Samsun ekolojisinde yetiştirilen standart bazı elma çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi

Bu çalışma MM106 elma anacı üzerine aşılı 5 yaşlı ‘Cooper 7 SB2’, ‘Golden Delicious’, ‘Granny Smith’, ‘Jersey Mac’, ‘Red Chief’, ‘Starkrimson Delicious’ ve ‘Süper Chief’ elma çeşitlerinin Samsun ekolojik koşullarındaki fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2013-2014 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada, en erken ilk çiçeklenme ve tam çiçeklenme ‘Jersey Mac’ ve ‘Red Chief’, en erken hasat ‘Jersey Mac’ en geç hasat ‘Granny Smith’ çeşitlerinde tespit edilmiştir. Tam çiçeklenmeden hasada kadar geçen toplam gün sayısı ‘Jersey Mac’ çeşidinde en az iken, ‘Granny Smith’ çeşidinde en fazla olmuştur. İncelenen çeşitlerde meyve ağırlığı 112.3 (Jersey Mac)- 173.9 g (Starkrimson Delicious), meyve eni 64.83 (Golden Delicious)-74.27 mm (Granny Smith), meyve boyu 54.55 (Jersey Mac)-63.74 mm (Red Chief), meyve sapı uzunluğu 21.55 (Jersey Mac)-30.84 mm (Golden Delicious), meyve sapı kalınlığı 1.97 mm (Golden Delicious)-3.37 mm (Cooper 7 SB2) arasında değişmiştir. Meyve eti sertliğinin ‘Granny Smith’ (78.3 N mm-1) ve ‘Süper Chief’ (76.8 N mm-1) çeşitlerinde en yüksek; ‘Jersey Mac’ (48.5 N mm-1) çeşidinde ise en düşük olduğu belirlenmiştir. Araştırmada suda çözünebilir kuru madde içeriği %10.46-13.45, titre edilebilir asitlik %0.39-0.90, pH ise 3.43-4.34 arasında değişmiştir. Meyve kabuk üst zemin rengi kırmızı olan çeşitlerde a* değerinin yüksek, b* ve hue açısı değerlerinin düşük olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak incelenen çeşitlerin Samsun ekolojik koşullarında kaliteli olarak yetiştirilebileceği ifade edilebilir.

Evaluation of phenological and pomological characteristics of some standard apple cultivars in Samsun ecological condition

This study was carried out to determine the phenological and pomological characteristics of 5 year-old ‘Cooper 7 SB2’, ‘Golden Delicious’, ‘Granny Smith’, ‘Jersey Mac’, ‘Red Chief’, ‘Starkrimson Delicious’ and ‘Süper Chief’ apple cultivars grafted on MM106 in Samsun ecological condition during the 2013-2014 years. The earliest first flowering, earliest full flowering, the earliest harvest date and the latest harvest date were determined in the Jersey Mac, Red Chief, Jersey Mac, and Granny Smith, respectively. While the ‘Jersey Mac’ had the shortest total days from full flowering to the maturity, ‘Granny Smith’ had the longest. In the examined apple cultivars, fruit weight, fruit width, fruit stalk thickness and fruit stalk length varied from 112.3 (Jersey Mac) to 173.9 g (Starkrimson Delicious), 64.83 (Golden Delicious) to 74.27 mm (Granny Smith), 54.55 (Jersey Mac) to 63.74 mm (Red Chief), 21.55 (Jersey Mac) to 30.84 mm (Golden Delicious) and 1.97 mm (Golden Delicious) to 3.37 mm (Cooper 7 SB2), respectively. The highest flesh firmness was observed in the ‘Granny Smith’ (78.3 N mm-1) and ‘Super Chief’ (76.8 N mm-1), while ‘Jersey Mac’ (48.5 N mm-1) was the lowest. In the study, soluble solid contents ranged from 10.46 to 13.45%, titretable acidity ranged from 0.39 to 0.90% and pH ranged from 3.43 to 4.34. a* value of the red skin colored cultivars was found to high, hue angle and b* value was found low. In conclusion, it can be expressed that the examined apple cultivars can be grown in a quality manner in the Samsun ecological condition.

