Engelli Bireylerin Erişilebilir Turizm Beklentilerinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma

Engelli insanlar için hazırlanan bütün yapıların, süreçlerin ve sistemlerin başta erişebilirlik olmak üzere belirli özel- liklere sahip olmaları ve bu özelliklerin zaman içerisinde geliştirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, engellilerin turizm hizmetleri ile ilgili genel beklentilerinin derinlemesine değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu bağlamda, ilgili kamu ve sivil toplum kuruluşları yöneticileriyle engelliler ve engelli ailelerinin beklentilerine ilişkin görüşlere ulaş- ma konusunda çalışma yapılmıştır. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için ilki görüşme yapılan kişilerin demogra- fik bilgilerinin yer aldığı bilgi formu, diğeri ise yarı-yapılandırılmış görüşme sorularını içeren iki adet ölçü aracı geliş- tirilmiş ve kullanılmıştır. Bu çalışmada, engelli insanların turizm faaliyetine katılmasında en önemli engellerin; eko- nomik, fiziki ve ulaştırma ile ilgili koşulların olduğu belirlenmiştir. Belirtilen bu koşulların sağlanması durumunda erişilebilir turizm kapsamında her türlü turizm faaliyetinin engelli insanları mutlu edebileceği ortaya konulmuştur.

A Qualitative Research on Evaluation of Accessible Tourism Expectations of People with Disabilities

All structures, processes and systems for people with disabilities must have certain features, notably accessibility, and these features must be developed in the course of time. In this study, it is aimed to evaluate expectations of people with disabilities from tourism services thoroughly. In this context, it was tried to gather opinions related to expectations of administrators of concerned public bodies and non-governmental organisations, people with disa- bilities and their families. Two measurement tools were developed and used in order to gather research data, first of which is an information form with demographic information about interviewees on, and the other one contains semi-constructed interview questions. In this study, it was set that major barriers before people with disabilities for joining tourism mobility were; economical, physical and transportation related factors. It was manifested that, if the above mentioned conditions were provided, all kinds of touristic activities in the scope of accessible tourism would gratify disabled people.

