İnfertil bireylerde stres ve stresle başa çıkma yaklaşımları
Son yıllarda, dünyada ve ülkemizde çiftlerde infertilite oranının arttığı görülmektedir. Bununla beraber, infertilite çocuk sahibi olamama problemi ile birlikte pek çok yönden çiftleri olumsuz etkileyen bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Birçok çiftin infertiliteyi yaşamlarının en önemli krizi olarak gördükleri ve bu süreçte stres, depresyon ve anksiyete yaşadıkları literatürde kanıtlanmıştır. Özellikle kadınlar için çocuk sahibi olmanın toplumsal statüsünün belirleyici olması, doğurganlık problemlerinden dolayı sosyal damgalama ile karşı karşıya kalması yüksek stres yaratan bir durumdur. İnfertilite dolayısıyla, hamilelik, loğusalık gibi anneliğe ilişkin duyguların yaşanamaması, doğuramama duygusu ve genetik devamlılığı sağlayamama gibi nedenler, yüksek düzeyde anksiyete ve strese sebep olmaktadır. Tüm bunlar göz önüne alındığında infertilitenin strese neden olduğu görülmektedir. Bu derlemede son yıllarda sıklıkla karşımıza çıkan infertil bireylerde yaşanan stres ve stresle başa çıkma yaklaşımlarının gösterilmesi amaçlanmıştır
Approaches to coping with stress and stress in infertile individuals
In recent years, the rate of infertility in the world and in our country seems to increase. However, infertility is confronted as a situation that negatively affects the couples in many ways besides the problem of not having children. It has been proven that for many of them infertility is the most important crisis of their lives, and that they experience stress, depression and anxiety in this process. Especially the fact that for women, having a child is decisive for their social status, and they face social stigma due to fertility problems, it is a stressful situation for them. Due to infertility, loss of maternal feelings such as pregnancy and the experience of postpartum period, or inability to provide fertility and genetic continuity cause high level of anxiety and stress. Considering all these factors, it can be concluded that infertility causes stress. In this review, it is aimed to determine the stress and demonstrate the approaches to cope with stress in infertile individuals which is frequently confronted in recent years
___
- Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği, 13. Baskı.
Akademisyen Tıp Kitabevi Ankara; 2017. s. 559.
- Sezgin H, Hocaoğlu Ç. İnfertilitenin psikiyatrik yönü. Psikiyatride
Güncel Yaklaşımlar 2014;6:165–84. [CrossRef]
- Taşçı E, Bolsoy N, Kavlak O, Yücesoy F. İnfertil kadınlarda evlilik
uyumu. TJOD Derg 2008;5:105–10.
- Fatemeh R, Noorbala AA, Abedinia N, Naghizadeh MM.
Emotional adjustment in infertile couples: systematic review
article. Iranian Journal of Reproductive Medicine 2009;7:97–103.
- Herrmann D, Scherg H, Verres R, von Hagens C, Strowitzki T,
Wischmann T. Resilience in infertile couples acts as a protective
factor against infertility-specific distress and impaired quality of
life. J Assist Reprod Genet 2011;28:1111–7. [CrossRef]
- Draye MA. Emotional aspects of infertility. In: Lemcke D, Pattison J,
Marshall LA, Cowley DS, editors. Current Care of Women Diagnosis
& Treatment. McGraw-Hill: Lance Medical Books; 2004. p.572–6.
- Ak G. İnfertil çiftlerde başa çıkma önerileri. Sürekli Tıp Eğitimi
Dergisi 2002;7:260.
- Demirci H. İnfertilitenin çiftler üzerindeki psikososyal ve
psikoseksüel etkileri. İçinde: Kızılkaya Beji N, editör. İnfertilite
Sorunu, Yardımcı Üreme Teknikleri ve Hemşirelik Yaklaşımı.
İstanbul: Emek Matbaacılık; 2001. s 103–17.
- Türkçapar F, Vardereli K, Türkçapar MH. İnfertilite ve psikolojik
boyutları. İçinde: Çiçek MN, editör. Temel Üreme Endokrinolojisi
ve İnfertilite. Ankara: Palme Yayıncılık; 2008. s 339–44.
- Kraft AD, Palombo J, Mitchell D, Dean C, Meyers S, Schmidt AW. The
psychological dimensions of infertility. Am J Orthopsyc 1980;50:618–
28. [CrossRef]
- Matthews AM, Matthews R. Beyond the mechanics of infertility.
Family Relations: An Interdisciplinary Journal of Applied Family
Studies 1986;35:479–87. [CrossRef]
- Spencer L. Male infertility: psychological correlates. Postgrad Med
1987;81:223–8.
- Jose-Miller AB, Boyden JW, Frey KA. Infertility. Am Fam Physician
2007;75:849–56.
