1952 Muş Depremi ve Bu Kapsamda Yapılan Yardımlar

Türkiye bulunduğu coğrafya itibariyle deprem konusunda pek şanslı bir ülke sayılmamaktadır.Dünyanın jeolojik haritalarında belirlenmiş bazı riskli fay hatları Türkiye topraklarındangeçmektedir. Dolaysıyla deprem veya yer sarsıntıları konusunda Türkiye her zaman bu durumlarakarşı çok yönlü bir şekilde hazırlıklı olmalıdır. Devletin doğal afetlerle ilgili mercilerinin, toplumudeprem konusunda bilinçlendirmeye dönük eğitim, ilk yardım ve diğer programlarının olmasıöncelik taşımaktadır. Bu sürecin bir diğer safhası ise iktisadi gelişmeyi artırarak kentleşme, alt veüst yapı biçimlerinin dayanıklılığını modern imar faaliyetleriyle sağlamaktır. Söz konusu iktisadive sosyo-kültürel geri kalmışlığın doğal afetler ile muhasebesinde toplumlar için ağır sonuçlarıolduğu tarihsel açıdan her zaman görülmüştür. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e ve 1950’leregelindiğinde Türkiye toplumunun gözle görülür bir iktisadi ve sosyal geri kalmışlığın merkezindeolduğu anlaşılmaktadır. Bu geri kalmışlığın taşradaki vaziyeti daha karamsar bir boyuttadır.Türkiye toplumunun bu zaman zarfında deprem gibi yaşadığı bazı doğal afetlerin sonucundaortaya çıkan tablo oldukça vahimdir. Türkiye’nin doğusunda, merkezden uzak ve az gelişmiş birtaşrası olan Muş vilayetinde 1950’lere gelindiğinde hayatın her sahasında benzer şekildekentleşme, alt yapı, imar ve iktisadi sorunların bulunduğu bir gerçektir. Bu çalışmada,depremsellik özelliği yüksek bir yer olan Muş’ta 1952 yılında meydana gelen afetin yönetilmesüreci ve sonuçları ele alınacaktır.

1952 Mus Earthquake and Aids in This Scope

Turkey, a country not considered so lucky in earthquake as its geography. Some risk identified fault lines in the Earth's geological map passes through the territory of Turkey. In Turkey, therefore, earthquakes or earthquakes should always be prepared in a versatile manner against this situation. It is a priority that the authorities of the state regarding natural disasters have training, first aid and other programs to raise awareness of the society on earthquakes. Another phase of this process is to increase the economic development and to ensure the durability of urbanization, infrastructure and superstructure forms with modern development activities. Historically, it has always been seen that the said economic and socio-cultural backwardness has severe consequences for societies in accounting for natural disasters. When the Ottomans to the Republic of Turkey in 1950 and the visibly society is understood that economic and social backwardness of the centre. The state of this backwardness in the provinces is more pessimistic. The picture that emerged as a result of some natural disasters such as earthquakes experienced during that time the people of Turkey are quite grave. Turkey's east, when decentralized and less developed provinces of Mus province in 1950, which likewise urbanization in every field of life, infrastructure, economic development and the fact that there is a problem. In this study, the management process and results of the disaster that took place in Mus, a place with high seismicity, in 1952 will be discussed.

