Fındık kokarcası (Palomena prasina L. heteroptera: pentatomidae)'nın fındık meyvelerindeki zarar şekli ve oranı

Bu çalışma, 2002 – 2003 yılları arasında Samsun ilindeki fındık üretim alanlarında Palomena prasina’nın zarar oranı ve zarar şeklini kafes denemeleri ile belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla 2002 yılında Nisan ayı basında 125 adet, 2003 yılında ise 150 adet naylon elek telinden yapılmış silindirik kafes fındık dallarına takılmıştır. 2002 yılında kışlık ergin, 3. nimf döneminden ergin oluncaya kadar olan dönem ve yeni nesil erginlerin zarar şekli ve oranı belirlenmiştir. 2003 yılında 2002 yılında yapılana ilave olarak her bir nimf (2.3.4 ve 5. nimf) dönemin zarar oranı ve şekli ayrı ayrı araştırılmıstır. Belli sayıdaki kafes kontrol için boş bırakılmıştır. Kafesler 3 günde bir kontrol edilerek ölen böcekler aynı dönemdeki canlı bireyler ile değiştirilmiştir. Hasat zamanı kafesler açılarak fındıklar dıs (sağlam, karanfil dökümü, sarıkaramuk, karakaramuk ve gelişmemiş) ve iç (sağlam, boş, şekilsiz iç ve lekeli iç) özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. İstatistiki analiz sonucu sadece kontrole göre farklılık gösteren zarar şekillerinin sonuçları değerlendirmeye alınmıştır. 2002 yılında fındıklarda fındık kokarcasının dış görünüş bakımından fındık meyvelerinde sadece sarıkaramuk (% 10.42) zararına neden olduğu tespit edilmiştir. Dış görünüş olarak sağlam olan fındık meyvelerinin iç kısımları kontrol edildiğinde; lekeli iç (% 11.84) ve bos (% 9.48) fındık zararı olduğu belirlenmiştir. 2003 yılında zararlının dönemlerinin tamamı göz önüne alındığında ise sarıkaramuk (% 8.43) ve ayrıca bir önceki yıldan farklı olarak karakaramuk (% 2.52) zararına neden olduğu saptanmıştır. Normal gelişme gösteren iç fındıklar incelendiğinde lekeli iç (% 9.58), bos fındık (% 6.98) ve şekilsiz iç (% 3.01) zararı tespit edilmiştir.

Research on damage rate and type of green shieldbug (Palomena prasina L. heteroptera: pentatomidae) on hazelnut

This study was carried out to determine damage rate and damage types of P. prasina through cages experiments in hazelnut orchards in Samsun province in 2002 and 2003. For this aim, 125 and 150 shoots were caged with using cylindrical netting nylon cages in early April. In 2003 Damage rates and types of each nymphal stage (3 – 5 nymphal stage) were determined separately in addition to the experiments carried out in 2002. Damage type and damage ratio were evaluated separately for each period of nymph in 2003. One pair of P. prasina adult or nymph were released in treatment cages. No insect was released in control cages. Each cage was checked in every 3 days and when the insect death was observed, new insects introduced in cages. In harvest time the cages were removed and all the nuts were classified according to external (normal nut, dropped female flowers, prematurely dropped nuts that light brown in color and shrieked at the bottom, well-developed in size and grey-black in color nuts without kernel and underdeveloped nut) and internal peculiarities (normal kernel, blank, shriveled kernels and spotted kernel). As a result of statistical comparison only damage types that were different from those in control cages were considered. P. prasina caused only “prematurely dropped nuts that light brown in color and shrinked at the bottom type damage” (10.42 %) in external examinations in 2002. When developed hazelnut kernels were examined internally, spotted kernels (11.84 %) and blank nuts (9.48 %) were observed. The same experiment was repeated in 2003. In this year, “prematurely dropped nuts that light brown in color” and “shrinked at the bottom” type damages were 8.43 % and also “well-developed in size and grey-black in color nuts without kernel type damage” was also determined (2.52%), which was absent in previous year. In 2003, when well developed hazelnut kernels were checked, kernels were damaged as spotted kernels (9.58 %), blank nuts (6.98 %) and shriveled kernels (3.01 %).

