 2009, s. 127-138. BENNINGER-BUDEL, Carin: “Introduction”, Due Diligence and its Application to Protect Women from Violence içinde, der: Cari Benninger-Budel, Netherlands:Brill, 2009, s. 1-23. BOEREFIJIN, Ineke - NAEZER, Eva: “Due Diligence and Ints Application to Protect Women From Violence”, Due Diligence and its Application to Protect Women from Violence içinde, der: Cari Benninger-Budel, Netherlands: Brill, 2009, s. 91-108. BOURKE-MARTIGNONI, Joanna: “The History and Development Standard in International Law and Its Role in the Protection of Women against Violence, Due Diligence and its Application to Protect Women from Violence içinde, der: Cari Benninger-Budel, Netherlands:Brill, 2009, s. 47-62. CHARLESWORTH, Hilary: “What are “Women’s International Human Rights”?”, Human Rights of Women-National and International Perspectives içinde, der: Rebecca Cook, Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 1994, s. 58-84. CHARLESWORTH, Hilary - CHINKIN, Christine: The Boundaries of International Law, A Feminist Analysis, Manchester: Manchester University Press, 2000. CHINKIN, Christine: “A Critique of the Public/Private Dimension”, EJIL, cilt 10, No:2, 1999, s. 387-395. CLAPHAM, Andrew: Human Rights Obligations and Non-State Actors, Oxford: Oxford University Press, 2006. ERTURK, Yakın: Sınır Tanımayan Şiddet, İstanbul: Metis Yayınları, 2015. HERRING, Jonathan: Family Law, UK: OUP, 2014. LASCH, Christopher: Haven in a Heartless World, USA: W.W.Norton&Company, 1995. MANJOO, Rashida: “State Responsibiity to act Due Diligence in the Elimination of Violence against Women”, International Human Rights Law Review, cilt 2, sayı 2, 2013, s. 240-265. NOWAK, Manfred: Introduction to the International Human Rights Regime, Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 2003. O’DONOVAN, Katharine: Sexual Divisions in Law, ABD: Weidenfeşd & Nicolson, 1985. OLSEN, Frances: “The Family and the Market: A Study of Ideology and Legal Reform”, Harvard Law Review, cilt 96, 1983, s. 1497-1578. POOLE, Ross: Ahlak ve Modernlik, çev: Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1993. SCHNEIDER, Elizabeth M.: Battered Women and Feminist Lawmaking, New Haven&London: Yale University Press, 2000. UYGUR, Gülriz,: “2006/17 Sayılı Başbakanlık Genelgesi Işığında Kadına Yönelik Şiddeti Önlemeye Yönelik Devletin Ödevi: Değişen Devlet Anlayışı mı?”, Birkaç Arpa Boyu... 21. Yüzyıla Girerken Türkiye’de Feminist ÇalışmalarProf. Dr. Nermin Abadan Unat’a Armağan, der: Serpil Sancar, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2011, s. 883-913. Kadın Hakları, Uluslararası Hukuk ve Uygulama, der: G. Ayata, S. Eryılmaz Dilek, B. E. Oder, İstanbul:İstanbul Bilgi Üniversitesi Y., 2010. https://tbinternet.ohchr.org/Treaties/CEDAW/Shared%20Documents/1_Global/CEDAW_C_GC_35_8267_E.pdf, erişim tarihi 24.8.2017. http://legal.un.org/ilc/texts/instruments/english/commentaries/9_6_2001.pdf, erişim tarihi 12.10.2018. https://www.ohchr.org/en/professionalinterest/Pages/InternationalLaw.aspx,erişim tarihi 10.10.2018. http://www.kadinininsanhaklari.org/kadinin-insan-haklari/yasalardaki-haklarimiz/siddet-goren-kadin-ne-yapabilir/evlilik-ici-veya-evlilik-disi-her-turlutecavuz-suctur/, erişim tarihi 3.1.2016 http://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/ , erişim tarihi 12.11.2018 http://juris.ohchr.org/en/search/results?Bodies=3&sortOrder=Date, erişim tarihi 12.10.2018 http://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/protocol/decisions-views/CEDAW%20Decision%20on%20AT%20vs%20Hungary%20English.pdf ,erişim tarihi 11.10.2018. http://blogs.lse.ac.uk/vaw/landmark-cases/a-z-of-cases/maria-de-penha-vbrazil/, erişim tarihi 2.8.2018 http://www.unwomen.org/-/media/headquarters/media/publications/unifem/evawkit_01_10pointchecklist_en.pdf?la=en&vs=1007, erişim tarihi 10.10.2018 Velasquez Rodriguez v. Honduras, Series C no. 4, (July 29, 1988), (Inter American Commission on Human Rights). Maria da Penha Maia Fernandes (Brazil), (16 April 2001) Report No 54/1, Case 12.051(Inter American Commission on Human Rights). Opuz v. Turkey, (Başvuru No: 33401/02)AİHM 9 Haziran 2009. Osman v. UK, (Başvuru No:23452/94) AİHM 28 Ekim 1998. Bevacqua and S v Bulgaria (Başvuru No: 71127/01) AİHM 12 Haziran 2008.