Mesut SÜLEYMANOĞULLARI, Abdulvahit DOĞAR

SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN BESLENME ALIŞKANLIKLARININ VE OBEZİTE RİSK DURUMLARININ İNCELENMESİ

Amaç: Bu çalışmanın amacı Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarını ve obezite risk durumlarını incelemektir.Yöntem: Çalışmada nicel araştırma modellerinden biri olan tarama (survey) modeli kullanılmıştır. Araştırmaya 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Atatürk Üniversitesi, Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’nda öğrenim gören 177’si kız ve 167’si erkek olmak üzere toplam 344 gönüllü katılmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için ölçek kullanım ve etik kurul izinleri alınmıştır. Veri toplamak amacıyla kişisel bilgi formları ve “Beslenme Alışkanlıkları İndeksi (BAİ)” kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız örneklem t testi ve Ki-Kare testi kullanılmıştır. Analiz sonuçları ise p<.05 anlamlılık düzeyine göre değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre kız ve erkek öğrencilerin yaş ortalamaları birbirine yakın değerdedir (20.19±1.96; 20.71±2.55). Erkek öğrencilerin boy (177.89±6.44) ve kilo ortalamaları (71.46±11.63) kız öğrencilerin boy (162.87±9.67) ve kilo (55.98±8.71) ortalamalarından daha yüksektir. Sonuç: Kız öğrencilerin beden kitle indeksi (BKİ) ortalamaları (22.53 ± 3.09) erkek öğrencilerin BKİ ortalamalarından (21.05±2.87) daha yüksektir ve her iki cinsiyetteki öğrenciler ‘Yetişkinlerde Obezite Sınıflandırılması’na göre normal kiloludurlar. Kız öğrencilerin beslenme alışkanlıkları indeks değeri 11.57; erkek öğrencilerin ise 11.64 olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre de kız ve erkek öğrenciler ‘orta derecede risk’ grubundadırlar.

Anahtar Kelimeler:

beslenme, BKİ, obezite, üniversite öğrencileri

EXAMINATION OF NUTRITIONAL HABITS AND OBESITY RISK STATUS OF HEALTH SERVICES VOCATIONAL SCHOOL STUDENTS

Aim: The aim of this article is to examine the nutritional habits and obesity risk status of the students of Health Services Vocational School.Method: Survey model, one of the quantitative research models, was used in the study. The study was conducted on 344 students, 177 girls and 167 boys, who were educated in Ataturk University, Health Services Vocational School in 2020-2021 academic year and voluntarily participated in the research. In order to conduct the research, the permission of the use of the scale and the ethics committee was obtained. ‘Nutrition Habits Index’ was used to identify risk situations of students. The data obtained were analyzed through the statistical package program. Descriptive statistics, Independent Samples T Test and Chi-Square Test were used to analyze the data. Analysis results were evaluated according to p<.05 significance level. Results: According to the findings of the research, the mean age of male and female students is close to each other (20.19±1.96; 20.71±2.55). The mean height (177.89±6.44) and weight (71.46±11.63) of male students are higher than the mean height (162.87±9.67) and weight (55.98±8.71) of female students. Conclusions: Body Mask Index (BMI) mean of female students (22.53±3.09) is higher than the mean BMI of male students (21.05±2.87), and students of both genders are normal weight. Adult Obesity Classification'. It was determined that the ‘Nutrition Habits Index’ value of female students was 11.57, and 11.646 for male students. According to this result, male and female students are in the medium risk category.

Keywords:

beslenme, obezite, bki, fast food,

PDF

___

1. Güneş Z. Spor ve Beslenme. Ankara, Nobel Yayınevi, 2003.
2. Baysal A. Beslenme. Ankara, Hatipoğlu Yayınları, 2004.
3. Ersoy G. Sporcu beslenmesi. Ankara, Nobel Yayın ve Dağıtım, 2004.
4. Pekcan G. Beslenme Durumunun Saptanması, 2008. (Erişim Tarihi: 6 Şubat 2021). Erişim Adresi: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ A%2014.pdf
5. Demirci M. Beslenme. Tekirdağ, Rebel Yayıncılık Basım, 2003.
6. Laleli Y. Metabolik sendrom ve obezite. Ankara, Türk İngiliz Kültür Derneği, 2005.
7. Elmacıoğlu F. Yaşlanma süreci ve beslenme, psikolojik, sosyal ve bedensel açıdan yaşlılık (Ed: Ersanlı K, Kalkan M), Ankara, Pegem Akademi Yayınevi, 2008
8. Garibağaoğlu M, Budak N, Öner N, Sağlam Ö, Nişli K. Üç Farklı Üniversitede Eğitim Gören Kız Öğrencilerin Beslenme Durumları ve Vücut Ağırlıklarının Değerlendirmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2006;15(39):173-80.
9. World Health Organization, Obesity and Overweight, 2020. (Erişim Tarihi: 11 Şubat 2021). Erişim Adresi: https://www.who.int/news-room/factsheets/detail/obesity-and-overweight.
10.Merdol Kutluay T. Beslenme Eğitimi ve Danışmanlığı, 2008. (Erişim Tarihi: 06 Şubat 2021). Erişim Adresi: https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ A%2015.pdf
11.Erdoğan M, Certel Z, Güvenç A. Masa Başı Çalışanlarda Fiziksel Aktivite Düzeyi: Obezite ve Diğer Özelliklere Göre İncelenmesi: Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Örneği. Spor Hekimliği Dergisi 2011;46(3):97-107.
12.T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı (2014- 2017), 2013. (Erişim Tarihi: 10 Şubat 2021). Erişim Adresi: http://www.diabetcemiyeti.org/c/turkiyesaglikli-beslenme-ve-hareketli-hayatprogrami
13.Obezite Nedir? Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 2017. (Erişim Tarihi: 7 Şubat 2021). Erişim Adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/obezite/obezitenedir.html
14.World Health Organization, Body Mass Index (BMI), 2016. (Erişim Tarihi: 11 Şubat 2021). Erişim Adresi: https://www.euro.who.int/en/healthtopics/disease-prevention/nutrition/a-healthylifestyle/body-mass-index-bmi
15.Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği, 2019. (Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021). Erişim Adresi: https://temd.org.tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/ 20190506163904- 019tbl_kilavuz5ccdcb9e5d.pdf
16.Türkiye Sağlık Araştırması, 2019. (Erişim Tarihi: 8 Şubat 2021). Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turki ye-Saglik-Arastirmasi-2019-33661
17.Mazıcıoğlu M, Öztürk A. Üniversite 3. Ve 4. Sınıf Öğrencilerinde Beslenme Alışkanlıkları ve Bunları Etkileyen Faktörler. Erciyes Tıp Dergisi 2003;25(4);172-8.
18.Ermiş E, Doğan E, Erilli N.A, Satıcı A. Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının İncelenmesi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Örneği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi 2015;6(1):30-40.
19.Büyüköztürk Ş, Kılıç Çakmak E, Akgün Ö.E, Karadeniz Ş, Demirel F. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Pegem Akademi, 2012.
20.Demirezen E, Coşansu G. Adölesan Çağı Öğrencilerde Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Sted Dergisi 2005;14(8):174-8.
21.Bursal M. SPSS ile Temel Veri Analizleri. Ankara, Anı Yayıncılık, 2019.
22.Dülger H, Mayda A.S. Bartın Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinde Beslenme Alışkanlıkları ve Obezite Prevalansı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016;6(3):173-7.
23.Yahia N, Wang D, Rapley M, Dey R. Assessment Of Weight Status Dietary Habits And Beliefs Physical Activity And Nutritional Knowledge Among University Students. Perspectives In Public Health 2016;136(4):231-44.
24.Akyol P, İmamoğlu O. Üniversite öğrencilerinde cinsiyete göre beslenme Alışkanlıkları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2019;17(3):67-77.
25.Vançelik S, Önal S.G, Güraksın A, Beyhun E. Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Bilgi ve Alışkanlıkları ile İlişkili Faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(4): 242-8.
26.Oğuz A, Doğan B, Öner C, Yavuz G, Yörük N. Üniversite Öğrenci ve Çalışanlarının Diyabet Riski ve Beslenme Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2017; 21(2):50-5.
27.Güleç M, Nurcan Y, Ercan G, Bilal B. Ankara'da İki Kız Öğrenci Yurdunda Kalan Öğrencilerin Beslenme Alışkanlıkları. Gülhane Tıp Dergisi 2008;50(2):102-9.
28.Kişioğlu A.N, Öztürk M, Demirel R, Doğan M, Uskun E. Isparta İl Merkezi’ndeki Kafelere Giden Öğrencilerin Okul, Beslenme, Uyku Durumları ve Sigara ile Alkol Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2004;7:65-72.
29.Türk M, Gürsoy Ş.T, Ergin I. Kentsel Bölgede Lise Birinci Sınıf Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları. Genel Tıp Dergisi 2007;17(2):81-7.
30.Satman İ. Türkiye’de Obezite Sorunu. Türkiye Klinikleri Dergisi 2016;9(2):1-11.
31.Howard S, Reeves S. The Snacking Habits of Adolescents: Is Snack Food Necessary to Meet Dietary Recommendations? Health Education Journal 2005;64(1):51.
32.Sweeting H, West P. Dietary Habits And Children’s Family Lives. Journal Human Nutrition Dietetics 2005;18(1):93.
33.Altın M. Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ve Obezite İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi, Konya Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi 2015;2(2):87-96.