SONAY KAYGALAK ÇELEBİ, ÖCAL USTA, EBRU GÜNLÜ

Mardin'de Turizm Gelişimi İle Otantik Olgusu Arasındaki İlişkinin Sosyolojik Açıdan Değerlendirilmesi

Turizm, günümüzde ulaştığı evrensel boyutlar ve kapsadığı psiko-sosyolojik, sosyokültürel ve ekonomik faktörler nedeni ile hem toplumu etkilemekte hem de toplumdan etkilenmektedir. Turizm sektörünün toplum üzerindeki etkilerinden biri kültürlerin ve çekim merkezlerinin otantikliği üzerinde olmaktadır. Özellikle otantik yemek, otantik el sanatları, otantik turlar, otantik otel, otantik köy söylemleriyle turizmde kullanılan otantik kavramı, metalaşma sürecinde otantikmiş ve yöreselmiş gibi olana dönüşebilmektedir. Bu kapsamda araştırmada Turizm gelişimi ile birlikte üretim-tüketim ve pazarlama anlayışı çerçevesinde ortaya çıkan sistemin Mardinde otantisite üzerindeki etkisi nasıldır? sorusuna yanıt aranmıştır. Yapılan araştırmada, amaçlı örnekleme yöntemine uygun olarak seçilen idari ve yerel yönetici, turizm işletmecisi ve/veya yöneticisi ve toplum bilimci olan 24 kişi ile görüşülmüştür. Görüşmeler sonucunda Mardin ilinde turizm gelişiminin devam edeceği ve bu gelişimin turistlerin otantik olanı, farklı olanı arayışında ön plana çıkaracağı sonucu elde edilmiştir. Bu sonuç çerçevesinde katılımcıların hem fikir olduğu en önemli konu; turizm gelişimi ile birlikte turistlerin aradığı Mardinin ve Mardine özgü, gerçek otantik ürünlerin sadece sahneleme çerçevesinde kalacağına yönelik kaygıları olmuştur.

The Evaluation of the Relationship between Authenticity Phenomenon and Development of Tourism in Terms of Sociological Aspect in Mardin

Nowadays tourism both affects society and is affected by it due to the universal dimensions it has reached and the psycho-sociological, socio-cultural and economic factors that it has covered. One of the effects of tourism on society is on the authenticity of culture and attractions. The concept of authentic which is particularly used in tourism as the sayings of authentic food, authentic crafts, authentic tours, authentic hotel, authentic village may turn into as if it is authentic and local during the process of commodification. Thus this research searches for an answer of; what is the impact of the system that emerges with the development of tourism as a part of production-consumption and marketing on authenticity in Mardin? In research conducted, 24 people were interviewed who were selected in accordance purposeful sampling method from local administrator, administrative and tourism operator and / or manager and a social scientist. At the end of the interviews, the results showing that the improvement of tourism will continue in the province of Mardin and this will indicate on tourists seeking an authentic one, a different one have been obtained. Within the scope of this result, the most important issue on which the participants agreed is about the concerns that Mardins real authentic products, which are unique to Mardin, remain at staging frame with the development of tourism.

