ŞİZOFRENİ HASTASINA BAKIM VERENLERİN RUH SAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER: SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER VE STRESLE BAŞA ÇIKMA TARZLARI

Amaç: Bu çalışmanın amacı, şizofreni hastasına bakım verenlerin ruh sağlığını etkileyen faktörleri incelemektir. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı niteliktedir. araştırmanın evrenini İzmir’de iki üniversite hastanesinin psikiyatri polikliniği ve Şizofreni Dayanışma Derneği’ne gelen şizofreni hastalarına bakım verenler oluşturdu. Amaçlı örneklem yöntemi kullanıldı, Örneklem 103 bakım verenden oluştu. Veriler sosyo-demografik özellikler soru formu, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ve Genel Sağlık Anketi-12 kullanılarak toplanmıştır. Bulgular: Çalışmada bakım verenlerin %65’inde ruhsal sağlık sorunu bulunma olasılığının olduğu görülmüştür. Ruh sağlığında bozulmayla ilişkili değişkenler kadın cinsiyet (t= 2.33, p= 0.021), düşük eğitim düzeyi (F=17.05, p= 0.001), çalışmama (U= 496.0, p=0.001), sürekliliği olan eğitim programında yer almama (U= 237.5, p=0.001) ve baş etmede duyguya odaklı yöntemlerin kullanımı olarak saptanmıştır (p= 0.001). Sonuç: Bakım verenin; cinsiyeti, eğitim durumu, çalışma durumu, şizofreni ile ilgili programlara katılım durumu ve başetmede kullandığı yöntemler ruh sağlığını etkileyen değişkenlerdir. Bakım verenlerin ruhsal sağlık durumlarını etkileyebileceği düşünülen diğer değişkenlerin (duygu ifadesi, yük) araştırılması ve bakım verenlerin ruh sağlığını korumaya ve geliştirmeye yönelik programların hazırlanması ve uygulanması önerilmektedir.

Factors Which Effect Mental Health of Caregivers of Schizophrenia Patients: Socio-Demographic Characteristics and Stress Coping Styles Purpose: This study was carried out to determine that an exploration of factors which effect mental health of caregivers of schizophrenia patients. Methods: This study is a descriptive study. The universe of study included caregivers of schizophrenia patients in the psychiatry outpatient clinics of two university hospitals and to an association schizophrenia patients and caregivers in İzmir. The purposive sampling method was used. The sample consisted of 103 caregivers. Data were collected with Socio-demographics questionnaire, Styles of Coping Inventory and General Health Questionnaire. Findings: In the study, it was found that 65% of the caregivers were at risk of mental health mortality. Factors associated with poor mental health were female gender (t=2.33, p=0.021), low education level (F=17.05, p= 0.001), not attended continuous training programs and using of emotion-focused copingmethods(p= 0.001). Conclusions: Factors associated with mental health in the caregivers were gender, education level, employment status, participation in programs on schizophrenia and coping style. It is recommended to investigate other factors (express emotion, burden) influencing mental health of caregivers and to carry out programs to increase the mental wellness of the caregivers.

___

Aydın A, Eker SS, Cangür Ş, Sarandöl A, Kırlı S. Şizofreni Hastalarında Bakım Veren Külfet Düzeyinin Sosyodemografik Değişkenler ve Hastalığın Özellikleri ile İlişkisi. Nöropsikiyatri Arşivi 2009; 46(1): 10-4.

Quinn J, Barrowclough C, Tarrier N. The Family Questionnaire (FQ): a scale for measuring symptom appraisal in relatives of schizophrenic patients. Acta Psychiatr Scand. 2003; 108 (4): 290-6.

Barrowclough C, Parle M. Appraisal, psychological adjustment and expressedemotion in relatives of patients suffering from schizophrenia. Br J Psychiatry 1997; 171(1): 26–30.

