Ekonomik Krizlerde Para Politikası Uygulamaları ve Etkinliği: Türkiye Örneği

Sanayileşmiş ülkelerde yaşanan krizler bir yana, gelişmekte olan ülkelerde de 1980 ve 1990’lı yıllarda Bankacılık ve Finansal Sistem Krizleri yaşanmıştır. Merkez Bankaları para politikasıyla doğrudan müdahale ederek doğru kararlarla etkin bir para politikası uygulamaya çalışmıştır. Bazen de alınan yanlış kararlar krizin etkisini daha da artırmaya sebep olmuştur. Bu çalışmanın amacı para politikasının genel çerçevesini sunarak para politikasının etkinliğinin incelenmesidir. Bu bağlamda ilk olarak, ekonomik krizler ve 1990 yılından sonra yaşanan krizlerde para politikasının etkinliği genel olarak ele alınmıştır. Merkez bankalarının yapılarına değinilerek Türkiye'de uygulanan makroekonomi politikaları özet olarak verilmeye çalışılmıştır. Mundell-Fleming modeli üzerinden para politikasının etkinliği incelenmiştir. Ekonomik göstergelerin yardımıyla Türkiye'de 1990 ve 2001 yılları arası dönemde uygulanan para politikasının, maliye politikasının uygulanışı ile ters düşerek etkinliğini gerçekleştiremediği görülmüştür. Para politikası ve maliye politikasının birlikte uygulandığı ekonomilerde makroekonomik politikaların etkin olacağı görüşüne varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Merkez Bankaları, Ekonomik Krizler, Para

The Application And Effectiveness of Monetary Policy in The

Except the crisis happened in industrialized countries, The developing countries in the year of 80s and 90s the Banking and Financial Systems was happened. The Central Banks has made right decisions to apply an effective Monetary policy by directly intervening in Monetary policy. Sometimes wrong decisions which was made by government led the crisis having bigger impacts. The aim of this study by presenting the general framework of monetary policy is to examine the effectiveness of monetary policy. In thiscontext, first, the effectiveness of monetary policy in the economic crisis and the crisis after the year 1990 is discussed generally. The macroeconomic policies implemented in Turkey by refering to the central bank's structures is summarized. The effectiveness of monetary policy has been examined through The Mundell-Fleming Model. By means of economic indicators, the implemented monetary policies within the period of 1990 and 2001 in Turkey concluded with a failure of its effectiveness due to the adverse effect of fiscalpolicy implementation. In the economies implementing both the monetary policy and fiscal policy has been agreed as a conclusion that the macroeconomic policies will be effective.

Keywords:

Central Banks Economic Crisis, Monetary Policy, Mundell,

PDF

___

ATEŞOĞLU, H.S. and DUTKOWSKY, D.H. (1995). ‘’Money
Output and Prices in Turkey’’, Applied Economics Letters, No:2, pp. 38-41
BERUMENT, H. And DOĞAN, B. (2003). ‘’Openness and the Effectiveness of Monetary Policy: Empricial Evidence from
Turkey,’’ Applied Economics Letters, Vol. 10. pp. 217-221. COLLİNS, W. (1986). ‘’English Dictionary’’, (P. Hanks, W.T. Maleod, L. Urdang), William Collins and Sons & Co. Ltd. London, İkinci Baskı p.369
DOĞAN, Ç. (2005). ‘’Para Politikasının Etkinliği: Türkiye
Açısından Bir Değerlendirmesi’’ Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. C.10, ss. 25-42
DÜZGÜN, R. (2010). ‘’Türkiye Ekonomisinde para ve Maliye Politikalarının Etkinliği’’, The Journal Of International Social Reserch, Volume 3/11 s.230 FLEMING, J. M. (1962). ‘’Domestic Financial Policies Under
Fixedand Under Floating Exchange Rates’’, IMF Staff Papers, Vol. pp: 369-379
GÜRSOY, M. (2009). ‘’Ekonomik Finansal Krizler Dünü Ve Bugünü’’ İstanbul: MG Yayınları s. 134-187
KİBRİTÇİOĞLU, A. (1996). ‘‘Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği, Finansal Sınırlılıklar ve Sektörler Arası Fon Akımları’’. Uluslararası Makro İktisat, Ed: Aykut Kibritçioğlu, Ankara, ss: 191 KRUGMAN, P. (1979). ‘’A Model of Payments Crisies’’, Journal of Money, Credit and Banking, Vol:11 No:3, August pp: 311-325.
MISHKIN, F.S. (1996) ‘‘Understanding Financial Crises: A Developing Country Perspective’’ Annual World Bank Conference on Development Economics, The World Bank. p. 39 MUNDELL, R.A. (1962). ‘’The Appropriate Use of Monetary
Policy’’, Journal of International Money and Finance, Vol. 9, March. pp. 70-77
OBSTFELD,M.,(1986), “Rationaland Self-Fulfilling Balance of Payments Crises”, The American Economic Review, No:1. Vol:76 pp.72-81
OBSTFELD, M.(1994), “The Logic of Currency Crises,”
NBER Working Paper No.4640 February, pp. 1-54 Cambridge.
ÖNDER, T. (2005). ‘’Para Politikası Araçları Amaçları ve Türkiye Uygulaması’’ Uzmanlık Yeterlilik Tezi Ankara ss. 187-207
PARASIZ, İ. (2009). ‘’Para Teorisi Ve Politikası’’ Bursa: Ezgi Kitabevi 297-507
SALANT, S. ve HENDERSON, D. (1978). ‘’Market
Anticipation of Government Gold Policies and The Price of Gold’’, Journal of Political Economy, Vol. 86, No. 4 August, Publishedby: The University of Chicago Press pp.627-648
WEEKS, J. (2008). ‘’The Effectiveness of Monetary Policy
Reconsidered’’, Technical Paper, International Poverty Centre, No:3 İnternet Kaynakçası ERÇEL, G. (1999). ‘’Türkiye’de Merkez Bankacılığı’’, Alındığı tarih: 03.28.2015. http://www.tcmb.gov.tr
ERÇEL, G. ‘’TCMB Konuşmalar’’, NİSAN 2000 Ankara. Alındığı tarih: 07.06.2015 http://www.tcmb.gov.tr
ERKAN, B. (2003). ‘’Türkiye’de 1980 Sonrası Merkez Bankası Politikaları’’, Alındığı tarih: 05.08.2015 http://www.academia.edu/
KRUGMAN, P. (1998). ‘’What happened to Asia?’’, January http://web.mit.edu/krugman/www/DISINTER.html Erişim 07.11.2015
KRUGMAN, P. (1999). ‘’Balance Sheets Effects, The Transfer Problem and Financial Crises’’, January, pp:31-55 Alındığı tarih: 11.2015 http://web.mit.edu/krugman/www/FLOOD.pdf
KRUGMAN, P. (2001). ‘‘Crises: The Next Generation?’’, Alındığı tarih: 06.11.2015 http://www.princeton.edu/~pkrugman/next%20generation.pdf
MISHKIN, F.S. (1999). ‘’Lessons From the Asian Crisis’’
NBER WorkingPaper, April, No:7 102. Alındığı tarih: 10.11.5015 http://www.nber.org/papers/w7102.pdf
MUNDELL,R,A.(1963), “Capital Mobility and Stabilization Policy under Fixed and Flexible Exchange Rates”, CanadianJournal of Economics, Vol. 29. Alındığı tarih: 06.12.2015 http://journals.cambridge.org/pp. 475-485
MUNDELL,R,A.; (1968), ‘‘ International Economics’’, New
York: Macmillan. pp. 152-176 Alındığı tarih: 06.12.2015 http://www.columbia.edu/
OBSTFELD, M. (2001). ‘’International Macroeconomics
Beyond theMundell-Fleming Model’’, IMF StaffPapers, Vol.47, Special Issue. pp.1-54 Alındığı tarih: 02.12.2015 http://www.nber.org/papers/w8369
PİERDZİOCH, C. (2002). ‘’Capital Mobility, Consumption
Substitutability, and the Effectiveness of Monetary Policy in Open Economies’’ Kiel Institute for World Economics Duestern brooker, Kiel (Germany). (May). Alındığı tarih: 06.12.2015 https://www.econstor.eu
ROMER, D. (1963). ‘’Opennessand Inlation: Theory and Evidence’’, Quarterly Journal of Economics, CVIII (November). Alındığı tarih: 07.12.2015 http://eml.berkeley.edu/
Kanun Ve Yönetmelikler TCMB, ‘‘Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı’’ Ankara Alındığı tarih:11.08.2015 http://www.tcmb.gov.tr
TCMB ‘’2000 Yılı Yıllık Rapor’’, 24 Nisan 2001 Ankara, Alındığı tarih:14.08.2015 http://www.tcmb.gov.tr
TCMB ‘’2001 Yıllık Rapor’’, Ankara 26 Nisan 2002. Alındığı tarih: 14.08.2015 http://www.tcmb.gov.tr