Lojistik Regresyon Modeli İle Finansal Başarısızlık Tahminlemesi: BİST’te İşlem Gören Teknoloji Şirketleri Üzerine Bir Çalışma

Bu çalışmanın amacı, BİST’de işlem gören Teknoloji Sektörü işletmelerinin finansal başarısızlıklarının 1 yıl önceden tahmin edilmesi için güvenilir bir model oluşturmaktır. Bu amaçla, öncelikle finansal başarısızlık ve bunun önceden tahmin edilmesi hakkında daha önce yapılan çalışmalar incelenmiş, sonrasında finansal başarısızlık kavramı ile nedenleri ele alınmıştır. Daha sonra finansal oranların analizi ve lojistik regresyon analizi tekniklerinin finansal başarısızlığın tahmininde birlikte kullanılması konusu teorik olarak açıklanmıştır. Son kısımda ise finansal başarısızlığın önceden tahmin edilmesinde açıklayıcı olabilecek finansal oranların belirlenmesi ve model oluşturulması amacıyla BİST’de işlem gören Teknoloji Sektöründeki işletmelerinin finansal oranları ile şirketlerin finansal başarı ve başarısızlık kategorileri lojistik regresyon yöntemi ile analiz edilerek değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda işletmelerin finansal başarı durumlarının 1 yıl önceden tahmin gücünün arttığı tespit edilmiştir.

Financial Failure Estimation with Logistic Regression Model: A Study on Technology Sector Companies Treated in BIST

The purpose of this study is to establish a reliable model for predicting the financial failures of the Technology Sector enterprises traded in the BIST 1 year in advance. For this purpose, the previous studies on financial failure and predicting financial failure were examined first, then the concept of financial failure and its reasons were discussed. Then the theory of financial ratios and the use of logistic regression analysis techniques in predicting financial failure are explained theoretically. In the last part, the financial ratios of the companies in the Technology Sector traded in the BIST and the financial success and failure categories of the companies were analyzed and evaluated. As a result of the evaluation, it was determined that the financial success situations of the enterprises increased estimation power 1 year ago.

