Yüksel SUBAŞI, Celalettin GÖZÜAÇIK, Levent GÜLTEKİN

Doğu Anadolu Bölgesinde Bruchophagus roddi Gussakovskiy, 1933 (Hymenoptera: Eurytomidae)’nin Yonca Tohumlarındaki Bulaşıklık Oranı Üzerinde Araştırmalar

Yonca tohum kalsidi, Bruchophagus roddi Gussakovskiy, 1933 (Hymenoptera: Eurytomidae) önemli bir yonca (Medicago sativa L.) tohumu zararlısıdır. Çalışma, B. roddi’nin Doğu Anadolu Bölgesinde Iğdır, Ağrı, Kars ve Van illerinin yonca tohumu yetiştirilen alanlarında tohumdaki bulaşıklık oranının belirlenmesi amacıyla ele alınmıştır. Tohum örneklemeleri, her iki yılda da Ağustos ve Eylül aylarında 76 yonca tarlasında 2016 ve 2017 yıllarında yapılmıştır. Bu amaçla, her yonca tarlasından 100 tohum salkımı toplanmıştır. Toplanan tohum salkımlarından 20’şer adedinin 5’er tohum kapsülü (toplam 25 tohum kapsülü) dissekte edilerek larva sayımları yapılmıştır. Sonuç olarak, çalışmaların yürütüldüğü tüm lokasyonların tamamında tohumların B. roddi ile bulaşık olduğu belirlenmiştir. Tohumlardaki ortalama bulaşıklık oranları 2016 ve 2017 yıllarında sırasıyla, Iğdır ilinde %34,3 ile %17,2, Ağrı ilinde %25,1 ile %13,6, Kars ilinde %18,4 ile %26,4 ve Van ilinde %21 ile %11,7 oranları arasında tespit edilmiştir. Bu böceğin ülkemizde yonca tohumluk üretim alanlarında dikkat edilmesi gereken bir zararlı olduğu kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Yonca, yayılış, bulaşıklık oranı, Bruchophagus roddi

Investigations on the Infestation Rate of Bruchophagus roddi Gussakovskiy, 1933 (Hymenoptera: Eurytomidae) on Alfalfa Seeds in the Eastern Anatolia Region

The alfalfa seed chalcid, Bruchophagus roddi Gussakovskiy, 1933 (Hymenoptera: Eurytomidae) is an important pest of alfalfa seeds (Medicago sativa L.). The study was carried out in order to determine the infestation rates of B. roddi on alfalfa seeds in alfalfa seed producing areas of Iğdır, Ağrı, Kars and Van provinces of the Eastern Anatolia Region. Seed sample surveys were performed in 76 alfalfa fields in August and September of 2016 and 2017. For this purpose, 100 seed clusters were collected from each alfalfa field. From the collected seed clusters, 5 seed capsules from each of 20 seed clusters (25 seed capsules in total) were dissected and larval counts were made. As a result, it was determined that the seeds were infested with B. roddi in all locations where the studies were carried out. On average, infestation rates of the seeds in 2016 and 2017 were 34.3% and 17.2% in Iğdır province, 25.1% and 13.6% in Ağrı province, 18.4% and 26.4% in Kars province, and 21% and 11.7% in Van province, respectively. It has been concluded that this insect is an important pest that needs attention in alfalfa seed producing areas in Türkiye.

Keywords:

