Öz Avrupa entegrasyon prosesinin gelecekteki kurumsal yapısının şekillendirilmesi Avrupa’daki siyasi ve hukuki tartışmaların uzun zamandır odak noktasını oluşturmaktadır. Bu tartışmalarda kullanılan en Önemli kavram “esneklik” kavramıdır. Ancak bu kavramın içeriği konusunda bir mutabakat bulunmamaktadır. Bu kavram AB’nin gelecekteki yapısına ilişkin olarak Birlik ve üye devletler ilişkileri çerçevesinde kullanılmaktadır. Bu boyut yanısıra AB’ne şimdiye dek değişik nedenlerle üye olamayan ve kısa süre içinde de olması beklenmeyen devletlerle ilişkiler çerçevesinde de bu kavram kullanılmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada her iki boyut itibariyle Avrupa hnkuA'n h^ğJatnmda eAnejkJikJkavramj üzeninde durulacaktır.Avrupa entegrasyon prosesinin gelecekteki kurumsal yapısının şekillendirilmesi Avrupa’daki siyasi ve hukuki tartışmaların uzun zamandır odak noktasını oluşturmaktadır. Bu tartışmalarda kullanılan en Önemli kavram “esneklik” kavramıdır. Ancak bu kavramın içeriği konusunda bir mutabakat bulunmamaktadır. Bu kavram AB’nin gelecekteki yapısına ilişkin olarak Birlik ve üye devletler ilişkileri çerçevesinde kullanılmaktadır. Bu boyut yanısıra AB’ne şimdiye dek değişik nedenlerle üye olamayan ve kısa süre içinde de olması beklenmeyen devletlerle ilişkiler çerçevesinde de bu kavram kullanılmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada her iki boyut itibariyle Avrupa hnkuA'n h^ğJatnmda eAnejkJikJkavramj üzeninde durulacaktır.