Boye B, Bentsen H, Ulstein I, Notland TH, Lersbryggen A, Lingjaerde O et al. Relatives’ Distress And Patients’ Symptoms and Behaviours: A Prospective Study of Patients with Schizophrenia and Their Relatives. Acta Psychiatr Scand. 2001; 104(1): 42Chen PS, Yang YK, Liao LC, Lee YD, Yeh TL, Chen CC. The Psychological Well-Being and Associated Factors of Caregivers of Outpatients with

Schizophrenia in Taiwan. Psychiatry Clin Neurosci 2004; 58(6): 600-5.

Doornbos MM. Predicting Family Health in Families of Young Adults with Severe Mental İllnes. J Fam Nurs. 2002; 8(3): 241-263.

Doornbos MM. The 24-7-52 job: Family Caregiving for Young Adults with Severe and Persistent Mental İllness. J Fam Nurs 2001; 7(4): 328-344.

Greenberg JS, Seltzer MM, Krauss MW, Chou RJ, Hong J. The Effect of Quality of The Relationship Between Mothers and Adult Children with Schizophrenia, Autism or Down Syndrome on Maternal Well-Being: The Mediating Role of Optimism. Am J Orthopsychiatry 2004; 74(1): 14-25.

Greenberg JS, Greenley JR, Brown R. Do Mental Health Services Reduce Distress of Families of People with Serious Mental İllness? Psychiatric Rehabilitation Journal 1997; 21(1): 40–50.

Gülseren L, Çam B, Karakoç B, Yiğit T, Danacı AE, Çubukçuoğlu Z ve ark. Şizofrenide Aile Yükünü Etkileyen Etmenler. Turk Psikiyatri Derg. 2010; 21(3): 203-212.

Hazel NA, McDonell MG, Short RA, Berry CM, Voss WD, Rodgers ML, et al. İmpact of Multiple Family Groups for Outpatients with Schizophrenia on Caregivers Distress and Resources. Psychiatr Serv. 2004; 55(1): 35-41.

Kılıç C. Genel Sağlık Anketi Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Turk Psikiyatri Derg. 1996; 7(1): 3-9.

Kim HW, Greenberg JS, Seltzer MM, Krauss MW. The role of coping in maintaining the psychological well-being of mothers of adults with intellectual disability and mental illness. J Intellect Disabil Res. 2003; 47(4): 313-327.

Li J, Lambert CE, Lambert VA. Predictors of Family Caregivers’ Burden and Quality of Life When Providing Care for A Family Member With Schizophrenia in The People’s Republic of China. Nurs Health Sci. 2007; 9(3): 192–8.

Lazarus RS, Folkman S. Transactional Theory and Research on Emotions and Coping. Eur J Pers. 1987; 1(3): 141-169.

Magliano L, Fadden G, Economou M, Xavier M, Held T, Guarneri M, et al. Social and Clinical Factors İnfluencing The Choice of Coping Strategies in Relatives Of Patients with Schizophrenia: Results of the BIOMED I Study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 1998; 33(9): 413-419. Gutiérrez-Maldonado J, Caqueo-Urízar A, Kavanagh DJ. Burden of Care and General Health in Families of Patients wıth Schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol.2005;40(11):899-904. Martens L, Addington J. The Psychological WellBeing of Family Members of İndividuals with Schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2001; 36(3): 128-33.

Olridge ML, Hughes IC. Psychological well-being families with a member suffering from schizophrenia. an investigation into long-standing problems. Br J Psychiatry. 1992; 161(2): 249-51.

Provencher HL, Perreault M, St-onge M, Rousseau M. Predictors of Psychological Distress in Family Caregivers of Persons with Psychiatric Disabilities. J Psychiatr Ment Health Nurs. 2003; 10(5): 592–607.

Rammohan A, Rao K, Subbakrishna DK. Religious Coping and Psychological Wellbeing İncarers of Relatives with Schizophrenia. Acta Psychiatr Scand. 2002; 105(5): 356-362.

Pickett-Schenk SA, Lippincott RC, Bennett C, Steigman PJ. Improving Knowledge About Mental İllness Through Family-Led Education:The Journey of Hope. Psychiatr Serv. 2008; 59(1):49-56.

