E-profesyonelizm Kavramı ve Sağlık Alanına Yansımaları

Etik kurallara uymak ve profesyonel davranmak her meslek için önemlidir. Bu sebeple her meslek kendine özgü etik kodlar ve profesyonel davranış kalıpları geliştirmiştir. Bu davranış kalıpları sayesinde kişilerin mesleki sınırlarını daha iyi bildiği ve oluşturulan standartlar sayesinde busınırlara uyum sağlamada zorlanmadığı söylenebilir. Dijital çağ olarak nitelenen günümüzdeise yeni etik sorunlar doğmuştur. Sağlık alanı, bu gibi sorunların en çok yaşandığı alanlardanbiridir. Bu çalışmada dijitalleşme, çevrimiçi ortamlar, etik ilkeler ve etik ihlaller perspektifindene-profesyonelizm kavramının sağlık alanına yansımalarını değerlendirmek, ayrıca sağlık sektörüne ilişkin İnternet’teki haberlerin e-profesyonelizm ile ilgili yönlerini ele almak hedeflenmiştir. Budoğrultuda konu ile ilgili literatür taranmış, e-profesyonelizm ile ilişkilendirilebilecek etik ihlalleredair haberler derlenmiş ve yorumlanmıştır. E-profesyonelizm kavramının sağlık alanına yönelikönemine vurgu yapmak ve ilgili literatüre katkıda bulunmak amaçlanmıştır.

The Concept of E-professionalism and Its Reflections in the Field of Health-care

Sound professional behavior in accordance with ethical codes of conduct is important in every profession. Accordingly, every profession has produced its own ethical codes and patterns of professional behavior. The digital age has come with its own unique ethical challenges. The field of health-care is one area where such problems are most prevalent. In this study, we aimed to assess health-care-related reflections of the concept of e-professionalism from the perspectives of digitalization, online environments, ethical principles, and ethical violations. We reviewed the literature, and complied and interpreted online news about ethical violations that can be associated with e-professionalism. We aimed to emphasize the importance of e-professionalism in the field of health-care and contribute to the related literature.

