Ülker ÇOLAKOĞLU, Tuğrul AYYILDIZ, Serhat CENGİZ

Çalışanların Demografik Özelliklerine Göre Örgütsel Bağlılık Boyutlarında Algılama Farklılıkları: Kuşadası'ndaki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmeleri Örneği

Günümüzde, emek yoğun bir çalışma alanı olan konaklama sektöründe insan kaynakları örgüt başarısında önemli bir faktördür. Bu nedenle, çalışanların örgütsel bağlılık durumları örgütsel başarıyı etkilemektedir. Örgütsel bağlılıkta çeşitli örgütsel faktörler yanında çalışanların demografik özelliklerinin de etkili olduğu bilinmektedir. Bu amaçla gerçekleştirilen bu çalışmada, otel çalışanlarının örgütsel bağlılıklarında etkili olan demografik faktörler ve bu boyutlar arasındaki algılama farklılıklarının belirlenmesine çalışılmaktadır. Anket tekniğinin kullanıldığı çalışmada, soru formunun birinci kısmında çalışanların demografik özelliklerine ikinci kısmında ise Meyer ve Allen’nın örgütsel bağlılıkla ilgili ifadelerine yer verilmektedir. Çalışmanın kapsamı Kuşadası’ndaki beş yıldızlı konaklama işletmelerinde çalışan 259 işgören olarak belirlenmiştir. Analizlerde t testi ve Anova testlerinden yaralanılmıştır. Sonuçlar; çalışanların eğitim durumu, departmanı, deneyim süreleri ve gelirlerine göre duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık boyutundaki algılama düzeylerinde önemli farklılık olduğunu göstermektedir.

PDF

___

Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1990). The Measurament and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to Organizations, Journal of Occupational Psychology, 63: 1-18.

Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1993). Organizational Comitment: Evidence of Career Stage Effects?, Journal of Business Research, 26: 49-61.

Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.

Baysal, A. C. ve Paksoy M. (1999). Mesleğe ve Örgüte Bağlılığın Çok Yönlü İncelenmesinde Meyer-Allen Modeli, İ.Ü.İşletme Fakültesi Dergisi, 28(1): 7-15.

Boylu, Y. Pelit E. ve Güçer E. (2007). Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44(511):55-74

Chen, Y. (2007). Relationship Among Service Orientation, Job Satisfaction and Organizational Commitment in the International Tourists Hotel Industry, Journal of American Academy of Business, 11(2): 71-82.

Cohen, A. (1993). Age And Tenure in Relation to Organizational Commitment: A Meta-Analsis, Basic and Applied Social Psychology, 14(2):143-159.

Çakır, Ö. (2001). İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Çekmecelioğlu, H. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Tutumlarının İşten Ayrılma Niyeti ve Verimlilik Üzerindeki Etkilerinin Değerlendirilmesi: Bir Araştırma, İş,Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2):153-168.

Çırpan, H. (1999). Örgütsel öğrenme İklimi ve Örgüte Bağlılık İlişkisi: Bir Alan Araştırması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi ). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Dale, K. ve Fox, M. L. (2008). Leadership Style and Organizational Commitment: Mediating Effect of Role Stress, Journal of Managerial Issues, 20(1): 109-130.

Demircan, N. (2003). Örgütsel Güvenin Bir Ara Değişken Olarak Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Eğitim Sektöründe Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gebze: Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Doğan, S. ve Kılıç, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(Temmuz-Aralık):37-61.

Durna, U. ve Eren, V. (2005). Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 6(2):210-219.

Erdem, R. (2007). Örgüt Kültürü Tipleri ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki:Elazığ İl Merkezindeki Hastaneler Üzereinde Bir Çalışma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2): 63-79.

Ferik, F. (2002). Yetenekli Çalışanları İşte Tutabilmek. (http://www.insankaynaklari.com/bireyler/trends/makale /yetenekli_tut.asp.) 5 kasım 2006.

Ferrira, M. M. F. (2007). Nurses Organizational Commitment The Discriminating Power of Gender, Nurs Admin Q, 31(1): 61–67.

Gonzales, T. F. ve Guillen, M. (2008). Organizational Commitment: A Proposal for a Wider Ethical Conceptualization of Normative Commitment, Journal of Business Ethics, 78:401-414.

Gözen, E. D. (2007). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Sigorta Şirketleri Üzerine Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Güçlü, H. (2006). Turizm Sektöründe Durumsal Faktörlerin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.

Gül, H. (2002). Örgütsel Bağlılık Yaklaşımlarının Mukayesesi ve Değerlendirilmesi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 2(1):37-55.

Hair, J. F. Anderson, R. E. Tahtam, R. L. ve Black, W. C. (1995). Multivariate Data Analysis (Fourth Edition). USA: Prentice-Hall, Inc.

