Sinonazal bölge anatomik varyasyonlarının bilgisayarlı tomografi ile 3 planda (koronal, aksiyal, sagital) değerlendirilmesi

Amaç: Çalışmamızda sinonazal bölge anatomik varyasyonlarının bilgisayarlı tomografi ile 3 planda (koronal, aksiyal, sagital) değerlendirilmesini amaçladık.Gereç ve Yöntem: Kırıkkale Üniversitesi Hastanesinde 1 eylül  2017 – 30 aralık 2017 tarihleri arasında multislice (Philips) 64 kesitli BT ile çekilen paranazal BT görüntüleri retrospektif olarak incelendi. Bulgular: İki yüz sekiz paranazal sinüs BT görüntüleri incelendi. Bunların 105 erkek (yaş ortalaması 34,78-SD 14,47), 103 kadın (yaş ortalaması 35,16-SD 14,74)’dı. Olguların %76’sında Agger nasi hücresi mevcut olup en sık rastlanan varyasyon idi. Daha sonra sırası ile %68,3 ile septal deviasyon (sağ %25,5, sol %29, ve bilateral %13) ve %40,9 ile konka bülloza  (sağ %11,1, sol %10,6 ve bilateral %19,2) izlendi. En az görülen varyasyonlar ise posterior klinoid pnömatizasyonu (%1,9) ile krista galli pnömatizasyonu (%1.9)’uydu. Sonuç: En sık varyasyon agger nasi hücreleri iken posterior klinoid pnömatizasyonu ile krista galli pnömotizasyonu en az görülmektedir. Çalışmamız  paranazal varyasyonların sıklığı hakkında literatüre katkı sağlayacaktır. Ayrıca literatürde yapılan çalışmalardan farklı olarak anatomik varyasyonlar 3 planda incelenmiş olup bu incelemenin daha değerli olacağı kanaatindeyiz. 

Evaluation of anatomical variations of sinonasal region by computed tomography at 3 planes (coronal, axial, sagittal)

Objective: This study aimed to evaluate the anatomic variations of the sinonasal region by CT with three planes (coronal, axial, sagittal).Material and Method: Paranasal CT images were obtained retrospectively at Kırıkkale University Hospital between September 1, 2017 and December 30, 2017, using multislice (Philips) 64-section CT. Results: A total number of 208 paranasal sinus CT images were analyzed. These were 105 males (mean age 34.78-SD 14.47) and 103 females (mean age 35.16-SD 14.74). In 76% of cases, agger nasi cell was the most common variation. Septal deviation (right 25.5%, left 29.8% and bilateral 13%) and concha bullosa (right 11.1%, left 10.6% and bilateral 19.2%) were observed with 68.3% and 40.9% respectively. The least common variations were posterior clinoid pneumatization (1.9%) and crysta galli pneumatization (1.9%). Conclusion: Our study will contribute to the literature about the frequency variations of the paranasal sinuses. Furthermore, unlike the studies in the literature, anatomical variations observed in three planes of CT images which we believe that this technique is more effective to detect variations. 

___

  • 1. Lloyd, G., V. Lund, and G. Scadding, CT of the paranasal sinuses and functional endoscopic surgery: a critical analysis of 100 symptomatic patients. The Journal of Laryngology & Otology, 1991. 105(3): p. 181-185.
  • 2. Rice, D., Basic surgical techniques and variations of endoscopic sinus surgery. Otolaryngologic clinics of North America, 1989. 22(4): p. 713-726.
  • 3. Messerklinger, W., Background and evolution of endoscopic sinus surgery. Ear, nose, & throat journal, 1994. 73(7): p. 449-450.
  • 4. Midilli, R., et al., Anatomic variations of the paranasal sinuses detected by computed tomography and the relationship between variations and sex. Kulak burun bogaz ihtisas dergisi: KBB= Journal of ear, nose, and throat, 2005. 14(3-4): p. 49-56.
  • 5. Stammberger, H., Endoscopic endonasal surgery—concepts in treatment of recurring rhinosinusitis. Part II. Surgical technique. Otolaryngology—Head and Neck Surgery, 1986. 94(2): p. 147-156.
  • 6. Bolger, W.E., D.S. Parsons, and C.A. Butzin, Paranasal sinus bony anatomic variations and mucosal abnormalities: CT analysis for endoscopic sinus surgery. The Laryngoscope, 1991. 101(1): p. 56-64.
  • 7. Yılmazsoy, Y. and S. Arslan, Haller hücre varyasyon sıklığı ve maksiller sinüzit ile ilişkisinin bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi. Journal of Health Sciences and Medicine. 1(3): p. 54-58.
  • 8. Cerrah, Y.S.S., et al., Bilgisayarlı tomografi ile saptanan paranazal sinüs anatomik varyasyonları. Cumhuriyet Medical Journal, 2011. 33(1): p. 70-79.
  • 9. Birkin, T., T. Acar, and Ö. Esen, Sinonazal bölge anatomik varyasyonları ve sinüs hastalıkları ile olan ilişkisi. İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi. 27(3): p. 236-242.