Edip AYGÜLER, Vedat IŞIKHAN, Mustafa Çağrı AYALP

Engelli Bakım Merkezi Yöneticileri ve Tükenmişlik

Bu araştırmanın amacı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınabağlı engelli bakımmerkezlerinin yöneticilerinin tükenmişlik düzeylerine etkide bulunan faktörleri, yöneticileri stresebağlı olarak etkileyen önemli sağlık sorunlarını ve yöneticilerin sunulan hizmetin kalitesininartırılmasına yönelik düşüncelerini saptamaktır. Hazırlanan görüşme formu ve MaslachTükenmişlik Ölçeği (MTÖ) Türkiye’de Engelli Bakım ve Rehabilitasyon Merkezinde görev yapan104 yöneticiye uygulanmıştır. Yöneticilerin, MTÖ’nün üç alt boyutu olan duygusal tükenmeden:1,47; duyarsızlaşmadan: ,956 ve kişisel başarı noksanlığından: 2.94 puan aldıkları ve “düşüktükenmişlik” düzeyine sahip oldukları saptanmıştır. Yaş, eğitim durumu, iş doyumu, tükenmişlikyaşama ve aileye yeterince zaman ayırma durumlarının duygusal tükenme boyutunda; aileyeyeterince zaman ayırma durumunun duyarsızlaşma boyutunda; eğitim ve aileye yeterince zamanayırma durumununkişisel başarı noksanlığı boyutunda istatistiki anlamda farklılık yarattığıgörülmüştür (p

Disabled Care Center Managers and Burnout

The aim of this study is to determine the important health problems affecting the managers depending on the stress and the factors affecting the burnout levels of the managers of the disability care centers affiliated to the Ministry of Family, Labor and Social Services. An interview form and the Maslach Burnout Inventory (MBI) was employed to the 104 managers. Managers have received a score of 1.47 from emotional exhaustion; 0.956 from depersonalization and 2.94 from lack of personal success, and have a low burnout level. For emotional exhaustion age, job satisfaction, educational and burnout status; for depersonalization, spending enough time with family; and for personal achievement, educational status and spending enough time with family were found to be statistically significant factors (p

