Kurt Üzümünde Çelik Alma Zamanı, Çelik Tipi ile IBA Dozlarının Kök ve Sürgün Gelişimi Üzerine Etkileri

Bu çalışma 2017-2018 yılları arasında yürütülmüş ve kurt üzümünün (Lycium barbarum L.) çelikle çoğaltılmasında çelik alma zamanı ile Indol-3-butrik-asit (IBA) dozlarının çeliklerdeki kök ile sürgünlerin büyüme ve gelişmesi üzerine etkileri saptanmıştır. Aksaray İli, Karkın Köyünde yetişmekte olan üç yaşındaki 2 farklı kurt üzümü çeşidine (NQ7 ve Damaye) ait bitkilerden 4 farklı zamanda (Ağustos-15, Ekim-15, Aralık-15 ve Şubat-15) alınan yarı odun ve odun çeliklerine farklı dozlarda (0, 500, 1000 ve 2000 ppm) indole-3-butryic asit (IBA) uygulanarak sera ortamında mistleme ünitesine ve perlit ortamında köklendirilmiştir. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü ve her tekerrürde 25 çelik olacak şekilde kurulmuştur. Sera ortamında, alttan ısıtmalı tavalarda köklendirilmeye alınan çeliklerde kök sayısı (adet), kök uzunluğu (cm), köklenme derecesi (1-9), sürgün uzunluğu (cm) ve sürgün çapı (mm) tespit edilmiştir. Deneme sonuçlarına göre Ağustos ayında alınarak 1000 ppm IBA dozu uygulanan çeliklerdeki kök sayısı (10.80), kök uzunluğu (5.29 cm), köklenme derecesi (6.39) ve sürgün çapı (1.48 mm) en yüksek olmuştur. Kurt üzümü çeliklerindeki kök ve sürgün gelişimi üzerine incelenen tüm özellikler bakımından en iyi sonuçlar Damaye çeşidinden alınırken, en iyi kök ve sürgün gelişimi gösteren çeliklerin Ağustos ayında alınan yarı odunsu çelikler olduğu ve 1000 ppm IBA dozunun da en uygun doz olduğu tespit edilmiştir.

The Effects of Cutting Type and IBA Doses on Root and Shoot Development in Goji Berry Cuttings

This study was carried out between 2017-2018 and the effect of cutting collecting time and IBA doses on root and shoot growth and development of goji berry (Lycium barbarum L.) cuttings were determined. Cuttings collected three years old Damaye and NQ7 goji berry cultivars grown in Karkin Village of Aksaray Province. Semi-hardwood and hardwood cuttings collected at 4 different times (August-15, October-15, December-15 and February-15) and applied with 4 different Indole-3-butryic-acid (IBA) doses (0, 500, 1000 and 2000 ppm) in bottom heated trays with perlite medium and over misting under high tunnel. They planted in trays with perlite medium under misting and bottom heating for rooting. The study planned with three replications and 25 cuttings for each replication under randomized complete block design under greenhouse. Cuttings were mowed after two months and root length (cm), root number, rooting degree (1-9), shoot length (cm) and diameter (mm) were determined. According to the results of the experiment, the number of roots (10.80), root length (5.29 cm), rooting degree (6.39) and shoot diameter (1.48 mm) were the highest in August semi-hardwood cuttings from Damaye and with 1000 ppm IBA dose. In terms of the properties examined for root and shoot growth and development of goji berry cuttings, the best results were obtained from Damaye variety, while the best cutting taking time was August, semi-hardwood cuttings and the IBA dose was 1000 ppm.

Keywords:

Goji berry, Propagation, Cutting type IBA, Root and shoot,

PDF

___

Adrian, A., Valerica, T., Ionut, T.R., Alexandru, I., Violeta, Z., Daniel, T.A. 2016. Results on hardwood cuttings propagation of some lycium sp. genotypes. Fruit Growing, 32: 63-70.
Alsup, C. M., Cole, J. C. ve Claypool, P.L. 2004. Stem cuttings from caddo sugar maple trees differ in their rooting potential. Acta horticulturae. 630: 263-269.
Anonim, 2015. Gojiberry Nasıl Yetişririlir. http://gojiberryorganik.com/index.php?s=icerik&id=26 (Erişim Tarihi : 02.09.2019)
Anonim, 2016. Bio tree produce high quality planting material of two cultivars of Goji Berry http://paulowniatrees.eu/learn-more/why-we-should-grow-goji-berry/ (Erişim Tarihi:20.01.2016)
Beyl, C.A., Burger, D.W., Cheng Z-M. 2015. Plant Growth Substances Used In Propagation. Chapter 4, In: Introduction to Plant Propagation and Laboratuary Exercises (Ed: Beyl, C.A., Trigiano, R.N.), 47-63.
Brock, J.A., 2014. Rooting stem cuttings of shantung maple (Acer thuncatum), mound layering shantung and caddo sugar mapples (Acer saccharum) and using eastern redcedar (Juniperus virginiana) as a substrate component in stem cuttings propagation. MsC Thesis, Kansas State Univ., 95p.
Bryan, J. K., Costa, D., Giese, N., Nummy, K., Rapp, C., Seamon, E. 2008. Goji (Lycium spp) in natural standard monograph. Natural Standard.
Çelik, H., Çelik, D., 2017. Güzyemişi (Elaeagnus umbellata Thunb.) çeliklerinde köklenme üzerine çelik alma zamanı ve IBA dozlarının etkisi. BAHÇE 46 (Özel Sayı 1): 155-162. Çelik, H., İslam,A. ve Kalkışım, Ö. 2015. Effect of cutting time and IBA application on rooting of edible cherry laurel (Prunus laurocerasus cv. ‘Kiraz’) cuttings. Anaolu tarım bilimleri dergisi. 30:215-220.
Çelik, H., İslam, A., Kalkışım, Ö., Deligöz, H., Ateş, S., 2016. Karayemiş tepe çeliklerinin köklenmesi üzerine kesim şekli ve dışsal oksin uygulamasının etkileri. BAHÇE Dergisi, 45(1): 428-433.
Çelik, H., Karasakal, Ö. 2018. Yayılıcı dağ muşmulası’nın ( Cotoneaster horizontalis dnce.) tohum ve çelikle çoğaltılması. OMÜ Fen Bil. Enst. Yüksek Lisans Tezi, 180p.
Çelik, H., Yayla Çetin F., 2017. Süper meyve gojiberry (kurt üzümü). Köyüm Bitkisel Üretim ve Hayvancılık Dergisi. 2(20): 76-80
Demchak, K. 2014. Goji Berry Culture. New York Berry News, 12(9): 27-28.
Ersoy, N., Kalyoncu, İ.H., Özer, N. 2016. Rooting of apical softwood cuttings of Cotoneaster horizontalis Decne with application of IBA and air humidity. Selçuk journal of agricultureand food sciences. 30:2, 67-73
Fukuda, T., Yokoyama, J. and Ohashi, H. 2001. Phylogeny and biogeography of the genus Lycium (Solanaceae): inferences from chloroplast DNA sequences. Molecular Phylogenetics and Evolution, 19(2): 246–58. Guo D.J., Cheng H.L.,
Chan S.W., Yu P.H.F. 2008. Antioxidative activities and the total phenolic contents of tonic Chinese medicinal herbs. Infl ammopharmacology, 16, 201–207.
Hartmann, H.T., Kester, D.E., Davies, F.T., Geneva, R.T. 2014. Plant Propagation. Principles and Practices. Pearson New Int. Ed. England, Eight Ed., 922p.
Levin, R. A., Miller, S. A., 2005. Relationships within tribe Lycieae (Solanaceae): paraphyly of Lycium and multiple origins of gender dimorphism. American Journal of Botany 92(12): 2044-2053.
Lonnee, D., Rose, D., Selinger, D., Whitman, J. 2011. Growing Shrubs and Small Trees in Cold Climets. Univ. Of Minnesota Press., 81-84.
Potterat, O. 2010. Goji (Lycium barbarum and L. chinense): Phytochemistry, Pharmacology and Safety in the perspective of traditional uses and recent popularity, Planta Med, 76, 7-19.
Ruter, J. 2015. Cloning Plants by Rooting Stem Cuttings. Chapter 17, In: Introduction to Plant Propagation and Laboratuary Exercises (Ed: Beyl, C.A., Trigiano, R.N.), s:219-229. SPSS, (2017). IBM SPSS Statistics 25.0 for Windows. Armonk, NY.
Yılmaz, G., Kınay, A., 2016. Goji Beri (Lycium barbarum L.) Fidesi Üretimine Farklı Ortamların Etkileri. GOP Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 111-115.
Yi, R., Liu, X. and Dong, Q. (2013). A Study of Lycium barbarum polysaccharides (LBP) extraction technology and its anti-aging effect. African Journal of Traditional Complementary and Alternative medicine, 10(4): 171–174.