PDF

___

C. Cumhuriyet Arşivi:
CCA., 30.10.120.850.22.1.
CCA., 30.10.120.850.22.2.
CCA., 30.10.120.850.22.3.
CCA., 30.10.120.850.22.4.
CCA., 30.10.120.850.22.5.
CCA., 30.10.120.850.22.6.
CCA., 30.10.120.850.22.7.
Telif-Tetkik ve Süreli Yayınlar:
Akça, B., Akça, S. (2019). “Cumhuriyet Dönemi Muğla Vilayetinde Görülen Depremler (1923-1960)”, Turkish Studies Historical Analysis, 14(1), 17-30.
Altun, F. (2018). “Afetlerin Ekonomik Ve Sosyal Etkileri: Türkiye Örneği Üzerinden Bir Değerlendirme”, Sosyal Çalışma Dergisi, 2(1), 1-15.
Atlı, C. (2019). “1950-1970 Yıllarında Muş’ta Devlet Yatırımları”, Tarih Ve Kültür Bağlamında Muş Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, Atam Yayınları, Ankara, 361-375.
Aydın, U., Kadirov, A., Acar, A., (2009). “Muş Geniş-bant Deprem İstasyonu Verilerine Göre Doğu Anadolu’da Sismik Dalga Soğurulması”, S. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13(2), 178-185.
Cem, İ. (2007). Türkiye’de Geri Kalmışlığın Tarihi, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul.
Dölek, İ. (2014). “Muş Depremleri (Eylül 2013) ve Muş İlinin Depremselliği”, (Ed.) E. Çağlayan, Makalelerle Muş, MŞÜ Yayınları, Muş, 183-204.
Erdoğan, N. (2019). “Çok Partili Hayat Döneminde CHP’nin Muş İli Örgütlenmesi Ve Faaliyetleri”, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 513-537.
Geray, C., Keleş, R., Yavuz, F., Harmancı, C. (1985). “Şehircilik”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yayınları, C. 9, İstanbul, 2358-2374.
Işık, E., Aydın, M. C., Bakış, A., Özlük, M. H. (2012). “Bitlis ve Civarındaki Faylar ve Bölgenin Depremselliği”, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 1(2), 153-169.
Işık, E., Bozkurt, N., Taşkın, V. (2017). “Muş İli Yapı Stoğunun Kanada Sismik Tarama Yöntemi ile İncelenmesi ve Bölgenin Depremselliği”, S. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 21(2), 421-429.
Kaştan, Y. (2019). “Cumhuriyet Döneminde Muş’ta Eğitimin Tarihi Gelişimi”, Tarih ve Kültür Bağlamında Muş Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, Atam Yayınları, Ankara, 25-42.
Keleş, R. (1998). “Cumhuriyet’in 75. Yılında Türkiye Kentleşmenin Neresinde”, Yeni Türkiye “Cumhuriyet”, 3(23/24), 2332-2351.
Muş İl Yıllığı 1967, Muş Valiliği Yayınları, Bingöl Matbaası, Elazığ, 1968.
Özalper, M. (2015). “Birinci Meclis'te Muş Milletvekilleri ve Faaliyetleri 1920-1923”, The Journal of Academic Social Science, 1(15), 512–528.
Sür, Ö. (1993). Özdoğan Sür, “Türkiye’nin Deprem Bölgeleri”, A.Ü. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 2, 53-69.
Tanış, C. (2018). “Osmanlı Arşiv Belgelerin 1903 Malazgirt Depremi”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 61-66.
Türkmen, İ. (2019). “Kalkınmada Öncelikli Yöreler Çerçevesinde Muş’a Yapılan Kamu Harcamaları ve Yatırımlar (1963-1981)”, Tarih Ve Kültür
Bağlamında Muş Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, Atam Yayınları, Ankara, 377-393.
Yuca, İ. S. (2015). “Cumhuriyetin Kent Modernleşmesine Bir Örnek: Vali Tevfik Sırrı Gür’ün Muş’taki Faaliyetleri (1937-1943)”, TİDSAD, 2(4), 79-95.
Yuca. İ. S. (2016). “Cumhuriyet Döneminde Muş’ta Basın Hayatı 1923-1960”, JASSS, 43, 201-220.
İnşaat Mühendisleri Odası, (Erişim Tarihi: 01 Nisan 2020). http://www.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/ff019c6 0caaf76b_ek.pdf?tipi=84&%20turu=X&sube=0
Kandilli Rasathanesi (Erişim Tarihi: 03 Nisan 2020), http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/zeqdb/
Türkiye’de Deprem Gerçeği ve TMMOB Makina Mühendisleri Odası’nın Önerileri Oda Raporu, Ankara, 2010. (Erişim Tarihi: 31 Nisan 2020), http://www1.mmo.org.tr/resimler/dosya_ekler/ee9b 8f616afde72_ek.pdf