PDF

___

Altunışık, R., Çoşkun, Y., Yıldırım, E. ve Bayraktaroğlu, S. (2002). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
Akman, A. D. (2007). Turizm Gelişmesinin Yarattığı Doğal ve Kültürel Değişimler: Kaş Örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Avcıkurt, C. (2009). Turizm Sosyolojisi Genel ve Yapısal Yaklaşım. Ankara: Detay Yayıncılık.
Aytaç, Ö. (2006). Turist Bakışın Yapısökümü, Turist Deneyimleri ve Otantisite Sorunu, Sosyologca, 4: 179-207.
Boorstin, J. D. (1971). The Image: A Guide to Pseudo-Events in America. New York: Atheneum.
Cohen, E. (2004). Contemporary Tourism Diversity and Change. Boston: Elsevier.
Cole, S. (2007). Beyond Authenticity and Commodification, Annals of Tourism Research, 34 (4): 943-960.
Doğan, H. Z. (2004). Turizmin Sosyo-Kültürel Temelleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Goffman, E. (1959). The Presentation of Self in Everyday Life. Harmondswart: Pengvin.
Greenwood, D. T. (1977). Culture by The Pound: On Antropological Perspective on Tourism as Cultural Commoditization.
İçinde V. L. Smith (Editör) Hosts and Guests: The Anthropology of Tourism (ss.171-186). Philadelphia: Blackwell Publishers.
Güler, Ş. (1978). Turizm Sosyolojisi: Turist Rehberleri İçin. Ankara: Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Mü- dürlüğü Yayınları.
Günal, A. (1998). Otantik Olanı Aramak, Birikim, 111-112, http:// www.birikimdergisi.com/birikim/dergiyazi.aspx?did=1&dsid= 103&dyid=2416&dergiyazi=Otantik%20Olan%FD%20Aramak, Erişim tarihi: 13.02.2012.
Günlü, E. (2007). Turizm Sosyolojisi ve Turistik Tüketici Davranışı. İçinde O. İçöz (Editör) Genel Turizm Turizmde Temel Kavramlar ve İlkeler (ss. 167- 181). Ankara: Turhan Kitabevi.
Hall, C. M. (2007). Current Issues in Tourism Response to Yeoman et all: The Fakery of The Authentic Tourist, Tourism Management, 28: 1139-1140.
Heitmann, S. (2011). Authenticity in Tourism. İçinde P. Robinson S. Heitmann ve P. Dieke (Editörler) Research Themes for Tourism (ss. 45- 58). Wallingford: CABI.
Hillman, W. (2007). Revisiting The Concept of (Objective) Authenticity The Australian Sociological Association (TASA)
Held in Auckland. Yeni Zelanda. 4-7 Aralık 2007, http:// www.tasa.org.au/conferences/conferencepapers07/papers/26. pdf, Erişim tarihi:15.04.2012.
Karadeniz, S. (2012). Müze Kentin Çağrışımlarını Mardinde Aramak, İçinde K. Alver (Editör) Kent Sosyolojisi (ss. 529- 544). Ankara: Hece Yayınları.
Karlıtaş, H. Nasıl Bir Turizm? 8 Ocak 2012 tarihli yazı, http:// www.kibrisgazetesi.com/index.php/cat/23/news/131736/PageName/KonukYazarlar, Erişim tarihi: 30.06.2012.
Kaypak, Ş. (2009). Küreselleşme Sürecinde Kültürel Kimlik Açı- lımları ve Kentsel Çevreye Yansıması. İçinde Kerman U. ve diğerleri (Yayına Hazarlayanlar), 1.Uluslararası Davraz Kongresi (2373- 2389). Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi. 24-27 Eylül 2009.
Li, Y. (2003). Heritage Tourism: The Contradictions Between Conservation and Change, Tourism and Hospitality Research, 4 (3): 247-261.
MacCannell, D. (1999). The Tourist a New Theory of The Leisure Class. California: University of California Press.
Macleod, N. (2006). Authenticity and Commodification. İçinde M. K. Smith ve M. Robinson (Editörler) Cultural Tourism in a Changing World: Politics, Participation and (Re)presentation (ss.177- 190). Bristol: Channel View Publications.
Mantecon, A. ve Huete, R. (2009). The Value of Authenticity in Residential Tourism: The Decision- Makers Point of View, Tourist Studies, 8 (3): 359-376.
Mardin İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2012). http://www.mardinkulturturizm.gov.tr/belge/1-95940/konaklama-istatistikleri.html, Erişim tarihi: 22.01.2013.
Müstecaplıoğlu, T. Turizm Yaşamın Ta Kendisidir, 21 Mart 2012 tarihli yazı, http://www.turizmaktuel.com/kose_yazisi-14738- Turizm_yasamin_ta_kendisidir, Erişim tarihi: 30.06.2012.
