Okul Yöneticilerinin Yeşil Örgütsel Davranışlarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma

Sanayi devrimi birlikte üretim süreçlerinde doğal kaynak kullanımında bir artış yaşanmaktadır. Buartışa paralel olarak örgütler tarafından doğal çevreye salınan atıklarda önemli boyutlara ulaşmışbulunmaktadır. Doğal kaynaklar tüketildiği hızda kendini yenileyememektedir. Bu nedenlekaynakların bir nesilden diğerine aktarımı ve sürdürülebilirliği, çevre kirliliği son dönemlerdekamu ve özel sektör yöneticilerinin gündemini işgal etmektedir. Doğal kaynakların kullanımı veçevreye verilen zarar örgütsel faaliyetler tarafından da etkilenmekte, örgütsel çatı altında çalışantüm iş görenlerin dikkat etmeleri gereken bir husus olduğu ifade edilebilmektedir. Bu çalışmanınamacı; eğitim işletmelerinde faaliyette bulunan yöneticilerin yeşil örgütsel davranışlarınıbelirlemek, bir başka ifade ile okul yöneticilerinin çevresel duyarlılık, çevresel katılım, ekonomikduyarlılık, yeşil satın alma ve teknolojik duyarlılık düzeylerini ölçmek, bu konudaki tutumlarınıbelirlemek, ilgili literatüre katkı sunmak, konu ile ilgili yeni bir tartışma ortamı yaratabilmektir.Araştırma Şırnak ili, Cizre ilçesinde resmi okullarda görev yapan yöneticilere yönelik yapılmışolup veri toplama işleminde anket tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; katılımcılarınçevresel duyarlılık, çevresel katılım, ekonomik duyarlılık, yeşil satın alma ve teknolojik duyarlılıkdüzeylerinin oldukça yüksek seviyede olduğu bulunmuştur.

A Research on Determining Green Organizational Behaviors of School Administrators

There is an increase in the use of natural resources in the industrial revolution co-production processes. In parallel with this increase, it has reached important dimensions in the wastes released by the organizations to the natural environment. Natural resources cannot renew itself at the rate of consumption. Therefore, the transfer and sustainability of resources from one generation to the next, environmental pollution has recently occupied the agenda of public and private sector managers.The use of natural resources and damage to the environment also affect organizational activities, and it is stated all the employees in an organization are required to take this point into consideration. The purpose of this study; to determine the green organizational behavior of the administrators operating in educational enterprises, in other words, to measure the environmental sensitivity, environmental participation, economic sensitivity, green purchasing and technological sensitivity levels of school administrators, to determine their attitudes on this subject, to contribute to the relevant literature, creating a discussion environment. The research was carried out for administrators working in public schools in Cizre district of Şırnak province and survey technique was used in data collection. As a result of the research; It was found that the participants' environmental sensitivity, environmental participation, economic sensitivity, green purchasing and technological sensitivity levels were quite high.