İlsev, A. (1997). Örgütsel Bağlılık: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgüsel Bağlılık. Çizgi Kitabevi Yayınları.

Johnson, R. E. ve Chang, C. H. (2008). Relationships Between Organizational Commitment and Its Antecedents: Employee Self-Concept Matters, Journal of Applied Social Psychology, 38(2):513–541.

Kazlauskaite, R. Buciuniene, I. ve Tarauskas, L. (2006). Building Employee Commitment The Hospitality Industry, Baltic Journal of Management, 1(3): 300-314.

Keleş, H.N. Ç. (2006). İş tatminin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisine İlişkin İlaç Üretim ve Dağıtım Firmalarında Yapılan Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi.

Kitapcı, H. (2006). Tky’de karar Almaya Katılımın ve Örgütsel Bağlılığın Kişisel Performansa Etkisi, Bilig, 39(Güz):73-86.

Luthans, B. Baack, D. ve Taylor, L. (1987). Organizational Commitment: Analysis of Antecedents, Human Relations, XXXX(4): 219-236.

McGEE, G.W. ve Ford, R. C. (1987). Two (or More?) Dimensions of Organizational Commitment: Reexamination of The Affective and Continuance Commitment Scales, Journal of Applied Psychology, LXXII(4): 638-644.

Mercan, M., (2006). Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Yabancılaşma ve Örgütsel Vatandaşlık. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi): Afyon: Afyonkarhisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1984). Testing the ‘Side-Bet Theory’ of Organizational Commitment: Some Metodological Considerations, Journal of Applied Psychology, 69(3): 372-378.

Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1990). Affective and Continuance Commitment to the Organization:Evaluation of Measures and Analysis of Concurrent and Time-Lagged Relations, Journal of Applied Psychology, 75(6):710-720

Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1981). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment, Human Resource Management Review, 1(1): 61-89.

Meyer, J. P. ve Allen, J. P. (1997). Commitment In The Workplace: Theory, Research and Application. United Kingdom: CA: Sage Publication.

Mowday, R.T. Steers, R.M. ve Porter, L.W. (1982). Employe-Organization Linkages, The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover. New York: Academic Pres.

Nijhof, W. J. De Jong, M. J. ve Beukhof, G. (1998). Employee Commitment in Changing Organizations: An Explorations, Journal of European Industrial Training, 22(6):243-248.

Nunnally, J.C. (1978). Psychometric Testing. New York: McGraw-Hill.

Özdevecioğlu M. (2003). Algılanan Örgütsel Destek İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 18(2):113-130.

Özkaya, M. O., Kocakoç, İ. D. ve Karaa, E. (2006). Yöneticilerin Örgütsel Bağlılıkları ve Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkileri İncelemeye Yönelik Bir Alan Çalışması, Yönetim ve Ekonomi, 13(2):77-96.

Reichers, A. E. (1985). A Review and Reconceptualization of Organizational Commitment, Academy of Management Review, 10(3): 465-476.

Silva, P. (2006). Effects of Disposition on Hospitality employee Job Satisfaction and Commitment, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 18(4):317-328.

Sökmen, A. (2000). Ankara’daki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Bağlılık İle İşgören Performansı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi ), Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Subramaniam, N. McManus, L ve Mia, L. (2002). Enhancing Hotel Managers’ Organisational Commitment: an İnvestigation of The İmpact of Structure, Needfor Achievement and Participative Budgeting, Hospitality Management, 21: 303–320.

Şahin N. (2007). Personel Güçlendirmenin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Tayfun, A. Palavar, K. ve Yazıcıoğlu, İ. (2008). Otel İşletmelerinde Çalışan İşgörenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 9(4)

Tsai, M. T. ve Huang, C. C. (2008). The Relationship among Ethical Climate Types, Facets of Job Satisfaction, and the Three Components of Organizational Commitment: A Study of Nurses in Taiwan, Journal of Business Ethics, 80:565–581.

Uygur, A. (2004). Örgütsel Bağlılık ve İşgören Performansı. Türkiye Vakıflar Bankası Ankara, İstanbul ve İzmir İli Şubelerine Yönelik Alan Araştırması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Vandenberghe, C. ve Tremblay, M. (2008). The Role of Pay Satisfaction and Organizational Commitment in Turnover Intentions: A Two-Sample Study, J. Bus Psychol, 22:275-286.

Wasti, S. A. (2002). Affective and Continuance Commitment to the Organization: Test of an İntegrated Model in The Turkish Context, International Journal of Intercultural Relations, 26: 525–550.

Yalçın, A. ve İplik, F. N. (2005). Beş Yıldızlı Otellerde Çalışanların Demografik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Adana İli Örneği, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1): 395-412.