PDF

___

Abeyraine, R.I.R. (1995). Proposals and Guidelines for the Car- riage of Elderly and Disabled Persons by Air, Journal of Travel Research, 33 (3): 52-59.
AIHW (The Australian Institute of Health and Welfare - Avust- ralya Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Enstitüsü), Demand for Disability Support Services in Australia: Size, Cost and Growth 1997, http://www.aihw.gov.au/WorkArea/ DownloadAsset.aspx?id=6442455501, Erişim tarihi: 4 Tem- muz 2013.
Akıncı, Z. (2013). Management of Accessible Tourism and Its Market in Turkey, International Journal of Business and Ma- nagement Studies, 2 (2): 413-426.
Artar, Y. ve Karabacakoğlu, Ç. (2003). Türkiyede Özürlüler Tu- rizminin Geliştirilmesine Yönelik Olarak Konaklama Tesisle- rindeki Altyapı Olanaklarının Araştırılması, Özürlülerin Top- lumsal Gelişimine Yönelik Proje. Milli Prodüktivite Merke- zi, Ankara.
Ataseven, B. (2012). Nitel Bilimsel Araştırmalarda Veri Kalitesi- nin Önemi, Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 33 (2): 543-564.
Brown, T. J., Kaplan, R. ve Quaderer, G. (1999). Beyond Accessi- bility Preference for Natural Areas, Therapeutic Recreation Journal, 33 (3): 209221.
Buhalis, D., Michopoulou, E., Eichhorn, V. ve Miller, G. ( 2005). Accessibility Market and Stakeholder Analysis One-Stop- Shop for Accessible Tourism in Europe (OSSATE). Surrey Üniversitesi, Birleşik Krallık.
Burnett, J. J. ve Baker, H. B. (2001). Assessing the Travel-related Behaviors of the Mobility-Disabled Consumer, Journal of Travel Research, 40 (1): 4-11.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Anka- ra: Pegem Yayınları.
Cavinato, J. L. ve Cuckovich, M. L. (1992). Transportation and Tourism for the Disabled: An Assessment, Transportation Journal, 31 (3): 4653.
Chou, S. H. ve Chao, W. C. (2007). Seeing Voices: Travel Expe- rience and Individual Risk of the Hearing Impaired, In Proceedings of the 2007 Advanced in Tourism Marketing Con- f erence, Eylül 2007, Valencia, İspanya: 1-10.
Coles, T ve Shaw, G. (2003). Disability, Holiday Making and The Tourism Industry in The UK: A Preliminary Survey, Tou- rism Management, 25 (3): 397-403.
Daniels, M. J., Rodgers, E. B. D. ve Wiggins, B. P. (2005). Travel Tales: An Interpretive Analysis of Constraints and Ne- gotiations to Pleasure Travel as Experienced by Persons with Physical Disabilities, Tourism Management, 26 (6): 919930.
Darcy, S. (1998). Anxiety to Access: Tourism Patterns and Experien- ces of Disabled New South Wales People with a Physical Disa- bility Tourism. Sydney: South Wales.
Darcy, S. (2002). Marginalised Participation: Physical Disability, High Support Needs and Tourism, Journal of Hospitality and Tourism Management, 9 (1): 6172.
Darcy, S. ve Dickson, T. (2009). A Whole-of-Life Approach to Tourism: The Case for Accessible Tourism Experiences, Journal of Hospitality and Tourism Management, 16 (1): 32-44.
Dwyer, L. ve Darcy, S. (2008). Economic Contribution of Disabi- lity to Tourism in Australia. Sustainable Tourism Coope- rative Research Centre, Gold Coast: 1521.
Eichhorn, V., Miller, G., Michopoulou, E. ve Buhalis, D. (2008). Enabling Access to Tourism through Information Sche- mes?, Annals of Tourism Research, 35 (1): 189-210.
Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
ENAT (European Network for Accessible Tourism - Avrupa Eri- şilebilir Turizm Ağı) What is Accessible Tourism?, www. accessibletourism.org/ ?i=enat.en.f aq.744, Erişim tarihi: 2 Ağustos 2013.
Freeman, M., deMarrais, K., Preissle, J., Roulston, K. ve St. Pi- erre, E. A. (2007). Standards of Evidence in Qualitative Research: An Incitement to Discourse, Educational Rese- archer, 36: 25-32.
Germ, P. ve Schleien, S. (1997). Inclusive Community Leisure Services: Responsibilities of Key Players, Therapeutic Rec- reation Journal, 31: 22-37.
Glesne, C. ve Peshkin, A. (1992). Becoming Qualitative Researchers an Introduction. Londra: Longman Group Ltd.
Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş. 2. Baskı (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev.), Ankara: Anı Yayıncılık.
Gröschl, S. (2007). An Exploration of HR Policies and Practices Affecting the Integration of Persons with Disabilities in the Hotel Industry in Major Canadian Tourism Destinati- ons, Hospitality Management, 26: 666-86.
Hammerssley, M. (1998). Partisanship and Credibility: The Case of Anti-Racist Educational Research. İçinde: Connolly, P. ve Troyna, B. Eds. Researching Race içinde Educational Setting, Buckingham: Open University Press.
Huh, C. ve Singh, A. J. (2007). Families Traveling with a Disab- led Member: Analyzing the Potential of an Emerging Nic- he Market, Tourism and Hospitality Research, 7 (3/4): 212-29.
Israeli, A. A. (2002). A Preliminary Investigation of the Impor- tance of Site Accessibility Factors For Disabled Tourists, Journal of Travel Research, 41 (1): 101-104.
