Gıda Perakende Sektöründe Yerel Rekabet Dinamiklerinin Değerlendirilmesi: Antalya İli Örneği

Bu çalışmanın amacı Antalya gıda perakende sektöründe rekabeti etkileyen etmenlerin incelenmesi yoluyla sektörde yerel rekabet üstünlüğü sağlayan alanları belirlemektir. Son yıllarda Türkiye’nin ve dünyanın önemli turizm merkezlerinden biri olan Antalya’da gıda perakende işletmelerindeki hızlı yapısal değişim ve artan rekabet dikkat çekmektedir. Bu durum sektörün içinde bulunduğu yoğun rekabet hareketlerinin ardında yatan faktörlerin Porter’ın (2000) rekabetçilik modelindeki değişkenlere göre yerel düzeyde belirlenmesini gerekli kılmıştır. Araştırmada Antalya ilinde gıda perakende sektöründe faaliyet gösteren paydaşlar ile derinlemesine görüşmeler yapılmış ve bu görüşmelerde destekleyici formlar kullanılmıştır. Çalışmada görüşme yoluyla elde edilen veriler NVivo programı aracılığı ile değerlendirilmiştir. Bu araştırmanın sonuçlarının hem sektörün bölgesel rekabetçiliğini etkileyen faktörlerle ilgili hem de sektörün rekabet sorunları ile ilgili alan yazınına katkıda bulunacağı umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Gıda Perakende Sektörü, Yerel Rekabet, Rekabet Analizi, Süpermarket

Evaluating Local Competition Factors in Food Retailing Industry: Antalya Region Example

The purpose of this study is to identify areas which enable local competitive advantage by examining factors affecting competition in Antalya food retailing sector. In Antalya, which has been becoming one of the major tourism centers of the world in recent years, the rapid structural change of firms and increasing competition in the food retail business has drawn attention. This situation requires to determine the factors behind the intense competition movements within the industry at the provincial level according to the variables in Porter's (2000) competitiveness model. In-depth interviews were conducted with the stakeholders of the firms which are operating in the food retailing sector in Antalya by using supportive forms. In this study, data obtained from the interviews were evaluated through the NVivo program. It is hoped that the results of this research will contribute both to the factors affecting the regional competitiveness of the sector as well as to the literature on sectoral competition issues.

Keywords:

Food Retailing Industry, Local Competition, Competitive Analysis, Supermarket,

PDF

___

Bensoussan, B. E., & Fleisher, C.S. (2008). Analysis Without Paralysis: 10 Tools to Make Better Strategic Decisions. Ebook, FT Press.
Deliotte (2018). Global Powers of Retailing 2018 Report. (Accessed on 10/02/2018), https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/at/Documents/about-deloitte/global-powers-of-retailing-2018.pdf
Durmuş-Arıcı, E. (2008). Rekabet Stratejisi, Örgüt Yapısı ve Performans İlişkilerinin Gıda Perakende Sektörü Bağlamında Araştırılması. Doktora Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
Dursun, E. (2006). Gıda Ürünleri Pazarında Gıda Perakendecilerinin Yeri ve Sektörel Analizi. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
Fortune (2017). Fortune 500 Türkiye 2017 Listesi. (Erişim: 17.05.2018), http://www.fortuneturkey.com/fortune500.
Goldman, A., Ramaswami, S., & Krider, R. (2002). Barriers To The Advancement of Modern Food Retail Formats: Theory And Measurement. Journal of Retailing, 78, 281-295.
Görmez, A. (2017). Türkiye Gıda Perakendeciliği Piyasasında Rekabet Analizi (1995-2015). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Hüseyinoğlu, I. Ö. (2017). Bütüncül Kanal (Omni-Channel) Stratejisinin İncelenmesi: Gıda Perakendecisinden Bulgular. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Pazarlama Kongresi Özel Sayısı, 119-133.
Kai Wu, D. (2017). Michael E. Porter’ın Elmas Modeli ve Tayvanlı Girişimcilerin İstanbul’da Yatırım Potansiyeline Yönelik Bir Değerlendirme. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Karacaoğlu, K. (2009). Rekabet Üstünlüğünü Etkileyen Unsurların Yapısal Eşitlik Modeli İle Belirlenmesi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34, 165-187.
KPMG Danışmanlık (2018). Perakende Sektörel Bakış 2018 Raporu. (Erişim: 10/02/2018), https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2018/01/sektorel-bakis-2018-perakende.pdf
OECD (2018). Regional Competitiveness. (Erişim: 28.07.2018), http://www.oecd.org/cfe/regional-policy/regionalcompetitiveness.htm
Ortakalan (2018). Zincir marketlerin Nisan açılışları. (Erişim: 18.04.2018), http://www.ortakalan.com.tr/haberler/zincir-marketlerin-nisan-acilislari-28141#1
Planet Retail (2018). İlk En Büyük 250 Firma. (Erişim: 17.05.2018), https://www.planetretail.net/Reports/Rankings.
Porter, M. E. (1985). Competitive Advantage. New York: The Free Press.
Porter, M. E. (1990). The Competitive Advantage of Nations. New York: The Free Press.
Porter, M. E. (2000). Rekabet Stratejisi: Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri. (Çev: Gülen Ulubilgen). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
Retail Turkiye (2016). Yerel marketler, 2015’te %13 büyüdü. (Erişim: 08.04.2018), http://www.retailturkiye.com/kapak-konusu/yerel-marketler-2015te-13-buyudu
Singh, I. (2001). Natural Resource Based Clusters In The New Economy: Theory And Reality. 4. Annual International Conference of The Competiiveness Institute, October, Arizona.
Spector, D. (2005). The Strategic Uses of Price Discrimination. Sweden: Swedish Competition Authority.
Tek, O. B., & Orel, F. (2006). Perakende Pazarlama Yönetimi. İzmir: Birleşik Matbaacılık.
TÜİK (2018). Perakende Satış Endeksleri. (Erişim: 17.05.2018), http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=27908
Yalçın, B. (2011). Küresel Perakende Zincirlerinin Stratejik Yayılımları: Antalya İli Örneği. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 57-66.
Yeniçeri, T., Akın, E, Özel, H., & Güler, Ş. (2015). Yerel, Ulusal ve Indirimli Marketler Arasındaki Rekabetin Perakendeci Değer Algısı ve Müşteri Tercihine Etki Eden Faktörler Bakımından İncelenmesi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 16, 99-126.
Yolcu, T., Ekici, S. G., Altunışık, R., & Özkaynar, K. (2017). Online mı? Offline mı? Tüketici Tercihlerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı, 1027-1033.