Türkiye Ana Arı Üretim Maliyeti ve Karlılık Analizi
Bu çalışmada ana arı üretimi maliyet ve karlılığını belirlemek için 10 ilde 28 işletme ile yüz yüze görüşülerek anket gerçekleştirilmiştir. Anket sonuçlarına göre ana arı işletme yöneticileri sadece arıcılık yapan işletmelerin yöneticilerine göre daha eğitimli olduğu belirlenmiştir. Ana arı işletmelerinde kullanılan damızlık ana arıların %60,7’sini Kafkas, %21,4’ünü Karniyol, %14,3’ünü Anadolu ve %3,6’sını ise Yığılca ekotipi oluşturmaktadır. Bir sezonda 3 kez ana arı üretimi yapan işletme oranı %75 ve 4 üretim yapanlar %14 olduğu ve ilk ana arı satış döneminin Nisan ayının ikinci haftasında başladığı tespit edilmiştir. Ana arı işletmelerin beslemede %36 kendi kekini yaptığı, %68 pancar şekeri ve pancar şekerinden yapılan kek kullandığı ve besleme maliyetinin %39’luk kısmının 10.000-20.000 TL arasında olduğu belirlenmiştir. Ana arı başına, brüt gelir 18,81 TL iken net gelir 12,79 TL olarak bulunmuştur. Ana arı üretim maliyeti ise 17,21 TL’dir. Bu işletmelerde sadece ana arı üretimi yapmak karlı değildir. İşletmeler ana arı üretimleri yanında canlı arı ve bal üretimi de yaparak karlarını artırmaktadır. Brüt karın, toplam gelire oranı %56’dır. Diğer ifadeyle, ana arı işletmecisinin toplam gelirden aldığı pay 1/3 oranındadır. Toplam gelir içerisinde canlı arı ve bal üretiminden elde edilen gelirin, ana arı üretiminden sağlanan gelire eşdeğer olduğu saptanmıştır. Ana arıya mutlaka devlet desteğinin sağlanarak ana arı işletmelerin yeterince kaliteli ana arı üretmeleri ve üreticilerinde ana arı kullanmaları sağlanmalıdır. Ana arı işletmelerinin koloni varlığının 200’ün altında olması üretim kapasitesinin düşük olmasına neden olmaktadır. Karlılık için ana arı işletmeleri en az 10.000-20.000 ana arı üretim kapasitesinde olması gerekmektedir.
Production Cost and Profitability Analysis of Queen Bee in Turkey
In the present study, face-to-face interviews were conducted with 28 enterprises in 10 provinces to fill in questionnaires in an attempt to determine cost and profitability of queen bee production. The results of the questionnaire revealed that managers of enterprises engaged in queen bee production had a better educational attainment than the managers of enterprises engaged only in beekeeping. 60.7% of the breeder queen bees used in queen bee enterprises are Caucasian, 21.4% Carniolan, 14.3% Anatolian and 3.6% Yigilca. It was found that 75% of the enterprises produced queen bees three times a year and 14% four times a year and that the first period of queen bee sales started in the second week of April. While 36% of the queen bee enterprises make their own cake, 68% use beet sugar and cakes made of beet sugar, and 39% of the feeding cost is between 10,000-20,000 TRY. Gross income per queen bee is 18.81 TRY and net income per queen bee is 12.79 TRY. Queen bee production cost is 17.21 TRY. It is not profitable to produce merely queen bees at these enterprises. They boost their profits by producing bees and honey in addition to queen bees. The ratio of gross profit to total income is 56%. In other words, the share that queen bee producers receive from the total income is 1/3. The income generated from a production of bees and honey is equivalent to the income generated from queen bee production. Government subsidies should be granted to queen bee producers to ensure that enterprises engaged in queen bee production produce queen bees of sufficient quality and that honey producers use these queen bees. The enterprises engaged in queen bee production with colonies of less than 200 bees have a low production capacity. To ensure that their business is profitable, they need to have a production capacity of 10,000-20,000 queen bees.
___
- Akbay, R. 1986. Arı ve İpek Böceği Yetiştirme. A.Ü. Ziraat
Fakültesi Yayınları. 956 Ders Kitabı, Ankara. 276 s.
- Anonim. 2017a. TUİK, Hayvancılık İstatistikleri. Erişim
Tarihi: 13.05.2016. Erişim Yeri: https://biruni.tuik.
gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul.
- Anonim. 2017b. GTHB, Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı Arıcılık Veri tabanı İstatistikleri.
