Mülkilik İlkesinin İstisnası Olarak NATO Kuvvetler Statüsüne Tabi Personel Üzerindeki Yargı Yetkisi ve Uluslararası Ceza Mahkemesinin Söz Konusu Yargı Yetkisine Etkisi

Ceza kanunlarının yer yönünden uygulama alanı belirlenirken mülkilik ilkesi esas ilke olarak alınmakta, mülkilik ilkesi şahsilik veya kişisellik, koruma veya gerçeklik ve evrensellik veya adalet ilkelerini ile tamamlanmaktadır. Mülkilik sistemi, devletin ülkesi içinde işlenen suçlarda ceza kanunlarının uygulanmasını, failin suçun işlendiği ülkenin ceza yargısına tabi olmasını gerektirmektedir. Mülkilik ilkesi, ülke sınırları içerisinde işlenen tüm suçlara istisnasız olarak uygulanamamaktadır. Devletlerarasında yapılan iki veya çok taraflı antlaşmalar neticesinde devletin yüklendiği taahhütler mülkilik ilkesinin istisnasını oluşturmaktadır. Ceza kanununun kişi bakımından uygulama alanı kapsamında değerlendirilen bu istisnalardan birisi de “Kuzey Atlantik Antlaşmasına Taraf Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne Dair Sözleşme” ile gündeme gelmektedir. Ayrıca tamamlayıcı yargılama yetkisine sahip UCM’nin NATO Kuvvetler Statüsü Sözleşmesi’ne tabi personel üzerindeki yargılama yetkisi ve mülkilik prensibine olası etkileri incelenmesi gerekli bir durum yaratmaktadır.

THE JURISDICTION OVER THE PERSON SUBJECT TO NATO STATUS OF FOR CES AGREEMENT AS AN E XCEPTION OF TERRITORALIT Y PRINCIPLE AND THE EFFECT OF INTERNATIONAL CRIMINAL COURT TO THIS JURISDICTION

Territoriality principle is regarded as the main principle for defining the scope of application of criminal codes in the context of territory and it is suplemented with active-passive personality, protective personality and univesality principles. The territoriality principle requires exercising criminal codes of a sovereign state on criminal offences that are committed within its borders and offender be subject to the criminal jurisdiction of the state on whose realm the crime is committed. The territoriality principle cannot be exercised without any exception. Commitments made by bilateral and multiletaral agreements among states constitute an exception of territoriality principle. The Status of Forces Agreement (SOFA) is one such example about the the immunity of persons from local criminal jurisdiction. Besides, ICC is endoved with a complemantary judicial power which exposes a case to be analysed in the context of judicial power upon persons covered by NATO SOFA and in the context of potential effects on territoriality principle