GUTHRİE TARAMA TESTİ İÇİN ÖRNEK ALMA UYGULAMALARININ VE TEST SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz Çalışma, İstanbul İlinde Guthrie Tarama Testi için örnek alma uygulamalarının ve test sonuçlarının değerlendirilmesini belirlemek amacı ile tanımlayıcı ve retrospektif olarak planlandı. Evreni, İstanbul il sınırları içinde yer alan “Yenidoğan Fenilketonüri Tanı ve Tedavi Merkezine”kan örneklerini gönderen hastaneler içinden seçilen 13 hastanedeki 180, örneklemi ise çalışmaya katılmayı kabul eden 150 sağlık profesyoneli oluşturdu. Veriler 25 sorudan oluşan Anket Formu ile elde edildi. Ayrıca bu merkeze çalışmaya alınan hastanelerden son 3 yıl içinde gönderilen kan örneklerinin sonuçları retrospektif yöntemle toplandı. En çok yapılan yanlış uygulamalar; prematüre ve parenteral beslenen (%78.0), antibiyotik kullanan (%55.3), transfüzyon, diyaliz gibi girişimleri olan bebeklerde (%53.3) kanın doğru zamanda alınmaması, kan almadan önce ısıtma (%61.4), masaj (%70.7) gibi uygulamaların yapılmaması, kan alırken ayak topuğunun fazla sıkılması (%59.3), alınan kanın kartın arka yüzünden de emdirilmesi (%58.7), kan örneğinin kapiller tüp aracılığı ile alınması (%50.3) idi. Sonuç olarak; Guthrie Tarama Testi için kan örneğinin alınması ve gönderilmesi sırasında hatalar yapıldığı ve bu hataların ortadan kaldırılması için konu ile ilgili mezuniyet sonrası sürekli eğitim programlarının gerekli olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler:

Guthrie testi, kapiller kan alma, fenilketonüri, yenidoğan taramaları

PDF

___

……….American Academy of Pediatrics (AAP) (2003). Committee on fetus and newborn (2003).Advanced practice in neonatal nursing. Pediatrics 111(6), June: 1453-1454.

……….Amerikan Academy of Pediatrics (AAP) (1982). Committee on Genetics (1982). New issues in newborn screening for phenylketonuria and congenital hypothyroidism. Pediatrics 76 (5):734-740.

……….Amerikan Academy of Pediatrics (AAP) (1996). Committee on Genetics (1996). Newborn screening fact shetts. Pediatrics 98 (3) :473-501.

……….National Institutes of Health Consencus Development Panel (2003). National Institutes of Health Consencus Development Statement: Phenylketonuria: Screening and Management. October,16-18.

……….Newborn screening (2000). A blueprint for the future. A call for a National Agenda on State Newborn Screening Programs (2000). Serving the family from birth to the medical home. Pediatrics 106 (2), Supplement; 389-422.

……….NJ. Department of Health and Senior Services (2003). Report of the Newborn Screening Advisory Panel. 12/7/00 http://www.nj.gov/health/fhs/nbs2000/report.htm

……….Türkiye Nüfus Saglik Arastirmalari TNSA 2003 (2004). Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Ankara.

Baykal T, Hüner G, Çakmakçi T ve ark. (1998). Istanbul ilinde fenilketonüri yenidogan taramasi sonuçlari. Biyokimya Dergisi 2(23):43-46.

Coskun T (2000). Yenidoganlarda metabolik hastalik taramalari. Katki Pediatri Dergisi 21 (2): 151- 174.

Demirkol M (2003). Fenilketonüri Hastaligi. http://www.ntvmsnbc.com/news/156191.asp

Dönmez S (2002). Okul öncesi yas grubu klasik fenilketonüri’li hastalarin beslenme durumunun degerlendirilmesi. Yayinlanmamis Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Saglik Bilimleri Enstitüsü. Ankara.

Erdemir F (1997). Fenilketonüri. Çocuk Sagligi ve Hastaliklari Hemsireligi El Kitabi. Editör:Z.Conk. Birlik ofset Ltd.Sti. Vehbi Koç Vakfi Yayinlari.Yayin No:12.Istanbul :92.

Greene C (1998). Newborn screening. Top ten pitfalls in newborn screening . Genetic Drift (15) Winter. www.mastgene.org

Koch RK (1999). Issues in newborn screening for phenylketonuria. American Family Physician October 1. University of Southern California School of Medicine, Los Angeles, California http://www.aafp.org/afp/991001ap/contents.html

Ozalp I, Coskun T, Tokatli A ve ark. (2001). Newborn PKU Screening in Turkey: at present and organization for future. The Turkish Journal of Pediatrics 43(2):97-101 http://www.pubmed.com

Özalp I (1999). Yenidogan tarama programlari organizasyonu: Ülkemiz için öneriler. Pediatride Gelismeler. Editörler: I.Özalp, M.Yurdakök, T.Coskun. Sinem Ofset. Ankara: 366

Özalp I (2000). Yenidoganda fenilketonüri ve hiperfenilalaninemilerin taranmasi. Katki Pediatri Dergisi 21 (2);175-184.

Pillitteri A (1999). Child Health Nursing. Care Of The Child and Nursing .Lippincott Williams& Wilkins. Philadelphia :113-114.

Sencer M (1989). Toplumbilimlerinde Yöntem. 3. Baski. Beta Basim Yayim Dagitim AS. Istanbul : 388.

Spahis J (2003 ). Newborn screening : The nurse’s role. Nursing spectrum. Education /CE self-study modules. www.nursingspectrum.com/ce/ce246.htm

Tokatli A. (1999) Tarama testleri. Pediatride Gelismeler. Editörler: I.Özalp, M.Yurdakök, T.Coskun. Sinem Ofset. Ankara:370.

Wright L, Brown A, Davidson –Mundt A (1992). Newborn screening: The miracle and challenge. Journal of Pediatric Nursing 7(1):26-42.

Yazici S, Pek H (1996). Yenidoğan Ünitelerinde Kapiller Kan Örnegi Için Topuk Bölgesinin Kullanimi. Hemsirelik Bülteni 10 (39) : 85-95.