Bayram Cemil BİLGİLİ, Sabit ERŞAHİN, Ülkü DİKMEN, Gülay KARAHAN

Konya Kapalı Havzasında Farklı Arazi Örtülerinde Net Birincil Üretimin Jeoistatistiksel Analizi

Bu çalışmada, Konya kapalı havzasındaki (KKH) doğal çayırlıklar, mera, sulanamayan ekilebilir alanlar, sürekli sulanan alanlar ve iğne yapraklı orman arazi örtülerinin 2006 yılı net birincil üretiminin (NBÜ) uzaysal değişkenliği jeoistatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. KKH 2006 yılına ait alan kullanımı bilgileri CORINE arazi örtüsünden elde edilmiştir. Net birincil üretim verileri 1x1 km'lik mekânsal çözünürlüğe sahip MODIS uydu görüntüsünün MOD17A3 veri setinden (https://lpdaac.usgs.gov/data_access/ data_pool) elde edilmiştir. Verilerin Arcview ortamında işlenebilmesi için MODIS Reprojection Tool (MRT) kullanılmış, veriler (Universal Tranverse Mercator) UTM koordinat sistemine göre WGS 84 datumun'da 36. zona göre project edilmiş ve havza sınırlarına göre kesilmiştir. Yukarıda belirtilen arazi kullanımları için elde edilen NBÜ değerlerinin uzaysal yapısı semivaryogram ile modellenmiş ve çapraz değerlendirme ile doğrulanmıştır. İğne yapraklı ormanlar dışındaki arazi örtülerine ilişkin uzaysal yapı izotropik, İğne yapraklı ormanlarınki ise anizotropik modellerle tanımlanmışlardır. İzotropik semivaryogramların tamamı üssel model ile modellenirken, anizotropik semivaryogram gaussiyan model ile modellenmiştir. İzotropik semivaryogramlarda en yüksek nugget etkisinin (0,317) sulanmayan ekilebilir alanlarda, en düşük nugget etkisinin (0,123) doğal çayırlıklarda, en yüksek jeoistatistiksel range değerinin (122700 m) doğal çayırlıklarda, en düşük range değerinin (42000 m) ise meralarda olduğu tespit edilmiştir. İğne yapraklı ormanların dışındaki arazi kullanımlarında MODIS-NBÜ değerleri jeositatistiksel yöntemler ile enterpole edilebilir ve istenen sayıda ara değer tahmin edilerek verilerin çözünürlüğü %80’nin üzerinde bir hassasiyetle artırılabilir.

Anahtar Kelimeler:

CORINE, Jeoistatistik

PDF

___

Berberoğlu, S., Dönmez, C. and Özkan, C., 2007. Seyhan Havzası Orman Verimliliğinin Envisat MERIS Veri Seti Kullanarak Modellenmesi In: A. ÖZTOPAL and Z. ŞEN (Editors), I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, İstanbul, pp. 288-295.
Foody, G.M., Palubinskas, G., Lucas, R.M., Curran, P.J. and Honzak, M., 1996. Identifying terrestrial carbon sinks: classification of successional stages in regenerating tropical forest from Landsat TM data. Remote Sens. Environ, 55(3): 205-216.
Lal, R., 2014. Managing Terrestrial Carbon in a Changing Climate. In: S. Kapur and S. Erşahin (Editors), Soil Security for Ecosystem Management Mediterranean Ecosystems 1. Springer, s.1-18.
McCallum, I. et al., 2009. Satellite-based terrestrial production efficiency modeling. Carbon balance and management, 4(8): 1-14.
Mulla, D. and McBratney, A., 2000. Soil spatial variability. In M.E. Summer (ed) Handbook of soil science. CRC Press, Boca Raton: 321-352.
Nalbantçılar, M.T., Arık, F. ve Diken, A., 2009. Konya Kapalı Havzası'nın Mevcut Sorunları ve Çözüm Önerileri, Haber Bülteni. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası s. 78-81.
NASA., 2014a. MODIS. http://modis.gsfc.nasa.gov/about/ Erişim tarihi: 25 Haziran 2014
NASA., 2014. Land Processes Distributed Active Archive Center. https://lpdaac.usgs.gov/data_access/data_ pool Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014
NİK. 2014. Terra (ASTER-MODIS). http://www.nik.com.tr/conten_sistem_uydu.asp?id=28 Erişim tarihi: 24 Mayıs 2014
Srivastava, R., & Isaaks, E., 1989. An introduction to applied geostatistics: Oxford University Press, New York.
Taşkınsu Meydan, H. S., ve Berberoğlu, S., 2008. Yukarı Seyhan Havzası'nda Uzaktan Algılama Yöntemleri İle Arazi Örtüsünün Sınıflandırılması Ve Bazı Orman Meşcerelerinde Verimliliğin Modellenmesi. Ç.Ü Fen Bilimleri Enstitüsü, 18(1):140-150