Kalkınma Göstergeleri Çerçevesinde Yaşam Beklentisinin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi

Bu çalışmada, Türkiye’de yaşayan kişilerin yaşam beklentileri kalkınma göstergeleri dikkate alınarak incelenmiştir. Çalışmada, Birleşmiş Milletler Beşeri Kalkınma İndeksi içerisinde yer alan kalkınma göstergelerinden; Temel makroekonomik göstergeler ve bireysel sağlık göstergelerinden yararlanılmıştır. Kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla, ekonomik büyüme, tasarruflar, sabit sermaye yatırımları gibi ekonomik göstergeler ve yaşam beklentisi, ölüm oranları, doktor başına düşen nüfus gibi sağlık göstergeleri olmak üzere yedi gösterge kullanılmıştır. Çalışmada, yaşam beklentisi bağımlı değişken olarak ele alınmış ve diğer göstergelerin yaşam beklentisine etkileri yapısal eşitlik modeli ile açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular, ölüm oranı dışında Türkiye’nin kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasıla ekonomik büyüme, sabit sermaye yatırımları, tasarruf ve doktor başına düşen nüfusun yaşam beklentisi üzerinde önemli bir etken olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşam Beklentisi, Ekonomik Göstergeler, Bireysel Sağlık Göstergeleri, Yapısal Eşitlik Modeli

Investigation of Life Expectation with Structural Equation Modelling in the Framework of Development Indicators

Keywords:

Life expectancy, Economic Indicators, Individual Health Indicators, Structural Equation Model,

PDF

___

Acemoglu, D., & Johnson, S. (2006). Disease and development: The effect of life expectancy on economic growth. NBER Working Paper, WP No: 12269.
Aghion, P., Howitt P., & Murtin, F. (2011). The relationship between health and growth: When Lucas meets Nelson-Phelps. Review of Economics and Institutions, 2(1), 1–24.
Anand, S., & Ravallion, M. (1993). Human Development in Poor Countries: On the Role of Private Income and Public Services. Journal of Economic Perspectives, 7(1), 133-150.
Barro, R. J. (1997). Determinants of economic growth. Cambridge, MA: MIT Press.
Barro, R. J., & Sala-i-Martin, X. (1995). Economic growth. New York: MCGraw Hill
Barrow, G. (1996). Aging, the Individual and Society. St. Paul, MN: West
Bayram, N., & Bilgel, N. (2008). Yapısal Eşitlik Modelleri ile İsveç'te Yaşayan Türk Göçmenlerin Yaşam Kalitelerinin Değerlendirilmesi. 9. Ekonometri Sempozyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi 28-30 Mayıs, İzmir.
Boucekkine, R. D., & Licandro, O. (2002). Vintage Human Capital, Demographic Trends, and Endogenous Growth. Journal of Economic Theory, Elsevier, 104(2), 340-375.
Browning, M. (1994). The Saving Behavior of a Two Person Household, Working Paper No. 94-106, Department of Economics, McMaster University.
Cervellati, M., & Sunde, U. (2011). Life expectancy and economic growth: The role of the demographic transition. Journal of Economic Growth, 16, 99–133.
Davies, J. B., & Kuhn, P. (1992). Social Security, Longevity, and Moral Hazard. Journal of Public Economics, 49, 91–106.
Dax, B. (2011). The Positive Impact of Increased HealthCare Spending and Urbanization on Life Expectancy- What is the cost of one year of life?, Research Methods in Political Science. Retrieved from http://thesituationreport.tumblr.com/health
Ebenstein, A., Maoyong F., Michael G., Guojun H., Peng Y., & Maigeng, Z. (2015). Growth, Pollution, and Life Expectancy: China from 1991-2012. American Economic Review, 105(5), 226-311.
Grossman, M. (1972). On The Concept of Health Capital and the Demand for Health. Journal of Political Economy, 80, 223–255.
Jakob, B. M. (2016). Health, Human Capıtal Formation and Knowledge Productıon: Two Centurıes of International Evidence. Macroeconomic Dynamics, 20(4), 909-953.
Kalediene, R., & Petrauskiene, J. (2000). Inequalities in life expectancy in Lithuania by level of education. Scandinavian Journal of Public Health, 28(1), 4-9.
Kates, R. W., Clark, W. C., Corell, R., Hall, J. M., Jaeger, C. C., Lowe, I., McCarthy, J. J., Schellenhuber, H. J., Bolin, B., & Dickson, N. M. (2001). Environment and Development: Sustainability Science. Science, 292(5517), 641-642.
Kessler, R. C., Mickelson, K. D., & Williams D. R. (1999). The prevalence, distribution, and mental health correlates of perceived discrimination in the United States. J Health Soc Behaviour, 40, 208–230.
Leung, M. C. M., Zhang, J., & Zhang, J. (2004). An economic analysis of life expectancy by gender with application to the United States. Journal of Health Economics, 23(4), 737-759.
Mahmud, W., Asadullah, M. N., & Savoia, A. (2013). Bangladesh's Achievements in Social Development Indicators: Explaining the Puzzle. Economic & Political Weekly, 44, 6-28.
Matteo, C., & Uwe, S. (2009). Life Expectancy and Economic Growth: The Role of the Demographic Transition. Discussion Paper Series, Discussion Paper No. 4160, the Institute for the Study of Labor (IZA).
McKee, M., & Jacobson, B. (2000). Public health in Europe. Lancet, 356, 665–70.
Oster, E., Ira S., & Ray E., D. (2013). Limited Life Expectancy, Human Capital and Health Investments. American Economic Review, 103(5), 1977-2002.
Rogers, G. B. (1979). Income and inequality as determinants of mortality: an international cross section analysis. Population Studies, 33(3), 343-351.
William, D. H., Philipson, T. J., & Sala-i-Martin, X. (1999). Longevity Complementarities under Competing Risks. American Economic Review, 89, 1358–1371.
Yi, Z., Vaupel, J., Zhenyu, X., Chunyuan, Z., & Yuzhi, L. (2001). The Healthy Longevity Survey and the Active Life Expectancy of the Oldest Old in China. Population: An English Selection, 13(1), 95-116.
Zhang, J., & Zhang, J. (2005). The Effect of Life Expectancy on Fertility, Saving, Schooling and Economic Growth: Theory and Evidence. Scandinavian Journal of Economics, 107(1), 45-66.
Zhang, J., Zhang, J., & Lee, R. (2001). Mortality Decline and Long-Run Economic Growth. Journal of Public Economics, 80, 485–507.