PDF

___

Akça, İ., 2003. Orta Karadeniz Bölgesinde Fındık Kurdu Curculio nucum L. 1758 (Coleoptera: Curculionidae) Populasyonlarının Biyolojisi ve Zararı Üzerinde Arastırmalar. Doktora Tezi O. M. Ü. Fen Bil. Enst. Samsun.
Anonymous, 2002. Karadeniz ihracatçılar birliği kayıtları, 2002.
Anonymous, 2004. Fiskobirlik verileri, 2002-12 - 09
Bozoğlu, M., 2001. Econometric analysis of hazelnut productivity in Ordu and Giresun provinces, Turkey. Proc. V. Int. Congress on Hazelnut. Ed. S.A. Mehlenbacher. Acta Hort. 556. ISHS 2001. 125-129.
Isık, M., Ecevit, O., Kurt, M.A. ve Yücetin, T., 1987. Doğu Karadeniz Bölgesi fındık bahçelerinde entegre savas olanakları üzerinde arastırmalar. OMÜ. Yayınları, No: 20,95s.
Kiper, G., Yücetin, T., 1971. Doğu Karadeniz Bölgesi fındık bahçelerinde görülen fındık yesil kokarcası (Palomena prasina L.) zararının depolanmıs iç fındıklarda intikal oranı üzerinde arastırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 11(4): 218-224.
Kurt, M.A.,1975a. Doğu Karadeniz Fındıklarında zarar yapan Palomena prasina (Heteroptera: Pentatomidae)’ nın biyo-ekolojisi üzerine araştırmalar. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zir.Müc.ve Zir.Kar.Gen.Müd. Samsun Bölge Zir. Müc.Aras.Enst. Yayınl. No:25.57 s.
Kurt,M.A.,1975b. Doğu Karadeniz fındıklarında zararlı olan Palomena prasina’ ya karsı Fındık kurduna etkili preparatlarla ilaç denemesi. Bitki Koruma Bülteni. Cilt 15, No:2,124-129.
Kurt, M. A. ve Kansu, İ. A., 1975. Doğu Karadeniz fındıklarında zarar yapan Palomena prasina (Hemiptera: Pentatomidae)’nın biyo-ekolojisi üzerine arastırmalar. T.B.T.A.K.V. Bilim Kongresi, 105-121.
Saruhan,İ. 1998. Samsun İlinde Önemli Fındık Zararlılarının Yayılışı ve Mücadelelerine Yönelik Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi O.M.Ü. Fen Bil. Enst. Samsun.
Saruhan, İ. 2004. Karadeniz Bölgesi Fındık Üretim Alanlarında Görülen Fındık Kokarcası (Palomena prasina L. Hemiptera: Pentatomidae)’nın Biyolojisi, Populasyon Yoğunluğu ve Zarar Sekli Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi O. M. Ü. Fen Bil. Enst. Samsun.
Tavella,L., Arzone, A., Sargiotto C. and Sonnati, C., 1997. Coreidae and Pentatomidae harmful to hazelnuts in Northern Italy (Rhyncota Heteroptera). Acta Hort. 445:503-510.
Tavella, L., Arzone, A., Miaja, M.L. and Sonnati, C., 2001. Influence of Bug (Heteroptera, Coreidae and Pentatomidae) feeding activity on hazelnut in Northwest Italy. Acta Hort. 556:461-468.
Tuncer, C., ve Ecevit,O., 1996. Samsun ili fındık üretim alanlarındaki zararlılarla savasım faaliyetlerinin mevcut durumu üzerinde bir araştırma. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu, OMÜ. Ziraat Fak., 286-292.
Tuncer,C., Saruhan, İ. ve Akça, İ, 2002a. Karadeniz Bölgesi fındık üretim alanlarındaki önemli zararlılar. Eko-alite. Samsun Ticaret Borsası Yayın organı 2: 43-54.
Tuncer,C., Akça, İ. ve Saruhan, İ., 2002b. Fındıkta zararlı olan bazı emici böceklerin (Heteroptera: Pentatomidae, Coreidae ve Acanthosomatidae) kimyasal mücadelesi üzerine arastırmalar. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 17(3): 17- 26.
Tuncer,C., Saruhan, İ. ve Akça, İ, 2004. The insect pest problem affecting hazelnut kernel quality in Turkey. Acta Hort. 686:367-375.
Viggiani, G., 1984. Avversita, malttie e fitogafi del nocciolo. Regione campania servizio agricoltura, caccia e pesca. Serie manuali 7. decembre 1984.