PDF

___

1. Chiles D. The Principles of Netiquette, c. 1. ABD: CreateSpace Independent Publishing Platform; 2013.
2. Neville P, Waylen A. Social media and dentistry: some reflections on e-professionalism. Br Dent J. 2015;218(8):475–8.
3. Cain J, Romanelli F. E-professionalism: a new paradigm for a digital age. Curr Pharm Teach Learn. 2009;1(2):66– 70.
4. Spector ND, Matz PS, Levine LJ, Gargiulo KA, Mcdonald MB, Mcgregor RS. E-professionalism: challenges in the age of information. J Pediatr. 2010;156(3):345–6.
5. Duke VJ, Anstey A, Carter S, Gosse N, Hutchens KM, Marsh JA. Social media in nurse education: utilization and e-professionalism. Nurse Educ Today. 2017;57:8–13.
6. Benetoli A, Chen TF, Schaefer M, Chaar B, Aslani P. Pharmacists’ perceptions of professionalism on social networking sites. Res Social Adm Pharm. 2017;13(3):575–88.
7. Gettig JP, Noronha S, Graneto J, Obucina L, Christensen KJ, Fjortoft NF. Examining health care students’ attitudes toward e-professionalism. Am J Pharm Educ. 2016;80(10):169.
8. Basevi R, Reid D, Godbold R. Ethical guidelines and the use of social media and text messaging in health care: a review of literature. NZJ Physiother. 2014;42(2):68–80.
9. Ness GL, Sheehan AH, Snyder ME, Jordan J, Cunningham JE, Gettig JP. Graduating pharmacy students’ perspectives on e-professionalism and social media. Am J Pharm Educ. 2013;77(7):146.
10. Cain J, Scott DR, Tiemeier AM, Akers P, Metzger AH. Social media use by pharmacy faculty: student friending, e-professionalism, and professional use. Curr Pharm Teach Learn. 2013;5(1):2–8.
11. Prescott J, Wilson S, Becket G. Students want more guidelines on Facebook and online professionalism. Pharm J. 2012;289(4):163.
12. Ginory A, Sabatier LM, Eth S. Addressing therapeutic boundaries in social networking. Psychiatry. 2012;75(1):40–8.
13. Finn G, Garner J, Sawdon M. “You’re judged all the time!” Students’ views on professionalism: a multicentre study. Med Educ. 2010;44(8):814–25.
14. Cain J, Scott DR, Akers P. Pharmacy students’ Facebook activity and opinions regarding accountability and e-professionalism. Am J Pharm Educ. 2009;73(6):104.
15. Aase S. Toward e-professionalism: thinking through the implications of navigating the digital world. J Am Diet Assoc. 2010;110(10):1444.
16. Greysen SR, Kind T, Chretien KC. Online professionalism and the mirror of social media. J Gen Intern Med. 2010;25(11):1227–9.
17. Holden ACL. Social media and professionalism: does the profession need to re‐think the parameters of professionalism within social media? Aust Dent J. 2017;62(1):23– 9.
18. Türk Tabipleri Birliği 67. Büyük Kongre kararları. Erişim: www.ttb.org.tr/mevzuat/index.php?option=com_ content&view=article&id=1051:kararlar&catid=25:ttbb-kongre-kararlar&Itemid=54 (erişildi: 2.11.2018).
19. Ellanti P, Moriarty A, Coughlan F, McCarthy T. The use of WhatsApp smartphone messaging improves communication efficiency within an orthopaedic surgery team. Cureus. 2017;9(2).
20. Hastanede skandal: WhatsApp’tan teşhis koyduğu çocuk öldü. Erişim: www.gazeteyenigun.com.tr/hastanede-skandal-whatsapptan-teshis-koydugu-cocuk-oldu/145413 (erişildi: 2.11.2018).
21. Türk Tabipleri Birliği. Hekimlik Meslek Etiği Kuralları (2015). Erişim: www.ttb.org.tr/mevzuat/index. php?option=com_content&id=65&Itemid=31 (erişildi: 2.11.2018).
22. Gander K. Live-streaming surgeries is a growing trend among medics (2017). Erişim: www.independent.co.uk/ life-style/health-and-families/surgeon-snapchat-videolive-operations-social-media-shafi-ahmed-bmi-teachpeople-medical-healthcare-a7519976.html (erişildi: 4.11.2018).
23. Samsun’da hastanede skandal görüntü (2018). Erişim: www.haberturk.com/samsun-da-hastanede-skandalgoruntu-1792044 (erişildi: 7.11.2018).
24. Paramediğin doktorlarla ilgili sosyal medya paylaşımına soruşturma (2017). Erişim: www.medimagazin.com.tr/ hekim/genel/tr-paramedigin-doktorlarla-ilgili-sosyalmedya-paylasimina-sorusturma-2-12-75393.html (erişildi: 7.11.2018).
25. Kara M. Hastanın izni dahi olsa öncesi-sonrası fotoğrafları paylaşılamaz (2017). Erişim: www.medimagazin.com.tr/hekim//tr-hastanin-izni-dahi-olsa-oncesisonrasi-fotograflari-paylasilamaz-2-681-73391.html (erişildi: 7.11.2018).
26. Deprem sonrası ırkçı paylaşımda bulunan hastane müdürü açığa alındı (2017). Erişim: https://tr.sputniknews. com/yasam/201711131030978679-deprem-sonrasi-irk ci-paylasimda-bulunan-hastane-muduru-aciga-alindi (erişildi: 7.11.2018).
27. Acıbadem’den ırkçı mesaj için açıklama (2017). Erişim: www.hurriyet.com.tr/acibademden-irkci-mesaj-icinaciklama-40643511 (erişildi: 2.11.2018).
28. Çobaner AA, Işık T. Hemşireler arasında sosyal medya kullanımının yarar ve risklerinin tıp etiği bağlamında tartışılması. Türkiye Biyoetik Derg. 2014;1(1):137–48.
29. Hemşireden skandal paylaşım (2016). Erişim: www. aksam.com.tr/yasam/hemsireden-skandal-paylasim/haber-558286 (erişildi: 7.11.2018).
30. Leiker M. When to “friend” a patient: social media tips for health care professionals. WMJ. 2011;110(1):42–3.
31. Snyder L. Online professionalism: social media, social contracts, trust, and medicine. J Clin Ethics. 2011;22(2):173.
32. Sowton C, Connelly L, Osbornen. E-professionalism. Edinburgh: University of Edinburgh; 2016.