Türkiye’deki lisansüstü karşılaştırmalı eğitim tezlerinin çok boyutlu bir incelemesi

Karşılaştırmalı eğitim, farklı ülkelerin eğitim sistemlerinin incelenerek, benzerlik ve farklılıklarının tespit edilmesi ve benzer sorunlara karşılaştırmalar yoluyla çözüm yolları önerilebilmesi için yapılan araştırmaları içeren eğitimle ilgili bir çalışma alanıdır. Türkiye’nin de gelişebilmesi ve uluslararası alanda rekabet edebilmesi için gelişmiş ülkelerdeki iyi örnek oluşturabilecek eğitim uygulamalarının incelenerek, bu uygulamaların Türkiye’nin ihtiyaçları doğrultusunda değerlendirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, 2000- 2010 yılları arasında Türkiye’de karşılaştırmalı eğitim üzerine gerçekleştirilen lisansüstü tezlerin incelenerek Türkiye’de gerçekleştirilen karşılaştırmalı eğitim çalışmalarının durumuna ilişkin tespitler yapılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, araştırmanın verileri belgesel tarama yöntemi ile toplanmış ve elde edilen veriler betimsel analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Buna göre, tezler; yılları, karşılaştırma yapılan alanlar ve ülkeler, karşılaştırmalı eğitim yaklaşımları ve veri toplama tekniklerine göre incelenmiştir. İnceleme sonucunda, karşılaştırmalı eğitim tezlerinin daha çok yüksek lisans düzeyinde olduğu, karşılaştırmaların büyük çoğunluğunun ilköğretim alanında yoğunlaştığı ve AB ülkeleriyle yapıldığı, tezlerde en çok yatay yaklaşıma dayalı karşılaştırmalar ve veri toplama tekniği olarak da doküman incelemesi kullanıldığı görülmüştür.

A multidimensional analysis of graduate level comparative education dissertations in Turkey

Comparative education is a science field consists of studies which aim to determine the similarities and differences between education systems of countries and suggest solution ways for similar problems. For developing and competing in international area, it is really important for Turkey to look into the education systems in developed countries and consider them towards Turkey’s needs. The purpose of this research is to determine the situation of comparative education dissertations in Turkey by analyzing the postgraduate dissertations about comparative education written in 2000-2010 years at Turkey. In this context, the data of research was collected by documentary review and the collected data was analyzed by descriptive methods. Accordingly, the dissertations were analyzed in terms of years, comparison areas and countries, comparative education approaches and data collection techniques. As a result, we can say that most of dissertations were studied in MA level and comparisons are mostly about primary education and EU countries, horizontal approach and documentary review are most common techniques used in comparative education dissertations in Turkey.

___

  • Adıgüzel O.C. ve Berk Ş. (2009). Mesleki ve teknik ortaöğretimde yeni arayışlar: yeterliğe dayalı modüler sistemin değerlendirilmesi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,6(1),220-236. http://efdergi.yyu.edu.tr/makaleler/cilt_VI/ haziran/c_adiguzel.pdf adresinden 1 Haziran 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Akkuş, Ü. (2004). Toplumların gelişmişliğinde müziğin etkileri. 1924-2004 Musiki Muallim Mektebinden Günümüze Müzik Öğretmeni Yetiştirme Sempozyumunda sunulmuş bildiri. Tam metni http://www.muzikegitimcileri.net/bilimsel/ bildiri/U-Akkus.pdf adresinden 25 Mayıs 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Akpınar, B. (2006). Avrupa birliğine uyum sürecinde Türk ilköğretim öğrencilerinin Avrupa Birliği imajı. Eğitimde Politika Analizleri ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, Cilt 1, Sayı 1. http://www.inased. org/epasad/c1s1/akpinar.pdf adresinden 20 Mayıs 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Alkın, S. (2007). İngiltere ve Türkiye’de ilköğretim programlarındaki vatandaşlık eğitiminin karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veritabanından 15 Mayıs 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Bayrakçı, M. (2005). Avrupa Birliği ve Türkiye eğitim politikalarında bilgi ve iletişim teknolojileri ve mevcut uygulamalar. http://yayim.meb.gov.tr/ dergiler/167/index3-bayrakci.htm adresinden 25 Mayıs 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Delibaş, H. (2007). Türkiye, İngiltere, Almanya ve Finlandiya biyoloji öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veritabanından 15 Mayıs 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Erdoğan, İ. (1995). Karşılaştırmalı Eğitim Çağdaş Eğitim Sistemleri. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Erdoğan, İ. (2003). Karşılaştırmalı Eğitim: Türk Eğitim Bilimleri Çalışmaları İçinde Önemsenmesi Gereken Bir Alan. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1 (3), 265-282.
  • Kilimci, S. (2006). Almanya, Fransa, İngiltere ve Türkiye’de Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Programlarının Karşılaştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi, Çukurova Üniversitesi, Ankara. Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veritabanından 1 Haziran 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Küçüköncü, H. Y. (2006). Müzik eğitimi politikalarımızın belirlenmesinde AB süreci. Müzik Sanatımız ve AB Süreci Sempozyumu içinde. Ankara: Sevda-Cenap ve Müzik Vakfı.
  • Lauwerys, J., Varış, F., Neff, K. (1979). Mukayeseli Eğitim. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Philips, D. ve Schweisfurth, M. (2008). Comparative and international education. [Karşılaştırmalı ve uluslar arası eğitim]. London: Continuum International Publishing Group.
  • Sağlam, M. (1999). Avrupa Ülkelerinin Eğitim Sistemleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Sağlam, M. ve Kürüm. (2005). Türkiye ve Avrupa birliği ülkelerinde öğretmen eğitiminde yapısal düzenlemeler ve öğretmen adaylarının seçimi. Milli Eğitim Dergisi. 33, 167:53-70.
  • Ültanır, G. (2000). Karşılaştırmalı Eğitim Bilimi Kuram ve Teknikler. Ankara: Eylül Yayınları.
  • Tuzcu, G. (2002). Avrupa Birliğine geçiş sürecinde Türk eğitiminin planlanması. Milli Eğitim Dergisi, 155–156. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/155-156/tuzcu.htm adresinden 1 Haziran 2010 tarihinde edinilmiştir.