PDF

___

Ardıç, K. ve Polatçı, S. (2009). Tükenmişlik sendromu ve madalyonun öbür yüzü: İşle bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 21-46.
Aslan, H. (1998). Stresin Polisin Verimliliğine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eylül, Ankara.
Balloch, S., Pahl, J., ve McLean, j. (1998). Working in the social services: job satisfaction, stress and violence. British Journal of Social Work, 28, 329-350.
Bennett, P., Evans, R. ve Tattersall, A. (1993). Stress and coping in social workers: A preliminary investigation. British Journal of Social Work,23, 31-44.
Ben-Porat, A., ve Itzhaky, H. (2015). Burnout among trauma social workers: The contribution of personal and environmental resources. Journal of Social Work, 15(6), 606–620.
Cooper, C.L., ve Marshall, J. (1976). Occupational sources of stress: A review of the literature relating to coronary hearth disease and mental ill health. Journal of Occupational Psychology. 49, 11-28.
Corcoran, K.J. (1987). The association of burnout in social work practitioners' impression of their clients: Empirical evidence. İçinde: D. F. Gillespie (Ed.), Burnout Among Social Workers (57-66). New York: Haworth Press.
Cordes, C.L., ve Dougherty, T.M. (1993). A review and an integration of research on job burnout. Academy of Management Review, 18, 621-56.
Çam, M.O. (1991). Hemşirelerde Tükenmişlik (Burnout) Sendromunun Araştırılması, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Çimen, S. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Tükenmişlik Yaşantıları ve Yeterlik Algıları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Deveau, R., ve McGill, P. (2016). Impact of practice leadership management style on staff experience in services for people with intellectual disability and challenging behaviour: a further examination and partial replication. Research in Developmental Disabilities, 56, 160-164.
Ergin, C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve maslach tükenmişlik envanterinin uyarlanması. 7. Psikoloji Kongresi. Ankara, Psikologlar Derneği Yayınları.
Ertekin, Y. (1993). Stres ve Yönetim. TODAİE Yay. 253, Ankara, ss: 3-87.
Gibson, F., McGrath, A., ve Reid, N. (1989). Occupational stress in social work. British Journal of Social Work. 19, 1-16.
Hamama, L. (2012). Burnout in social workers treating children as related to demographic characteristics, work environment, and social support. Social Work Research, 36(2), 113-125. doi:10.1093/swr/svs003,
Haynes, S., ve M. Feinleib. (1980). Women, work and coronary heart disease: Prospective findings from the framinghom heart study. American Journal of Public Health. 70(2), 133-141.
Hensel, J. M., Lunsky, Y., ve Dewa, C. S. (2012). Exposure to client aggression and burnout among community staff who support adults with intellectual disabilities in Ontario, Canada. Journal of Intellectual Disability Research, 56(9), 910-915.
Himle, D., Jayaratne, S., ve Chess, W. (1987). Gender differences in work stress among clinical social workers. Journal of Social Service Research. 10, 41-56.
Huxley, P., Evans, S., Gately, C., Webber, M., Mears, A., Pajak, S., Kendall, T., Medina, J., ve Katona, C. (2005). Stress and pressures in mental health social work: The worker speaks. British Journal of Social Work. 35, 1063-1079.
Işıkhan, V. (1998). Yönetim Stresi. SSK Yayınları, Ankara. Işıkhan, V. (2001).Kanser Hastalarıyla Çalışan Personelin Tükenmişlik Durumları. Sosyal Hizmet Semp.’96 Toplumsal Değişme ve Gelişme Sürecinde Sosyal Hizmet. Ankara,.16-18 Ekim, 228-235.
Işıkhan, V. (2010) Sosyal Hizmette Tükenmişlik. Vizyon, Ankara.
Işıkhan, V. (2017) Stres Yönetimi: Tükenmişlikten Mutluluğa. Nika Yayınları, Ankara.
Itzick, M., Kagan, M., ve Ben-Ezra, M. (2018). Social worker characteristics associated with perceived meaning in life. Journal of Social Work, 18(3), 326– 347.
Izgar, H. (2000). Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri, Nedenleri ve Bazı Etken Faktörlere Göre İncelenmesi. (Yayınlanmış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Beta Yayınları, Ankara.
Kaya, A. (2010). Isparta İlinde Engellilere Yönelik Hizmet Veren Kamu ve Özel Eğitim Kurumlarında Çalışan Meslek Gruplarında Tükenmişlik Düzeyi.
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
Kim, H., Ji, J., & Kao, D. (2011). Burnout and physical health among social workers: A three-year longitudinal study. Social Work, 56(3), 258-268. doi:10.1093/sw/56.3.258
Kozak, A., Kersten, M., Schillmöller, Z., ve Nienhaus, A. (2013). Psychosocial work-related predictors and consequences of personal burnout among staff working with people with intellectual disabilities. Research in developmental disabilities, 34(1), 102-115.
Köse, S. (1985). Endüstri alanında stres yaratan öğeler. III. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara, Psikoloji Derneği Yayınları, ss: 315-321.
Lahana, E., Papadopoulou, K., Roumeliotou, O., Tsounis, A., Sarafis, P., ve Niakas, D. (2017). Burnout among nurses working in social welfare centers for the disabled. BMC nursing, 16(1), 15.
Lin, L. P., ve Lin, J. D. (2013). Job burnout amongst the institutional caregivers working with individuals with intellectual and developmental disabilities: Utilization of the Chinese version of the Copenhagen Burnout Inventory survey. Research in Autism Spectrum Disorders, 7(6), 777-784.
Lizano, E. L., ve Sapozhnikov, B. L. (2018). Exploring the meaning of job burnout beyond the Western context: A study of Salvadoran social workers. International Social Work, 61(6), 857-866.
Maraşlı, M.(2005). Tükenmişlik; bazı özelliklerine ve öğrenilmiş güçlülük düzeylerine göre lise öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri. Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 27–33.
Martin, U., ve Schinke, S.P. (1998). Organizational and individual factors influencing job satisfaction and burnout of mental health workers. Social Work in Health Care. 28 (2), 51-62.
Maslach, C. ve Jackson, S.E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behaviour, 2, 99-133.
McFadden, P. (2015). Measuring burnout among UK social workers: A Community Care study.
Mutkins, E., Brown, R. F., ve Thorsteinsson, E. B. (2011). Stress, depression, workplace and social supports and burnout in intellectual disability support staff. Journal of Intellectual Disability Research, 55(5), 500-510.
Örmen, U. (1993). Tükenmişlik Duygusu ve Yöneticiler Üzerinde Bir Uygulama.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. 30-36.
Poulin, J.E., ve Carolyn, A.W. (1993). Burnout in gerontological social work. Social Work. 38 (3), 305- 310.
Powell, W.E. (1994). The relationship between feelings of alienation and burnout in social work. Families in Society: The Journal of Contemporary Human Services. 75 (4), 229-235.
Rai, G. S. (2010). Burnout among long-term care staff. Administration in Social Work, 34(3), 225-240. doi:10.1080/03643107.2010.480887
Smith, M., ve Nursten, J. (1998). Social worker’s experience of distress-moving towards change. British Journal of Social Work. 28, 351-368.
Smyth, E., Healy, O., ve Lydon, S. (2015). An analysis of stress, burnout, and work commitment among disability support staff in the UK. Research in Developmental Disabilities, 47, 297-305.
Sutherland, V.J. ve Cooper, C.L. (1993). Identifying distress among general practitioner: Predictors of psychosocial ill-health and job dissatisfaction. Social Science andMedicine,, 37, 575-81.
Takeda, F., Ibaraki, N., Yokoyama, E., Miyake, T., ve Ohida, T. (2005). The relationship of job type to burnout in social workers at social welfare offices. Journal of Occupational Health. 47, 119-125.
Tang C., ve Lau B. (1996). Gender role stress and burnout in Chinese human service professionals in Hong Kong. Anxiety, Stress, Coping. 9, 217-227.
Torun, A. (1997). Endüstri ve Örgüt Psikolojisi 2, Türk Psikologlar Derneği ve Kalder Derneği Ortak Yayını, Ankara, s. 44-47.
Wagaman, M. A., Geiger, J. M., Shockley, C., ve Segal, E. A. (2015). The Role of Empathy in Burnout, Compassion Satisfaction, and Secondary Traumatic Stress among Social Workers. Social Work, 60(3), 201- 209. doi:10.1093/sw/swv014
Wright, T.A., ve Bonett, R. (1997). The contribution of burnout to work performance. Journal of Organizational Behavior, 18, 491-499.