___

  • Akbaba, M. (2019) Örgütsel Adalet İşgörenlerin Yeşil Ör gütsel Davranışını Etkiler mi? Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2019 Cilt 21 Sayı 2 (641-660)
  • Aydın, E. (2012). Orhon Yazıtları (Köl Tigin, Bilge Kağan, Tonyukuk, Ongi, Küli Çor). Konya: Kömen Yayınları.Bayraktutan, Y., İnmez İ. (2017) Çevre Sorunları, Uluslararası Ticaret ve Kuruluş Yeri Tercihleri, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Eylül 2017, Cilt:3, Sayı:3.
  • Dünya Sağlık Örgütü https://www.who.int/; (08.08.2019)
  • Erbaşı, A. (2018) Yeşil Örgütsel Davranış: Özgün Bir Ölçek Geliştirme, 6. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı 2-3 Kasım 2018 / Isparta
  • Erbaşı, A. (2019). Yeşil Örgütsel Davranış Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Istanbul Management Journal, (86), 1-23. Retrieved from
  • Eriçok, B., (2014) Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması Ve Ekonomisi Yüksek Lisans Programı Okul Yöneticilerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri İle Yönetsel Yeterlik Düzeyleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi, 2014.
  • Gökbunar, A., R., (1995), İşletmelerin Çevrenin Korunmasında Sosyal Sorumluluğu, Ekoloji Çevre Dergisi, 1995, S:14, syf.5
  • Görmez, K. (1997): Çevre Sorunları ve Türkiye, Gazi Kitabevi Yayınları:45, Ankara, 2. Baskı.
  • Haden, S. S. P., Oyler, J. D., & Humphreys, J. H. (2009). Historical, Practical, and Theoretical Perspectives on Green Management: An Exploratory Analysis. Management Decision, 47(7), 1041-1055. https://doi.org/10.1108/00251740910978287
  • Hart, S.L. (2008). “Yeşilleşmenin Ötesi: Sürdürülebilir Bir Dünya İçin Stratejiler”, Yeşil İş Stratejisi (çev: Ahmet Kardam), Harvard Business Review Dergisinden Seçmeler, Mess Yayımcılık, 2008, İstanbul.
  • Kahraman, N., & Türkay, O. (2014). Turizm ve çevre. Detay Yayıncılık.
  • Karakuş, G., ve Erdirençelebi. M. (2018). İşletmelerin Yeşil Yönetim Algılarının İşletme Performansı Üzerindeki Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi Journal of Business ResearchTurk 10/4 (2018) 681-704
  • Keleş, R. ve Hamamcı, C. (2005) Çevre Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.
  • Kim, A., Kim, Y., Han, K., Jackson, S., & Ployhart, R. E. (2014). Multilevel influences on voluntary workplace green behavior: individual differences, leader behavior, and coworker advocacy. Journal of Management. doi: 10.1177/0149206314547386.
  • Koçarslan, H. (2015) İşletmelerin Sosyal Sorumluluk Bilincinde Çevre Duyarlılığının Yeşil Pazarlama Üzerine Etkileri, Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Lee, J. J., Gemba, K., Kodama, F. (2006). Analyzing the innovation process for environmental performance improvement. Technological Forecasting and Social Change, 73(3), 290-301.
  • Mesmer-Magnus, J., Viswesvaran, C., and Wiernik, B.M. (2012). The Role of Commitment in Bridging The Gap Between Organizational Sustainability and Environmental Sustainability. In S. E. Jackson, D.S. Ones, and S. Dilchert (Eds.), Managing HR for environmental sustainability,155–186. San Francisco, Jossey-Bass/Wiley.
  • Milli Eğitim Bakanlığı, http://sgb.meb.gov.tr/www/icerik_goruntule.php?KNO= 361 (05.02.2020).
  • Mishra, P., Sharma, P. (2010), “Green Marketing in India: Emerging Opportunities and Challenges”, Journal of Science and Management Education, Volume.3, (9–14).
  • Molina-Azorin, J. F., Claver-Cortes, E., Lopez-Gamero, M. D. ve Tari, J. J. (2009). Green Management and Financial Performance: a Literature Review. Management Decision, 47(7),1080–1100. https://doi.org/10.1108/00251740910978313.
  • Mostafa, M.M., (2007). “A hierarchical analysis of the green consciousness of the Egyptian consumer”, Psychology and Marketing, Vol.24, No.5, 445-473.
  • Ones, D.S., and Dilchert, S. (2012). Environmental Sustainability at Work: A Call to Action. Industrial and Organizational Psychology: Perspectives on Science and Practice, 5, 444-466.
  • Özalp, Ö. (2019) Otel Çalışanlarının Yeşil Örgüt İklimi Algılarının Yeşil Örgütsel Davranışları Üzerine Etkisi, Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı, Yayınlanmamış Y. Lisans Tezi
  • Ritter, Agata M., Borchardt, M., Vaccaro, Guilherme L.R., Pereira, Giancarlo M., Almeida, F. (2015), “Motivations for promoting the consumption of green products in an emerging country: exploring attitudes of Brazilian consumers”, Journal of Cleaner Production, Volume.106, (507-520).
  • Shrivastava, P. (1995). “Ecocentric Management For A Risk Society”, Academy of Management Review, 20/1, 118-137
  • Siegel, D. S. (2009). Green Management Matters Only If It Yields More Green: An Economic/Strategic Perspective. Academy of Management Perspectives, 23(3), 5– 16. https://doi.org/10.5465/AMP.2009.43479260
  • Simula, H., Lehtimaki, T., & Salo, J. (2009). Managing Greenness in Technology Marketing. Journal of Systems and Information Technology, 11(4), 331–346. https://doi.org/10.1108/13287260911002486
  • Stern, P.C. (2000). Toward a Coherent Theory of Environmentally Significant Behavior. Journal of Social Issues, 56 (3), 407-424.
  • Straughan, R., James A. R. (1999), “Environmental Segmentation Alternatives: A Look at Green Consumer Behavior in The New Millennium”, Journal of Consumer Marketing, Vol.16, N.6:558-575.
  • Sürdürülebilir kalkınma Dünya zirvesi Türkiye ulusal raporu www.resmigazete.gov.tr . (06.11.2019).
  • Sürdürülebilir Kalkınma Türkiye Ulusal Raporu (2002): Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı ile T.C. Çevre Bakanlığı Ortak Projesi, İş Dünyası ve Sanayi, Sürdürülebilir Kalkınma Dünya Zirvesi, baskı: MAS AŞ, 1. basım: Aralık, 2002, Ankara.
  • Tekin, T. (1968). A Grammar Of Orkhon Turkic. Bloomington: Indiana University
  • Tıraş, H., (2002). Sürdürülebilir Kalkınma ve Çevre: Teorik Bir İnceleme K.S.İ. Üniv. İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:2, Sayı:2,2002, S.57-73.
  • Torunoğlu, E., Koparal, A. S., Tezcan, Ü., Göncü, S. (2013). Çevre Sorunları ve Politikaları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
  • Ünal, S., Sefer A. (2001) Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İkinci basım. İstanbul: Marmara Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaa Birimi, 2001.
  • Varinli, İ. (2000). Pazarlama Ahlakı ve Kayseri’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletme Yöneticilerinin Pazarlama Ahlakına İlişkin Değerlendirmeleri, Kayseri Ticaret Odası Yayınları, Yayın No:15.
  • www.meb.gov.tr. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, (18.09.2019)
  • Yılmaz, K. (2006). Örgütlerin Sosyal Sorumlulukları: Kavramsal Bir Çözümleme, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, .65-79. (http://efd.mehmetakif.edu.tr/arsiv/Aralik2006/sayi12/ 65-79.pdf). [15.08.2019].
  • Yiğit, B. (2017) Örgütsel Davranışta Yeni Bir Yaklaşım: Yeşil İş gören Davranışı, Uluslararası Beşerî ve Sosyal Bilimler Dergisi, Volume: І Issue:1, 67-70.
  • Zainudin, A., Saripah, A.L., Mohd Shukri, O., Yeop Hussin, B., (2013). “From research to practice: role of environmen tal knowledge in creating proenvironmental residents”, Asia Pacific International Conference on Environment-Behavior Studies, University of Westminster, London, 4-6 September, Procedia-Social and Behavioral Sciences 105, 866-874, online: www.sciencedirect.com.