Olsen, K. (2002). Authenticity as a Concept in Tourism Research, Tourist Studies, 2 (2): 159-182.
Ozan, R. (2004). Kültürlerarası Ortamda Yerellik Olgusu, 2nd Int. Symposium, Communication in The Millennium (ss. 955- 963) Düzenleyen Association of Turkish and American Communication Scholars, Teksas Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi. 17-19 Mart 2004.
Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma, Eskişehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1): 323-343.
Özen, Y. ve Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren-Örneklem Sorunu, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15: 394-422.
Özünel, Ö. (2001). Kültür Turizminde Yöresel ve Otantik Olanı Sorgulamak ve Tüketilmiş Mekanları Yeniden Üretmek Üzerine, Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and of History of Turkish or Turkic, 6 (4): 255-262.
Pearce, L. P. ve Moscardo, M. G. (1986). The Relationship Between Travellers Career Levels and The Concept of Authenticty, Australian Journal of Psychology, 37 (2): 157-174.
Sarı, E. (2007). Kültür, Kimlik, Politika: Mardinde Kültürlerarasılık (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Schouten, F. (2007). Cultural Tourism: Between Authenticity and Globalization. İçinde G. Richards (Editör) Cultural Tourism Global and Local Perspective (ss. 25- 37). New York: The Haworth Press.
Sedmak, G. ve Mihalic, T. (2008). Authenticity in Mature Seaside Resorts, Annals of Tourism Research, 35 (4): 1007-1031.
Sharpley, R. (1999). Tourism, Tourists and Society. Huntingdon: ELM. Shen, J. (2011). The Effects of Globalized Authenticty on Souvenir, International Journal of Innovative Management, Information and Production, 2 (1): 68- 76.
Shepherd, R. (2002). Commodification, Culture and Tourism, Tourist Studies, 2 (2): 183- 201.
Starr, G. R. (2011). The Certification of Authenticity Effects on Product Perception (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Auckland: Auckland Üniversitesi.
Steiner, J. C. ve Reisinger, J. (2006). Understanding Existential Authenticity, Annals of Tourism Research, 33 (2): 299-318.
Şahin, B., Poyraz, T., Öktem, P. ve Şimşek, A. (2003). Bir Popüler Kültür Ürünü Olarak Asmalı Konak Dizisinin Yöre Turizmine Etkisi, http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/asmalimakale.htm, Erişim tarihi: 13.02.2012.
Tataroğlu, E. (2006). Conceptual Analysis of Tourism: The Case of Marmaris Town in Turkey (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: The Gradute Scholl of Social Sciences of The Middle East Technical University.
Taylor, J. P. (2001). Authenticity and Sincerity in Tourism, Annals of Tourism Research, 28 (1): 7-26.
TDK (2012). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.4ff94efb90d 325.81876762, Erişim tarihi: 02.01.2012.
Trilling, L. (1972). Sincerity and Authenticity. Londra: Oxford University Press.
Urry, J. (1999). Mekanları Tüketmek. Çev. Rahmi G. Öğdül. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Urry, J. (2009). Turist Bakışı. Çev. Enis Tataroğlu. ve İbrahim Yıldız. Ankara: Bilgesu.
Uyanık, N. (2011). Geleneksel Kültürden Popüler-Medyatik Kültüre: İnanç Turizmi ve Midyat, Uluslararası Midyat Sempozyumu Keşf-i Kadim: Matiatetan Midyata 7-9 Ekim 2011.
Wang, N. (1999). Rethinking Authenticity in Tourism Experience, Annals of Tourism Research, 26 (2): 349-370.
Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2011). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
Yıldırım, Ş. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yılmaz, Ö. D. (2007). Turizm Sektörünün Tanımı, Yapısı ve Özellikleri. İçinde O. İçöz (Editör) Genel Turizm Turizmde Temel Kavramlar ve İlkeler, (ss. 1- 19). Ankara: Turhan Kitabevi.