- Sexton MB, Byrd MR, O’Donohue WT, Jacobs NN. Webbased
treatment for infertility-related psychological distress. Arch
Womens Ment Health 2010;13:347–58. [CrossRef]
- Podolska MZ, Bidzan M. Infertility as a psychological problem.
Ginekol Pol 2011;82:44–9.
- Topdemir Koçyiğit O. İnfertilite ve sosyo-kültürel etkileri. İnsanbil
Derg 2012;1:27–38.
- Günay O, Cetinkaya F, Naçar M, Aydin T. Modern and traditional
practices of Turkish infertile couples. Eur J Contracept Reprod
Health Care 2005;10:105–10. [CrossRef]
- Weinger S. İnfertile Cameroonian women: social marginalization
and coping strategies. Qualitative Social Work 2009;8:45–64.
- Özbaş D, Küçük L, Buzlu S. Ruhsal bozukluğu olan bireye sahip
ailelerin hastalığa karşı tutumları. Düşünen Adam 2008;21:14–23.
- Terzioğlu F. Investigation into effectiveness of counseling on
assisted reproductive techniques in Turkey. J Psychosom Obstet
Gynaecol 2001;22:133–41. [CrossRef]
- Squires EJ. Applied Animal Endocrinology. USA. CABI Publishing;
2003. p.234. [CrossRef]
- Maeda, K, Tsukamura H. The impact of stress on reproduction: are
glucocorticoids inhibitory or protective to gonadotropin secretion?
Endocrinology 2006;147:1085–6. [CrossRef]
- Karaca A, Ünsal G. İnfertilitenin Kadın Ruh Sağlığı Üzerine
Etkileri ve Psikiyatri Hemşiresinin Rolü. Psikiyatri Hemşireliği
Dergisi 2012;3:80–5. [CrossRef]
- Lee SH, Wang SC, Kuo CP, Kuo PC, Lee MS, Lee MC. Grief
responses and coping strategies among infertile women after failed
in vitro fertilization treatment. Scand J Caring Sci 2010;24:507–
13. [CrossRef]
- İlerisoy M. İnfertilite Tedavisi Gören Bireylerin Duygusal
Yaşantıları ve Baş Etme Yöntemleri Üzerine Bir Araştırma. İstanbul
Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi 2015;28:143–64.
- Domar AD, Kelly AL. Conquering Infertility: Dr. Alice Domar’s
mind/body guide to enhancing fertility and coping with infertility.
New York: Penguin Books; 2004.
- Ellison MA, Hall JE. Social stigma and compounded losses:
quality-of-life issues for multiple-birth families. Fertil Steril
2003;80:405–14.
- Kızılkaya Beji N, Yavan T, Dikencik K, Akın N, Dinç A, Oskay
Ü, et al. İnfertilite Sorunu. İçinde: Beji N, editör. Yardımcı Üreme
Teknikleri ve Hemşirelik Yaklaşımı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi
Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Yayını, No. 4, Emek
Matbaacılık; 2001.
- Karadakovan A, Eti Aslan F, editörler. Dahili ve Cerrahi Hastalıklarda
Bakım, 4. Baskı. Akademisyen Tıp Kitabevi; 2017. s 61.
- Lazarus RS, Folkman S. Stress, Appraisal, and Coping. New York:
Springer Publishing Company; 1984.
- Güleç G, Hassa H, Yalçın EG, Yenilmez Ç. Tedaviye başvuran
infertil çiftlerde, infertilitenin cinsel işlev ve çift uyumuna etkisinin
değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi 2011;22:166–76.
- Yung PMB, Fung MY, Chan TMF, Lau BWK. Relaxation training
methods for nurse managers in Hong Kong: a controlled study. Int
J Ment Health Nurs 2004;13:255–61. [CrossRef]
- Peterson BD, Pirritano M, Christensen U, Schmidt L. The impact
of partner coping in couples experiencing infertility. Hum Reprod
2008;23:1128–37. [CrossRef]
- Mamuk R, Kızılkaya Beji N. İnfertilite tedavisi sürecinde
psikoterapi uygulamaları. Androloji Bülteni 2017;62:200–5.
- Schmidt, L, Holstein, B. E, Christensen, U, Boivin, J.
Communication and coping as predictors of fertility problem
stress: cohort study of 816 participants who did not achieve a
delivery after 12 months of fertility treatment. Hum Reprod
2005;20:3248–56. [CrossRef]
- Meran Partovi HE, Kızılkaya Beji N. İnfertilite hemşireliğinin
tarihçesi. Androloji Bülteni 2016;18:60–4.
- Yılmaz T, Oskay Yeşiltepe Ü. İnfertilite stresi ile başa çıkma
yöntemleri ve hemşirelik yaklaşımları. HSP 2015;2:100–12.
- Güngör İ, Kızılkaya Beji N. İnfertilite hemşirelerinin gelişen rolleri
ve sertifikasyon gereksinimi. F N Hem Derg 2015;23:152–9.
[CrossRef]