19. Yüzyılda Sivas’ın Sosyo-Ekonomik Durumu

Sivas 1845 yılı Temettüat Defterleri kayıtlarına göre çoğunlukla Türk, Ermeni, Rum ve Kıptinüfusuna sahiptir. Bu unsurların Müslüman ve Hıristiyan oldukları bilinmektedir. MesleklerindenMüslüman ve Hıristiyan din adamı oldukları anlaşılan kimseler kayıtlıdır. Sivas'ta ikamet edenlerdenyetişkin erkeklerin esnaf, zanaatkâr veya çiftçi oldukları, çocukların ise çıraklığa verildikleri veücretleri olduğu tespit edilmiştir. Gayrimüslimlerin tamamının zanaatkâr veya esnaf oldukları,çiftçilik ve hayvancılık ile uğraşanların yok denecek kadar az olduğu tespit edilmiştir. Askerliklealakalı olanların tamamı Müslümandır. Ziraat ile uğraşanların çoğu aynı zamanda arabacılıkyapmaktadır. Çiftçilik yapanlar daha çok buğday, arpa, fiğ ekmektedir. Sadece Gökçe BostanMahallesi'nde ikamet eden bazı çiftçilerin bu ürünlerin yanı sıra, tütün, afyon, susam ve börülce deektikleri tespit edilmiştir.

The Socio-Economic Situation of Sivas in the 19th Century

According to the records of Temettüat Notebooks, in 1845, Sivas had mainly the population of Turkish, Armenian, Grek and Copt. It has been known that these elements were Muslims and Christians. There were also some people, who were known to be Muslim and Christian religious men, registered in the Notebook. It was discovered that the adult men living in Sivas were tradesmen, craftsmen or farmers, and the children were apprentice, who took salaries. On the other hand all the nonmuslim adult population were the craftsmen and tradesmen. There were only a few of them who were dealing with farming and stockbreeding. All the people who were related to the soldiership were Muslims. People dealing with agriculture were also dealing with carting. Farmers mostly dug wheat, barley and fiğ (a kind of plant, which is used to feed animals). People living in Gökçebostan district were also interested in digging tobacco, opium, sesame and kidney bean apart from those products.

