C-131/12- Google İspanya v. AEPD Davası ve 2014/19685 Numaralı C.K. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvurusu Kapsamında Avrupa Birliği Hukukunda Unutulma Hakkı ve Türk Hukuk Sistemine Yansıması

Dijitalleşmenin son derece gelişim gösterdiği çağımızda bilgi güç hâline gelmiş, kişisel veriler işlenerek yürütülen ticari faaliyetlerle birlikte kişisel veriler dijital ortamda önem kazanmıştır. Bu durum ise, kitlesel kişisel veri işleme karşısında bireylerde kişisel verilerinin kontrollerini kendi ellerinde tutamadığı düşüncesine yol açmış, böylece bireyler dijital pazara güvenlerini kaybetmiş, kişisel verilerin korunması hakkının ötesinde unutulma hakkı olarak gündeme getirilen başka bir hakka ihtiyaç duyulmuştur. Avrupa Birliği hukukunun önce içtihat sonra yasama yoluyla kazandırdığı bu hak, fikir ayrılıklarına ve uygulama farklılıklarına da neden olmuştur. Türk hukukunda da unutulma hakkı ile ilgili bir mevzuat bulunmasa da dünyadaki seyrine uygun şekilde unutulma hakkına içtihatlarda sıkça yer verildiği görülmektedir. Bu makalede, unutulma hakkının ortaya çıkışına zemin hazırlayan tarihsel gelişiminden bahsedilerek, Avrupa Birliği hukukundaki yerine, sonrasında ise Türk hukukuna yansımalarına değinilecek, doktrindeki görüşler, Avrupa Birliği Adalet Divanı, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay içtihatlarına yer verilerek unutulma hakkına genel bir bakış sunulacaktır. Bu çalışma, ampirik bir çalışma olmayıp herhangi bir bulguya ulaşılamamıştır. Sonuç olarak, unutulma hakkının Türk içtihatlarında olması gerekenden farklı yorumlandığı ve kişisel verilerin korunması hakkı zemininde düşünülerek düzeltilmesi gerektiğine ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Unutulma Hakkı, Kişisel Veri, Mahremiyet, Dijital Ortam

The Right to be Forgotten in European Union Law and Its Reflection on Turkish Legal System within the Scope of C-131/12- Google Spain v. AEPD Case and C.K. Constitutional Court Individual Application No. 2014/19685

In our age of digitalisation, information has become power and personal data has gained importance in the digital environment with commercial activities carried out by processing personal data. This situation, on the other hand, has led individuals to think that they cannot control their personal data in the face of mass personal data processing, thus individuals have lost their trust in the digital market, and another right, which is brought to the agenda as the right to be forgotten beyond the right to protection of personal data, has been needed. This right, which was introduced by the European Union law first through case law and then through legislation, has also caused differences of opinion and differences in practice. Although there is no legislation on the right to be forgotten in Turkish law, it is seen that the right to be forgotten is frequently included in the case law in accordance with the course of the world. In this article, the historical development of the right to be forgotten, the place of the right to be forgotten in the European Union law, and then its reflections on Turkish law will be mentioned, and an overview of the right to be forgotten will be presented by including the opinions in the doctrine, the case law of the Court of Justice of the European Union the Constitutional Court and the Court of Cassation. This study is not an empirical study and no findings have been reached. As a result, it is concluded that the right to be forgotten is interpreted differently than it should be in Turkish jurisprudence and should be corrected by considering it on the basis of the right to protection of personal data.

Keywords:

Right to be Forgotten, Personal Data, Privacy, Digital Media,

PDF

___

108 Sayılı Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi. Erişim adresi: https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/2712020140848108_tur.pdf
ABAD (2014). Google İspanya SL v. Agencia Espanola de Protecci (AEPD-İspanya Veri Koruma Ajansı), C-131/12 (Avrupa Birliği Adalet Divanı 13 Mayıs 2014).
Abril, P. S. ve Lipton, J. D. (2014). The right to be forgotten: Who decides what the world forgets? Kentucky Law Journal, 103(3), 363-389. Erişim adresi: https://uknowledge.uky.edu/klj/vol103/iss3/4
Akgül, A. (2015). Kişisel verilerin korunmasında yeni bir hak:"Unutulma hakkı" ve AB adalet divanı'nın "Google kararı. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(116), 1-38.
Akkurt, M. (2020). Kişisel veri kavramının hukukî niteliğine ilişkin yaklaşımlara mukayeseli bir bakış. Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 2(1), 20-32. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1187007
Akkurt, S. S. (2016). 17.06.2015 tarih, E. 2014/4-56, K. 2015/1679 sayılı Yargıtay hukuk genel kurulu kararı ve mukayeseli hukuk çerçevesinde “unutulma hakkı”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 65(4), 2605-2635. https://doi.org/10.1501/Hukfak_0000001872
AYM (2016). N.B.B. Bireysel Başvuru, Sy 2013/5653 (Anayasa Mahkemesi 03 Mart 2016).
AYM (2017). Fahri Göncü Bireysel Başvuru, Sy 2014/17943 (Anayasa Mahkemesi 05 Ekim 2017).
AYM (2018), C.K. Bireysel Başvuru, Sy 2014/19685 (Anayasa Mahkemesi 15 Mart 2018).
Bartolini, C. ve Siry, L. (2016). The right to be forgotten in the light of the consent of the data subject. Computer Law ve Security Review, 32(2), 218-237. https://doi.org/10.1016/j.clsr.2016.01.005
Charter of Fundamental Rights of the European Union. (t.y.). Erişim adresi: https://www.europarl.europa.eu/charter/pdf/text_en.pdf
Consolidated version of the Treaty on the Functioning of the European Union. (t.y.). Erişim adresi: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:12012E/TXT:en:PDF
Čtvrtník, M. (2023). The Right to (Not) Be Forgotten, Right to Know, and Model of Four Categories of the Right to Be Forgotten. İçinde M. Čtvrtník, Archives and Records (s. 111-137). https://doi.org/10.1007/978-3-031-18667-7_5
European Commission. (2014). Factsheet on the “Right to be Forgotten” (C-131/12). Erişim adresi:https://www.huntonprivacyblog.com/wp-content/uploads/sites/28/2014/06/factsheet_data_ protection_en.pdf
European Convention on Human Rights. (t.y.). Erişim adresi: https://www.echr.coe.int/documents/convention_eng.pdf
Fabbrini, F. ve Celeste, E. (2020). The right to be forgotten in the digital age: The challenges of data protection beyond borders. German Law Journal, 21(1), 55-65. https://doi.org/10.1017/glj.2020.14
Fleischer, P. (2011, Mart 9). Privacy...?: Foggy thinking about the Right to Oblivion. Peter Fleischer. Erişim adresi: http://peterfleischer.blogspot.com/2011/03/foggy-thinking-about-right-to-oblivion.html
Genel Veri Koruma Tüzüğü. (t.y.). Geliş tarihi 27 Şubat 2023, Erişim adresi: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016R0679vefrom=EN
Guadamuz, A. (2017). Developing a Right to be Forgotten. In T.-E. Synodinou, P. Jougleux, C. Markou, ve T. Prastitou (Ed.), EU Internet Law (ss.59-76). https://doi.org/10.1007/978-3-319-64955-9_3
Kreß, S. (2018). Criminal Compliance und Datenschutz im Konzern. Baden-Baden: Nomos. https://doi.org/10.5771/9783845288512
La Quadrature du Net ve Reporters Without Borders. (2014). Recommendations on the right to be forgotten. Erişim adresi: https://rsf.org/sites/default/files/recommendations_on_the_right_to_be_forgotten.pdf
l’AAF. (2023, Şubat 26). Au nom du droit à l’oubli, quel patrimoine pour l’Europe de demain ? Association des archivistes français. Erişim adresi: https://www.archivistes.org/Au-nom-du-droit-a-l-oubli-quel
Nalbantoğlu, S. (2018). Bir temel hak olarak unutulma hakkı. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 35, 583-605. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/980809
Owings, L. (2015). The right to be forgotten. Akron Intellectual Property Journal, 9(1), 45-82. Erişim adresi: https://ideaexchange.uakron.edu/akronintellectualproperty/vol9/iss1/3
Reding, V. (2012). Innovation Conference Digital, Life, Design [Text]. European Commission - European Commission. Erişim adresi: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/SPEECH_12_26
Rosen, J. (2012, Şubat 13). The Right to Be Forgotten. Stanford Law Review. Erişim adresi: https://www.stanfordlawreview.org/online/privacy-paradox-the-right-to-be-forgotten/
Shoor, E. A. (2014). Narrowing the Right to Be Forgotten: Why the European Union Needs to Amend the Proposed Data Protection Regulation. Brook. J. Int’l L., 39(1), 487-519.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Erişim adresi: https://www5.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa_2018.pdf
Veri Koruma Direktifi. (t.y.). [Text/html; charset=UTF-8]. Official Journal L 281 , 23/11/1995 P. 0031 - 0050; OPOCE. Erişim tarihi 27 Şubat 2023, Erişim adresi: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX%3A31995L0046%3Aen%3AHTML
Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 2021/633 E., 2021/2773 K (Yargıtay 19. Ceza Dairesi 10 Mart 2021).
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, E. 2014/56, K. 2015/1679 (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 17 Haziran 2015).