___

  • Aktaş, R. (1993). Endüstri İşletmeleri İçin Mali Başarısızlık Tahmini. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Albayrak, A. S. (2006). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayınları.
  • Altaş, D., & Giray, S. (2005). Mali Başarısızlığın Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerle Belirlenmesi: Tekstil Sektörü Örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 13-27.
  • Altman, E. (1968). Financial Ratios, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.
  • Altunöz, U. (2013). Bankaların Finansal Başarısızlıklarının Yapay Sinir Ağları Modeli Çerçevesinde Tahmin Edilebilirliği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 189-217.
  • Atan, M., & Güneş, B. (2004). İMKB’ye Kote Şirketlerde Bilançoya Dayalı Risk Analizi ve Erken Uyarı Göstergelerinin Araştırılması. In: Dokuz Eylül Üniversitesi 4. İstatistik Günleri Sempozyumu, İzmir-Kuşadası, 19 - 22 May.
  • Balcaen, S., & Ooghe, H. (2006). 35 Years of Studies on Business Failure: An Overview of the Classic Statistical Methodologies and Their Related Problems. The British Accounting Review, 38, 63-93.
  • Beaver, W. H. (1966). Financial Ratios as Predictors of Failure. Journal of Accounting Research, 4, 71-111.
  • Çelik, M. K. (2010). Bankaların Finansal Başarısızlıklarının Geleneksel ve Yeni Yöntemlerle Öngörüsü. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17(2), 129-143.
  • Deakin, E. B. (1972). A Diskriminant Analysis of Predictors of Business Failure. Journal of Accounting Ressearch, 10, 167-179.
  • Edmister, R. O. (1972). An Empirical Test of Ratio Analysis for Small Business Failure Prediction. Cambridge University Press, 7(2), 1477-1493.
  • Ege, İ., & Bayrakdaroğlu, A. (2009). İMKB Şirketlerinin Hisse Senedi Getiri Başarılarının Lojistik Regresyon Tekniği ile Analizi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 139-158.
  • Ekşi, İ. H. (2011). Classification of Firm Failure with Classification and Regression Trees. International Research Journal of Finance and Economics, 76, 113-120.
  • Erdoğan, B. E. (2002). Bankaların Mali Performanslarının Lojistik Regresyon ile Analizi ve İleriye Yönelik Tahmin ile Bir Uygulama. Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Ertuna, Ö. İ. (1978). İmalat Sektörü Özel Kesiminde Mali ve Ekonomik Göstergeler (1973-1975) Bilrapor Sistemi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
  • Göktan, E. (1981). Muhasebe Oranları Yardımıyla ve Diskriminant Analiz Tekniği Kullanarak Endüstri İşletmelerinin Mali Başarısızlığının Tahmini Üzerine Amprik Bir Araştırma. Doçentlik Tezi.
  • Gujarati, D. N. (2001). Temel Ekonometri. İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Hill, N. T., & Perry, S. E. (1996). Evaluating Firms in Financial Distress: An Event History Analysis. Journal of Applied Business Research, 12(3), 60-71.
  • Hosmer, D. W., & Stanley L. (2005). Applied Logistic Regression. USA: John &Wiley Sons.
  • İçerli, M. Y., & Akkaya, G. C. (2006). Finansal Açıdan Başarılı Olan İşletmelerle Başarısız Olan İşletmeler Arasında Finansal Oranlar Yardımıyla Farklılıkların Tespiti. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 413-421.
  • İşyar, Y. (1999). Ekonometrik Modeller. Bursa: Vigas A.Ş.
  • Lin, T. H. (2009). A Cross Model Study of Corporate Financial Distress Prediction in Taiwan: Multiple Discriminant Analysis, Logit, Probit and Neural Networks Models. Neurocomputing, 72(16), 3507-3516.
  • Mertler, C. A., & Vannatta, R.l A. (2005). Advanced and Multivariate Statistical Methods: Practical Application and Interpretation. Glendale, CA: Pyrczak Publishing.
  • Meyer, P. A., & Pifer, H. W. (1970). Prediction of Bank Failures. The Journal of Finance, 25, 853-868.
  • Moyer, C. R., McGuigan, J. R., & Kretlow, W. (1992). Contemporary Financial Management. New York: West Publishing Company.
  • Ohlson, J. A. (1980). Financial Ratios and the Probabilistic Prediction of Bankruptcy. Journal of Accounting Research, 18(1), 109-131.
  • Özdemir, F. S., Choi, F. D. S., & Bayazıtlı, E. (2012). Finansal Başarısızlık Tahminleri Yönüyle UFRS ve Bilginin İhtiyaca Uygunluğu. Mali Çözüm Dergisi, 112, 17-52.
  • Özdinç, Ö. (1999). Derecelendirme Sürecinde Ekonometrik Bir Değerlendirme. No: 130. Ankara: SPK Yayınları.
  • Sayılgan, G. (2008). İşletme Finansmanı. Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Selimoğlu, S., & Orhan, A. (2015). Finansal Başarısızlığın Oran Analizi ve Diskriminant Analizi Kullanılarak Ölçümlenmesi: BİST’de İşlem Gören Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 66, 21-40.
  • Tamari, M. (1966). Financial Ratios as a Means of Forecasting Bankruptcy. Management International Review, 6(4), 15-21.
  • Terzi, S. (2011). Finansal Rasyolar Yardımıyla Finansal Başarısızlık Tahmini: Gıda Sektöründe Ampirik Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-18.
  • Ural, K., Gürarda, Ş., & Önemli, M.B. (2015). Lojistik Regresyon Modeli İle Finansal Başarısızlık Tahminlemesi: Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren Gıda, İçki Ve Tütün Şirketlerinde Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 67, 85-100.
  • Weitzel, W., & Jonsson, E. (1989), Dicline in Organizations: A Literature Integration and Extension. Administarative Science Quarterly, 34(1), 91-109.
  • Yazıcı, M. (2018). Kredi Risk Analizlerinde Diskriminant Analizi, Lojistik Regresyon ve Yapay Sinir Ağlarının Karşılaştırılması. Maliye ve Finans Yazıları, 109, 91-106.