PDF

___

Aburşu, F.(1992). Sivas’ta Ermeni Patırtısına Dair İki Vesika, Revak Dergisi, 56-61.
Akbulut, Z. (2002). Tanzimat Dönemindeki Temettuat Defterlerine Göre Akdağ Madeni Kazası Ve Köylerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı (H/1260-1261). Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi.
Akgündüz, A., &, Öztürk, S. (2000). Yozgat Temettüat Defterleri, Cilt 1,2,3. Yozgat: Yimpaş Holding Yayınları.
Akgündüz, A., &, Öztürk, S.( 2000). Bilinmeyen Osmanlı. İstanbul: OSAV.
Akgünlü, L. (2001). Temettuat Defterlerine Göre 19. Yüzyılın Ortalarında Muğla`Nın SosyoEkonomik Yapısı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Albayrak M. (2001). 19.Yüzyılda Şiran Kazasının Sosyal ve Ekonomik Durumu (Maliye Nezareti Temettuat Defterlerine Göre, 1260/1844). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Alimoski, S. (2005). Temettuat Defterlerine Göre Manastır Merkez Kazasının Sosyo-Ekonomik Durumu. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Arslan, Ö. F. (2006). Temettuat Defterlerine Göre (1844- 1845)Havza'nın Sosyal ve Ekonomik Yapısı. Yüksek Lisans Tezi. Anakara: Gazi Üniversitesi.
Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Osmanlı ML.VRD.TMT.d…, 14481…17542.
BOA (2000). Başbakanlık Osmanlı Arşiv Rehberi. Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı.
Budak, L. (2007). XIX. Yüzyılın Ortalarında Çinenin SosyoEkonomik Yapısı (Temettuat Defterlerine Göre). Yüksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi.
Çadırcı, M. (1997). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri'nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı. Ankara: TTK Yayınları.
Çoruh, H. (1997). Temettüat Defterleri'ne Göre Erzurum Şehri (1260-1844). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Demirel, Ö. (1989). II. Mahmud Döneminde Sivas'ta Esnaf Teşkilatı ve Üretim-Tüketim İlişkileri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Demirel, Ö. (2006). Osmanlı Dönemi, Sivas ŞehriMakaleler. Sivas: BMS Matbaacılık.
Doğan, M. (1994). Temel Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Bahar Yayınları.
Eken, G. (1991). Temettuat Defterlerine Göre Gürün. Revak Dergisi, 85-95.
Eldem, V. (1994). Osmanlı İmparatorluğunun İktisadi Şartları Hakkında Tetkik. Ankara: TTK Yayınları.
Furat, A. H. (2001). Temettuat Defterlerine Göre Üsküb`Ün Sosyal ve Ekonomik Tarihi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Gökçe, T. (2007). 1831 Nüfus Sayım Sonuçlarına Göre Sivas Sancağının Demografik Yapısı, Osmanlılar Döneminde Sivas Sempozyumu Bildirileri, 21-25.
Güran, T. (1989). Tanzimat Döneminde Osmanlı Maliyesi, Bütçeler ve Hazine Hesapları (1841-1861). Ankara: TTK Yayınları.
Güran, T. (1998). 19. Yüzyıl Osmanlı Tarımı. İstanbul: Eren Yayınları.
Halaçoğlu,Y. (1983). Osmanlılarda Devlet Teşkilatı ve Sosyal Yapı. İstanbul: TTK Yayınları.
İnalcık H. (2000). Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi. Cilt 1-2. İstanbul: Eren Yayınları.
Karpat, K.H. (1985). Otoman Population, 1830- 1914. The University of Wisconsin Pres.
Komisyon (1999). Tanzimat 1-2. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Krause, P. R. (2005). Türkiye 1915. (Çev. Nurettin Süleymangil). İstanbul: Heyamola Yay.
Lewis, B. (1993). Modern Türkiye’nin Doğuşu. (Çev. Metin Kıratlı). Ankara: TTK Yayınları.
Os-Ar (2007). Temettüat Defterleri. (Erişim: 13.07.2007), http://www.osar.com/modules.php?name=News&file=article&sid=81
Özdemir, A. (2005). 10199 Numaralı Temettuat Defterlerine Göre Keçiborlu Kazasının Sosyal Ve Ekonomik Durumu (1844-1845). Yüksek Lisans Tezi. İsparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
Özlü, H. (2006). XIX. Yüzyılda Denizli Merkez Kazasına Bağlı Köylerin Sosyo-Ekonomik Durumu (Temettuat Defterlerine Göre). Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Öztürk, S. (1996). Tanzimat Döneminde Bir Anadolu Şehri Bilecik. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Pakalın, M.Z. (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü I. c.3. İstanbul: Mili Eğitim Basımevi.
Sarıtepe, Z. (2004). Temettuat Defterlerine Göre 19. Yüzyılda Kangal Kazası. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Savaş, Saim(1992). Bir Tekkenin Dini ve Sosyal Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları.
Şenel, Ş. (2002). XIX. Yüzyıl Ortalarında Ankara Eyalet Merkezinin Sosyal ve İktisadi Durumu (H. 1260-1261/M. 1844-1845 Tarihli Temettüat Defterlerine Göre). Doktora Tezi. Anakara: Gazi Üniversitesi.
Tabakoğlu, A. (1985). XVII. ve XVIII. Yüzyıl Osmanlı Bütçeleri, İ.Ü.İ.F.M Ord. Ömer Lütfi Barkan’a Armağan. Cilt: 41, No:1-4, 389-414.
Türdav (1992), Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Büyük Lügat. İstanbul: Ziya Ofset.
Ünalan, S. (2004), XIX. ve XX. Yüzyıllarda Sivas’ın Demografik Yapısı. Fırat Üniversitesi İlahiyat F. Dergisi.
Yılmaz, A. (1998). 19. Yüzyılın İlk Yarısında Ankara Sancağına Bağlı Yabanabad Kazası ve Köylerinin Sosyal ve İktisadi Durumu. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.