Keywords:

Rootstock; quality; Malus x domestica; fruit weight; SSC,

PDF

___

Akçay, M.E., Doğan, A., Burak, M., Yaşasın, A.S., Öz, F., için ümitvar elma çeşitleri - III. Bahçe, 24 (1-2): 79-91. Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Ö.İ.K. Raporu. DPT Yay. No. 2469, Ö.İ.K. 516, 181-214.
Burak, M., Büyükyılmaz, M., Öz, F., 1998. Marmara Bölgesi için ümitvar elma çeşitleri -IV. Bahçe, 27(1-2): 107-119.
Dumanoglu, H., Tuna Günes, N., Erdogan, V., Aygün, A., San, B., 2006. Clonal selection of a winter-type European pear cultivar 'Ankara'(Pyrus communis L.). Turkish J. Agric. Forestry. 30: 355-363.
Ercişli, S., Güleryüz, M., Pamir, M., 2000. Farklı anaçların bazı elma çeşitlerinin meyve özellikleri üzerine etkisi. Turkish J. Agric. Forestry, 24: 533-539
Erdoğan, Ü.G., Bolat, İ., 2002. Çoruh vadisinde yetiştirilen bazı elma çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin incelenmesi. Bahçe, 31(1-2): 25-32.
FAOSTAT, 2015. http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E (Erişim Tarihi: 25.11.2015)
Gulino, F., 1986. Refractometric Trials on Golden Delicious From Alto Adige. Hort. Abst. 56(5): 327.
Ingle, M., D'souza, M.C., 1986. Fruit characteristic of ''Red Delicious'' apple strains during maturation and storage, J. Amer. Soc. Hortic. Sci., 114(9): 776-780.
Jackson, J.E., 2003. Biology of Apples and Pears. Cambridge University Press.
Kaplan, N., Bilgener, Ş., Akbulut, M., Koç, A., 2007. Samsun koşullarında elma yetiştiriciliğinde çeşit/anaç x dikim sıklığı kombinasyonlarının meyve verim ve kalitesi üzerine etkilerinin araştırılması. Türkiye V. Bahçe Bitkileri Kongresi, 1: 453-458, 4-7 Eylül 2007. Erzurum.
Karaçalı, İ., 2004. Bahçe ürünlerinin muhafaza ve pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 494, İzmir.
Kılıç, O., Çopur, O.U. Görtay, Ş., 1991. Meyve ve Sebze İşleme Teknolojisi. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Ders Notları, 7: 143. Bursa.
Öz, F., Bulagay, A.N., 1982. Marmara Bölgesi için Ümitvar Elma Çeşitleri II. Bahçe, 11(1): 10-22.
Öz, F., Burak, M., Büyükyılmaz, M., Özelkök, S., Ergun, M.E., 1994. Elma Sık Dikim Denemesi. Bahçe, 23(1-2): 93-103.
Özçağıran, R., Ünal, A., Özeker, E., İsfendiyaroğlu, M., 2005, Elma. Ilıman İklim Meyve Türleri, Yumuşak Çekirdekli Meyveler, Cilt: II. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Bornova, İzmir, No: 556., s: 1-73.
Özkan, Y., Celep, C., 1995. Tokat ilinde yetişen yerel elma çeşitlerinin pomolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 12: 8-14.
Özongun, Ş., Dolunay, E.M., Öztürk, G., Pektaş, M., 2014. Eğirdir (Isparta) şartlarında bazı elma çeşitlerinin performansları. Meyve Bilimi, 1(2):21-29.
Öztürk, B., 2012. 'Jonagold' elma çeşidinde Aminoethoksivinilglisinin (AVG) hasat önü dökümüne, 'Braeburn' elma çeşidinde Metil Jasmonatın (Meja) renklenme üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniv. Fen Bil. Enst., Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı. Doktora Tezi, Tokat.
Robinson, T.L., Seeley, E.J., Barnitt, B.H., 1983. Effect of light environment and spur age on delicious apple fruit size and quality. J. Amer. Soc. Hortic. Sci. 108: 855-861.
Rudell, D.R., Mattinson, D.S., Mattheis, J.P., Wyllie, S.G. ve Fellman, J.K., 2002. Investigations of aroma volatile biosynthesis under anoxic conditions and in different tissues of 'Redchief Delicious' apple fruit (Malus domestica Borkh.). J. Agric. Food Chem., 50: 2627-2632.
Seferoğlu, H.G., Kankaya, A., Ertan, E., Tekintaş, F.E., 2006. Aydın ve yöresinde MM106 anacı üzerine aşılı bazı elma çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. ADÜ Zir. Fak. Dergisi, 3(2): 31-34.
Soylu, A., Ertürk, Ü., Mert, C., Öztürk, Ö., 2003. MM 106 Anacı üzerine aşılı elma çeşitlerinin Görükle koşullarındaki verim ve kalite özelliklerinin incelenmesi- II. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Dergisi, 17(2): 57-65.
Yaşasın, A.S., Burak, M., Akçay, M.E., Türkeli, Y., Büyükyılmaz, M., 2006. Marmara Bölgesi için ümitvar elma çeşitleri - V.Bahçe, 35(1-2): 75-82.