Sanayi domatesinde N, P ve K' lu gübrelemenin meyvedee kimi makro ve mikro elment içeriklerine etkisi

Bu çalışmada, tarla koşullarında yetiştirilen Rio-Grande salçalık domates çeşidinde, beşer farklı N, P, ve K'lu gübre dozlarının, meyvenin Ca, Mg ve Na ve mikro element (Fe, Zn, Cu ve Mn) içeriklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Azot dozları; O, 8, 16, 24, 32 kg/da N: fosfor dozları; O, 4, 8, 12, 16 kg/da P£>s , potasyum dozları; O, 8, 16, 24, 32 kg/da KıO olarak, her denemede diğer iki besin elementi N=24kg/da, P2Os=12kg/da ve K]O=24kg/da olmak üzere sabit miktarlarda uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre; artan N'lu gübre uygulamaları karşısında meyvenin Mg içeriğinin düştüğü, artan P'lu gübre uygulamalarının Ca, Mg ve Na içeriğini artırınadığı ve artan K'lu gübre uygulamalarının ise bu üç makro elementi azattığı saptanmıştır. Ayrıca, N, P ve K dozlanndaki artışın meyvedeki mikro element içeriklerinde önemli artışlar oluşturmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

domates, ticari gübreler, azotlu gübreler, azotlu fosforlu gübreler, makro besin maddeleri, eser elementler, bitki beslenmesi

Effects of nitrogen, phosphorus and potassium fertilizations on the contents of some macro and micro elements of the fruits of processing tomato

The study was conducted to determine effects of nitrogen, phosphorus and potassium fertilizers of different levels (0, 8, 16, 24, 32kg/daN;0, 4, 8, 12, 16kg/daP2Os and 0, 8, 16, 24, 32kg/daK2O) on the contents of some macro elements (Ca, Mg and Na) and micro elements (Fe, Zn, Cu and Mn) in field conditions. When one fertilizer was applied in levels, the other two were in constant amounts (N=24, Pfis=12, K2O=24 kg/da). Based on the results, it was noted that the content ofMg was decreased by increasing N doses, increased? doses didn't rise the contents ofCa, Mg andNa but increasing K doses caused to decrease levels of these macro elements in fruit. In addition, it was observed that the increases in the doses ofN,P and K didn 't produce the important increases in the contents of micro elements in fruit.

Keywords:

tomatoes, fertilizers, nitrogen fertilizers, nitrogen-phosphorus fertilizers, macronutrients, trace elements, plant nutrition,

PDF

___

Anaç, D. 1981. Azot ve potasyumun domates bitkisinin mineral madde kapsamı ve bazı kalite özellikleri üzerine etkileri. Doktora tezi. Ege Üniv. Zir. Fak. Bitki Besleme Kürsüsü.
Anonim. 1992 Tarımsal yapı ve üretim yıllığı. T.C. Başbakanlık Devlet Đstatistik Ens. Sayı : 6, No : 1685.
Boon, J. V. 1971. The effect of temporary drought on the mineral composition of the leaf and fruit and on the appearance of physiological disorders of tomatoes in reletion to potassium and calsium nutrition. Rapport Instıtut voor Bodem Vrucht Boarheid. Haren Gronningen No-11,91.
Carolous, R. 1975. Ca Relationships in vegetable nutrition and quality. communications in soil science and plant analysis. 6.285-298.
Deliorman , F. 1987. Sanayi tipi domates bitkisine uygulanan N, P ve K'lu gübrelerin Fe, Zn, Cu ve Mn mikro elementlerinin alınımına etkileri ve bu mikro elementlerin birbirleriyle olan ilişkileri .Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniv. Fen Bil. Enst. Bornova/Đzmir.
Elmacı, Ö. 1995. Güney Marmara Bölgesi sanayi domates alanlarındaki toprak, sulama suyu ve domates meyvelerinde ağır metal içeriklerinin belirlenmesi. Doktora Tezi. Ege Üniv. Fen Bil. Enst. Toprak Anabilim Dalı Bornova/Đzmir.
Harman, P.L., H.A. Mills, and J.B. Jones. 1986. The influence of NO3- : NH4+ rations on growth, fruit development and element concentration in "Floradel" tomato plants. Jour. of the Ame. Soc. For. Hort. Sci. 11 (4) : 487-90.
Hobson G.E., and J.N. Davies. 1971. The tomato. The biochemistry of fruits and their products. Voll. II. Editor A.C. Hulme. Acadenmic Press. London.
Kabata-Pendias, A. and H. Pendias. 1992. Trace elements in soils and plant. 2nd Edition CRC Press, Boca Raton , Ann Arbor London.
Kabu, K.L., and E.W. Toop. 1970. Influence of soil temperature and potassium fertilization on magnessium content of tomato plants. Canad. J. Plant Sci, 50 : 740-742.
Kaçar, B. 1972. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri. II. Bitki Analizleri. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yay. : 453, Uygulama Kılavuzu. 155, A.Ü. Basımevi. Ankara.
Kolota, E., and M., Orlowski. 1984. Influence of potassium and magnessium eertilatizion on growth, yield and mineral nutrition of greenhouse tomatoes. Biuletyn Warzywniczy 27 : 301-315.
Koukoukakis, P.H., 1987. The potassium fertilization of cucumber and tomato in greenhouse. 57. Hor1.Abs. 57 (9).
Moauro, A.,. L. Triola, P. Avino, and L., Ferrandi. 1993. Evaulation of inorganic elements in agricultural products from Italian forms by instrumental neutron activation analysis. M.A.C. Fragosa and M.L. Van Beusic Hem Optimization of Plant Nutrition 13-17 Kluwer Academic Publisher. Printed in the Netherlands.
Pill, W.G., V.N. Lambeth, and T.M., Hinckley. 1978. Effect of nitrogen form and level on I on concertrations, water stress, and biossom and rot incidence in tomato. Jour. Amer. Soc. Hort. Scie. 103 (2) : 265-268.
Rainkova, L., V. Rankov, and G., Dimitrov. 1982. Changes in the chenmical composition of early field grown tomatoes due to heavy fertilizer aplication, Pochvoznanie, Agrokhimiya 17 (4) : 52-60.
Scheffer, F., and P., Schachtschabel. 1989. Lehburch der baden kunde. 12 Aufl. Ferdinand Enke Verlag. Stuttgart (442).
Stell, R.G.D., and H.J., Torrie. 1960. Principles and procedures of statistics. Mc Graw-Hill Book Comp. Inc. Londo