KTB. Kültür ve Turizm Bakanlığı Avrupalı Seçkin Destinasyon- lar Projesi, http://disiliskiler.kulturturizm.gov.tr/TR,22229/ eden-european-destination-of -excellence--avrupali-secki-.html, Erişim tarihi: 20 Eylül 2013.
KTB (Kültür ve Turizm Bakanlığı). 2012 Yılı Konaklama İstatis- tikleri Raporu, Kültür ve Turizm Bakanlığı, http://sgb.kul- turturizm.gov.tr/Eklenti/5913,isletme-ve-yatirim-belgeli-tesis- istatistikleri.pdf ?0, Erişim tarihi: 2 Eylül 2013.
Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yön- tem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Kvale, S. (1996). Interviews: An Introduction to Qualitative Research Interviewing. Kaliforniya: Sage Yayınları.
Lincoln, Y. S. ve Guba, E. (1985). Naturalistic Inquiry. Newbury Park, CA: Sage Yayınları.
Mayring, P. (2011). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş. (A. Gümüş, & M. Durgun, Çev.), Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
Miller, G. A. ve Kirk, E. (2002). The Disability Discrimination Act: Time for the Stick?, Journal of Sustanable Tourism, 10 (1): 82-88.
Neumann, P. ve Reuber, P. (2004). Economic Impulses of Accessible Tourism f or All. Belge No 526, Ekonomi ve Çalışma Bakanlığı, Berlin.
Nicolle, C. ve Peters, B. (1999). Elderly and Disabled Travelers: Intelligent Transport Systems Designed for the 3rd Mil- lennium, Transportation Human Factors, 1 (2): 121-34.
Özdamar, K., Odabaşı, Y., Hoşcan, Y., Bir, A.A., Kırcaali, G., Özmen, A. ve Uzuner, Y. (1999). Sosyal Bilimlerde Araştır- ma Yöntemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:1081.
ÖZİDA (Özürlüler İdaresi Başkanlığı) (2010). Ulaşılabilirlik Stra- tejisi ve Ulusal Eylem Planı (2010-2011) Raporu, Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
ÖZİDA (Özürlüler İdaresi Başkanlığı) Birleşmiş Milletler Engel- li Hakları Sözleşmesi, http://www.ozida.gov.tr/ulasilabilir- lik/Belgeler/2_MEVZUATSTANDART/ULUSLARARASI_ SOZLESME/BM_ENGELLIHAKLARISOZLESMESI.pdf, Erişim tarihi: 1 Eylül 2013.
Öztürk, Y., Yaylı, Y. ve Yeşiltaş, M. (2008). Is the Turkish To- urism Industry Ready for Disabled Customers Market? The Views of Hotel and Travel Agency Managers, Tou- rism Management, 29: 382-389.
Poria, Y., Reichel, A. ve Brandt, Y. (2011). Dimensions of Ho- tel Experience of People with Disabilities: An Exploratory Study, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23 (5): 571-591.
Ray, N. M. ve Ryder, M. E. (2003). Ebilities Tourism: An Exp- loratory Discussion of the Travel Needs and Motivations of the Mobility-disabled, Tourism Management, (24): 57-72.
Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. An- kara: Seçkin Yayıncılık.
Small, J., Darcy, S. ve Packer, T. (2012). The Embodied Tourist Experiences of People with Vision Impairment: Management Implications beyond the Visual Gaze, Tourism Management, 33: 941-950.
Smith, R.W. (1987). Leisure of Disable Tourists: Barriers to Parti- cipation, Annals of Tourism Research, 14 (3): 376389.
Tellan, D. ve Yılmaz, A. (2007). Turizm Sektöründe Sayısal Ortamların Kullanımını Değerlendirmek: Türkiye Örneği, Çeşme Ulusal Turizm Sempozyumu, 21-23 Kasım, İzmir.
TUİK (Türkiye İstatistik Kurumu). Türkiye Özürlüler Araştır- ması 2002, http://kutuphane.tuik.gov.tr/pdf /0014899.pdf , Eri- şim tarihi: 8 Mayıs 2013.
Turco, D. M., Stumbo, N. ve Garncarz, J. (1998). Tourism Cons- traints People with Disabilities, Parks and Recreation Jo- urnal, 33 (9): 7884.
TÜRSAB (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği). Dünyada ve Türkiyede Engelsiz Turizm Pazarı 2008 Raporu, http:// www.tursab.org.tr/tr/engelsiz-turizm/dunyada-ve-turkiyede- engelsiz-turizm-pazari_487.html, Erişim tarihi: 18 Ocak 2013.
Tütüncü, Ö. ve Aydın, İ. (2013). Ulaşılabilir Turizm, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24 (2): 261-263.
Van Horn, L. (2007). Disability Travel in the United States: Re- cent Research and Findings, 11th International Conf erence on Mobility and Transport f or Elderly and Disabled Persons, the Palais des congrès de Montréal.
WHO (World Health Organization- Dünya Sağlık Örgütü). Summary World Report On Disability 2011, http://www. who.int/disabilities/ world_report /2011/ accessible_en.pdf , Erişim tarihi: 5 Temmuz 2013.
WHO (World Health Organization- Dünya Sağlık Örgütü) Tu- rizmde Global Etik İlkeler 1999, http://ethics.unwto.org/si- tes/all/f iles/docpdf /turkey.pdf , Erişim tarihi: 6 Temmuz 2013.
Yates, K. (2007). Understanding the Experience of Mobility-Di- sabled Tourists, International Journal of Tourism Policy, 1 (2): 153-66.
Yau, M. K., McKercher, B. ve Packer, T. L. (2004). Traveling with a Disability: More Than An Access Issue, Annals of Tou- rism Research, 31 (4): 946-960.
Yaylı, A. ve Özürk, Y. (2006). Konaklama İşletmeleri Yöneticile- rinin Bedensel Engelliler Pazarına Bakış Açıları Üzerine Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17 (1): 87-97.