Cam serada domates yetiştiriciliğinde bombus arısı kullanımının üretim girdileri ve karlılık üzerine etkisi

Bu çalışmanın amacı, Antalya ilinde cam serada tek ürün domates yetiştiriciliğinde bombus ansı kullanımının girdi kullanımı, üretim masrafları ve karlılık üzerine etkisini belirlemektir. Çalışmada,bombus arısı kullanan ve kullanmayan 94 işletmeden anket ile elde edilen veriler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, meyve tutumunu sağlamak amacıyla bombus arısı kullanan işletmelerin, kullanmayan işletmelere göre işgücü ve pestisit kullanımının daha az olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, bombus ansı kullanan işletmelerin, ortalama domates verimlerinin % 9,59; ortalama satış fiyatının % 9,37 ve bunlara bağlı olarak da dekara gayri safı üretim değerinin % 19,11 daha yüksek olduğu bulunmuştur. İlave olarak,bombus arısı kullanan işletmelerde, dekara, % 20,63 daha fazla brüt kar, % 60,20 daha yüksek net kar elde edilmiştir. Sonuçta, yapılan I YTL masrafa karşın, bombus arısı kullanılan işletmelerde 1.50 YTL, bombus arısı kullanılmayan işletmelerde 1.33 YTL gelir elde edilmektedir. Yapılan kısmi bütçe analizi, bombus arısı kullanımının dekara ekonomik faydasının yaklaşık 1235 YTL olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

domates, Antalya, maliyet, tarımsal işletmeler, seralar, Bombus terrestris, üretim maliyeti, karlılık

The effects of using bumble bees for pollination on inputs and profitability in glasshouse tomatoes production

The objective of this study was to determine effects of using bumble bees for fruit set on inputs and profitability in glasshouse tomatoes production in Antalya province. Data were collected from ninety-four farmers through survey method. The surveyed farms were divided into two main groups as bumble bee used and non-used farms. The results indicated that use of bumble bee resulted in decrease in.the labor for fruit set and the amount of pesticides. Moreover, bumble bee used farms received higher tomatoes yield (9.59%), selling price (9.37%), production value per unit area (19.11%), gross margin per unit area (20.63%) and net return per unit area (60.20%). Rate of return for 1 YTL cost was 1.50 YTL in bumble bee used farms, while it was 1.33 YTL in non-used farms. Partial budgeting show that benefits of using bumble beeper unit area was 1235 YTL

Keywords:

tomatoes, Antalya, costs, farm enterprises, greenhouses, Bombus terrestris, production costs, profitability,

PDF

___

Altın, Ö. 1997. Sera Domates Yetiştiriciliğinde Bombus terrestrisin Verim ve Kaliteye Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), Ege Üniversitesi, İzmir, 62 s.
Anonim. 1993. Antalya İli Arazi Varlığı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 109 s.
Anonim. 1999. Tarım İl Müdürlüğü Sayılarla Tarım 1989-1998, Antalya, 65 s.
Bartholomew, R. B. 1981. Farm Machinery Costing Under Inflation. Transactions of the ASAE,.St. Joseph, MI. USA, 24 (4): 843-845.
Boehlje, M. D., and V. R. Eidman. 1983. Farm Management. John Wiley and Sons, .Inc., ISBN 0-471 - 04688 -4, USA, 145 p.
Eijnde, J. Van Den., Ruijter, A. D., and J. Van Der., Sten. 1991. Method for rearing Bombus terrestris continuously and the production of bumble bee colonies for pollination purpos. 6th Pollination Symposium, Acta Horticulturae, pp. 62-67, United Kingdom.
Gürel, F., H. V. Gencer, Y. Efendi ve R. Talay. 1998. Antalya ve Çevresindeki Seralarda Kullanılan Bombus {Bombus terrestris) Kolonilerinin Performanslarının Değerlendirilmesi. Derim Dergisi, 15(4): 150-161.
Gürel, F., Y. Efendi, R. Talay ve M. S. Balcıoğlu. 1999. Örtüaltı Domates Yetiştiriciliğinde Bombus Arısı (Bombus terrestris) Meyve tutumuun Verim ve Kaliteye Olan Etkileri. GAP I. Tarım Kongresi, Şanlıurfa, 1203-1211 s.
Kıral, T., H. Kaskanoğlu, H. Tatlıdil, H. Fidan ve E. Gündoğmuş. 1999. Tarımsal Ürünler İçin Maliyet Hesaplama Metodolojisi ve Veri Tabanı Rehberi, 143 ss, Ankara.
Stevens, J. 2002. Applied Multivariate Statistics for Social Sciences. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, 176-77 s.,London.
Yamane, T. 2001. Temel Örnekleme Yöntemleri. (Çev: Esin, A., Aydın, C, Bakır, M.A., Gürbüzsel, E.).Literatür Yayınları: 53, İstanbul, 509 s.
Yeninar, H. 1997. Bombus Ansı (Bombus terrestris) Yetiştiriciliği Üzerine Araştırmalar. Doktora Tezi (yayınlanmamış), Çukurova Üniversitesi, Adana.
Yılmaz, İ. 1996. Antalya İlinde, Serada, Domates, Biber ve Patlıcan Yetiştiriciliğinde Girdi Kullanımı ve Üretim Maliyetleri. Çukurova Ü. Z. F. Dergisi, 11(4): 155-164.