Seltzer MM, Greenberg JS, Floyd F, Hong J. Accommodative Coping and Well-Being of Midlife Parents of Children with Mental Health Problems or Developmental Disabilities. Am J Orthopsychiatry. 2004; 74(2): 187-95.

Seltzer MM, Greenberg JS, Krauss MW. A comparison of coping strategies of aging mothers of adults with mental illness or mental retardation. Psychol Aging. 1995; 10(1): 64-75.

Şahin NH, Durak A. Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite Öğrencileri İçin Uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi 1995; 10(34): 56-73.

Wittmund B, Wilms HU, Mory C, Angermeyer MC. Depressive disorders in spouses of mentally ill patients. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2002; 37(4): 177-82. Wong DF, Tsui HK, Pearson V, Chen EY, Chiu SN. Family Burdens, Chinese Health Beliefs and Mental Health of Chinese Caregivers in Hong Kong. Transcult Pschiatry. 2004; 41(4): 497-513.

Wong DFK. Stress factors and mental health of carers with relatives suffering from schizophrenia in Hong Kong: Implications for Culturally Sensitive Practices. Br J Soc Work. 2000; 30(3): 365-382.

Yener F, Yargıcı N, Selçuk K, Kırlı S, Solakoğlu G, Soydan M ve ark. Şizofrenlerin Aile Bireylerinde Görülen Ruhsal Bozuklukların ve Belirtilerin İncelenmesi. Düşünen Adam 1991; 4(3): 21-31.

Yusuf AJ, Nuhu FT. Factors Associated with Emotional Distress Among Caregivers of Patients with Schizophrenia in Katsina, Nigeria. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2011; 46(1): 11-6.

Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-5471
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Dahiliye ve cerrahi kliniklerde yatan hastaların bakım Bağımlılığı düzeylerinin belirlenmesi

Yasemin TOKEM, Gülendam YÖNT HAKVERDİOĞLU, Esra KORHAN AKIN, Keriman YILDIZ, Emine SARIOĞLU, Özlem KARADAĞ

Hemodiyaliz hastalarında gevşeme egzersizi ve öfke eğitiminin öfke ifadelerine etkisi

Burcu DEMİR, AYŞE Okanlı

ŞİZOFRENİ HASTASINA BAKIM VERENLERİN RUH SAĞLIĞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER: SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER VE STRESLE BAŞA ÇIKMA TARZLARI

Figen ŞENGÜN İNAN, Zekiye ÇETİNKAYA DUMAN

Türk Toplumunda Sosyal Desteğin Anne-Bebek Bağlılığına Etkisi

Hacer ALAN, Emel EGE

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALARINA UYGULANAN PURSED LİP VE DİYAFRAGMATİK SOLUNUM EGZERSİZLERİNİN DİSPNE ŞİDDETİ VE SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Dilek KARA, Hicran YILDIZ, Ahmet ERTÜRK, Ahmet GÜRSEL, Fürüzan KÖKTÜRK, Neriman AKANSEL

İç hastalıkları kliniklerinde çalışan hemşirelerin Refakatçiler hakkındaki görüş ve deneyimleri

Burcu SÖYLEMEZ AKPINAR, Özlem KÜÇÜKGÜÇLÜ, Özlem UĞUR, Dilek SEZGİN, Sevgi KIZILCI

ANNELERİN EVDE İLAÇLARI SAKLAMA KOŞULLARIYLA İLGİLİ BİLGİ VE UYGULAMALARININ BELİRLENMESİ

Sibel KÜÇÜKOĞLU, Sevinç POLAT, Emine GÜDEK

ADÖLESAN GEBELİK VE ADÖLESAN ANNELİK

Diler AYDIN

HEMODİYALİZ HASTALARINDA GEVŞEME EGZERSİZİ VE ÖFKE EĞİTİMİNİN ÖFKE İFADELERİNE ETKİSİ

Burcu DEMİR, Ayşe OKANLI

Şizofreni hastasına bakım verenlerin ruh sağlığını etkileyen faktörler: Sosyodemografik değişkenler ve stresle başa çıkma tarzları

Zekiye DUMAN ÇETİNKAYA, Figen İNAN ŞENGÜN