Alfalfa, Bruchophagus roddi, infestation rate, distribution,

PDF

___

Anonim, 2022. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu (TUIK). www.tuik.gov.tr. Access to:11.02.2022
Bacon, O. G., W. D. Riley, V. E. Burton, and A. V. Sarquis. 1959. Clover seed chalcid in alfalfa. California Agr. 13: 7-11.
Berg, W. K., S. M. Cunningham, S. M.Brouder, B. C. Joern, , K. D. Johnson, J. B. Santını,. and J. J. Volence. 2007. The long term impact of phosphorus and potassium fertilization on alfalfa yield and yield components.
Crop Sci. 47:2198-2209. DOI:10.2135/cropsci2006. 09.0576.
CABI, 2022. Bruchophagus roddi (alfalfa seed chalcid). Available at: https://www.cabi.org/isc/datasheet/ 10083#todistribution.
Doğanlar, M. 1990. Bazı Türkiye Eurytomidae (Hymenoptera: Chalcidoidea) türleri. Türkiye II. Biyolojik Mücadele Kongresi. 26-29 Eylül 1990. Ankara. S. 165-172.
Dordas, C. 2006. Foliar boron application improves seed set, seed yield, and seed quality of alfalfa. Agron. J. 98: 907-913. DOI: 10.2134/agronj2005.0353.
Ferber, D. 1999. Risks and benefits: GM crops in the cross hairs. Science, 286(5445): 1662-1666. DOI: 10.1126/science.286.5445.1662.
Gözüaçık, C. and A. İreç. 2016. The determination of infection and damage rates of the alfalfa seed chalcid, Bruchophagus roddi Gussakovskiy, 1933 (Hymenoptera, Eurytomidae) in alfalfa seed stored in the eastern region of Turkey. Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 6(1): 53-58. DOI:10.21597/JIST.2016119310
Gözüaçık, C., and M. Açıkgöz. 2014. The determination of distribution and infestation rates of the alfalfa seed chalcid, Bruchophagus roddi Gussakovskiy, 1933 (Hymenoptera, Eurytomidae) in alfalfa (Medicago sativa L.) fields of Igdir province of Turkey. Scientific Conference: Challenges in Modern Agricultural Production. 67p. December 11, 2014, Skopje, Macedonia,
Gulii, V., and N. Pamuzak. 1992. Manual on plant protection for farmers. Moscow, Russia. Rosagroservis, 183-186.
Holtkamp, R. H., K.. J. Morthorpe, and A. D. Clift. 1988. Screening commercial alfalfa cultivars for tolerance to alfalfa seed chalcid (Bruchophagus roddi) (Hymenoptera: Eurytomidae). J. appl. seed prod. 6: 11-13.
Kaçar, O., E. Göksu, ve N. Azkan. 2005. Bursa koşullarında farklı bakteri suşları ile aşılamanın bazı nohut (Cicer arietinum L.) çeşit ve hatlarında verim ve verim öğeleri üzerine etkisinin belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg. 42(3): 21-32.
Kolobova, A. N. 1950. The clover and alfalfa races of the seed pest Bruchophagus gibbus (Boh.). Ent. Obozr. 31: 63-70.
Kral'ovic, J. 1971. The ecology of the lucerne seed chalcid Bruchophagus roddi Guss. (Hymenoptera, Eurytomidae). Biologicke Prace. 17 (3): 2-75.
Lehman, W. F. 1967. Alfalfa seed chalcid (Bruchophagus roddi Guss.) infestation cycles in relation to alfalfa seed production and sampling for resistance in southern California. Agron. J. 59(5): 403-6. DOI: 10.2134/agronj1967.00021962005900050006x
Nielson M. W., and W. F. Lehman. 1980. Breeding approaches in alfalfa. In: Breeding Plants Resistant to Insects, F.G. Maxwell and P.R. Jennings, eds. 683 pp.
Phillips, L. 2006. Food and globalization. Annu. Rev. Anthropol. 35: 37-57. DOI: 10.1146/annurev.anthro. 35.081705.123214
Small, E. and B. S. Brookes. 1982. Coiling of alfalfa pods in relation to resistance against seed chalcids. Can. J. Plant Sci: 62: 131-135.
Sorenson, C. J. 1934. Chalcids-fly infestations of alfalfa seed and parasitism of the chalcis-fly in Utah. 1930 to 1933 inclusive. Utah Acad, Sci., Arts and Letters Proc. 11 :241-44.
Soroka, J. J., and D. T. Spurr. 1998. Geographic incidence and damage levels of alfalfa seed chalcid, Bruchophagus roddi (Hymenoptera: Eurytomidae), in Saskatchewan, and its relationship to weather and agronomic variables and production practices. Can. Entomol. 130: 1–11.
Strong, F. E. 1962. Laboratory studies on the biology of the alfalfa seed chalcid Bruchophagus roddi Guss. (Hymenoptera. Eurytomidae). Hilgardia. 32(3):229-49. DOI:10.3733/hilg.v32n03p229
Tamer, A., M. Aydemir, A. Has. 1997. Ankara ve Konya illerinde korunga ve yonca da görülen zararlı ve faydalı böcekler üzerinde faunistik çalışmalar. Bit.Kor. Bült., 37(3-4) : 125-161.
Verdier, J., K. Kakar, K. Gallardo, C. Le Signor, G. Aubert, A. Schlereth, and R. D. Thompson. 2008. Gene expression profiling of M. truncatula transcription factors identifies putative regulators of grain legume seed filling. Plant Mol. Biol. 67(6): 567. DOI: 10.1007/s11103-008-9320-x
Whitmer, T., R.Ditterline, S. Blodgett, D. Cash, R. Petroff. 2003. Alfalfa Grown For Seed - Montana. Available at: https://www.cabi.org/isc/datasheet/10083.
Zhang, T., X. Wang, J. Han, Y. Wang, P. Mao, M. Majerus. 2008. Effects of between-row and withinrow spacing on alfalfa seed yields. Crop Sci. 48:794-803. DOI: 10.2135/cropsci2007.06.0340.