- Çelik, Y. ve İ. Turhan. 2014. Konya İlinde Arıcılık
İşletmelerinin Yapısal Özellikleri. Uludag Bee Journal
14 (1): 15 -25.
- Delaney, D. A., J. J. Keller, J. R. Caren, and D. R. Tarpy.
2011. Thephysical, insemination, and reproductive
quality of honey bee queens (Apis mellifera L.).
Apidologie 42: 1-13.
- Demir, Y. 2007. Mardin ilinde arıcılığın yapısal analizi.
Atatürk Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek
Lisans Tezi. 66 sayfa.
- Emir, M. 2015. Evaluation of queen bee production in Turkey.
International Journal of Agriculture and Wildlife
Science 1 (2): 104-107.
- Güler, A., S. Arslan, H. Alpay ve S. Bıyık. 2012. Muğla
arısının Türkiye ve dünyadaki ticari bazı arı (Apis
mellifera L.) ırkları ile morfolojik, davranış,
performans ve üreme özellikleri yönünden
karşılaştırılması. 3. Uluslararası Muğla Arıcılık ve
Çam Balı Kongresi 01-04 Kasım, Muğla. s. 101-112.
- Günbey, V. S. 2007. Van İli Gezginci Arıcılık Hareketlerinin
Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. 61 sayfa.
- Kekeçoğlu, M. ve P. G. Rasgele. 2013. Düzce ili yığılca
ilçesindeki arıcılık faaliyetleri üzerine bir çalışma. U.
Bee Journal 13 (1): 23-32.
- Kösoğlu, M, M. Karacaoğlu ve V. Gencer. 2000. Aydın ili
Karpuzlu ilçesi arıcıların sosyo-ekonomik nitelikleri
ve temel sorunları (Poster Bildiri), Türkiye III. Arıcılık
Kongresi.1-3 Kasım, Adana.
- Kıral, T., H. Kaskanoğlu, F. Tatlıdil, H. Fidan, E. Gündoğmuş.
1999. Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama
Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi. Tarımsal
Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara. 143 s.
- Laidlaw, H H., and J. E. Eckert. 1962. Queen Rearing.
Cambridge University Press, London.
Morse, R. A. 1982. Rearing Queen Honeybees. WicwasPress,
Ithaca, N.Y., U.S.A.
- Öder, E. 1997. Uygulamalı Ana Arı Yetiştiriciliği. Hasad
yayıncılık Ltd. Şti. İstanbul.
- Özbilgin, N., İ. Alataş, C. Balkan, A. İ. Öztürk ve Ü. Karaca.
1999.Ege bölgesi arıcılık faaliyetlerinin teknik ve
ekonomik başlıca karakteristiklerinin belirlenmesi.
Anadolu, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi 9
(1): 149-171.
- Öztürk, A. İ. 2014. Ana Arıda Kalite Kavramı ve Ana Arı
Kalitesini Etkileyen Faktörler. Anadolu, J. of AARI.
24 (1): 59-65.
- Öztürk, C. 2012. Türkiye’de Ana Arı Yetiştiriciliği Sorunları
ve Alınması Gereken Önlemler. 3. Uluslararası Muğla
Arıcılık ve Çam Balı Kongresi. Muğla. s. 67-72.
- Seven, İ. ve P. T. Seven. 2006. Elazığ Arıcılık İşletmelerinde
Kolonilerin Ek Beslenme Şekillerinin Tespiti. F.Ü.
Sağlık Bil. Dergisi 20 (3): 211-216.
- Soysal, M. A. ve E. K. Gürcan. 2005. Tekirdağ ili arı
yetiştiriciliği üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat
Fakültesi Dergisi. 2 (2): 161-165.
- Şahinler, N. ve S. Şahinler. 1996. Hatay İlinde Arıcılığın
Genel Durumu Sorunları Ve Çözüm Yolları Üzerine
Bir Araştırıma. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 1 (1):
17-28.
- Şerefoğlu, H. ve N. P. Canverdi. 2011. Ana Arı Yetiştiriciliğinin
önemi ve ana arının kalitesine etki eden faktörler. Arıcılık
Araştırma Dergisi 3 (6): 20-22.
- Vatansever, H. 2004. Arı Yetiştiriciliği ve Hastalıkları.
Ankara. ISBN: 975-94467-5-8.
- Yılmaz, B. ve T. Hazar. 2002. Sözleşmeli Ana Arı ve Oğul
Üretim Modeli. Türkiye II. Teknik Arıcılık Kongresi,
s.85-89. Ankara.