32033

Tekirdağ’da Yeni Keşfedilen Bir Kale; Karakaya Kalesi

Tekirdağ-Osmanlı Köyü yakınlarındaki Karakaya mevkiinde, 2021 yılında Tekirdağ Müzesi tarafından gerçekleştirilen sondaj kazısı sırasında Erken Bizans Dönemi’ne tarihlenen kale ve kale ile bağlantılı yapı kalıntıları keşfedilmiştir. Makalede amacımız kale ve kaleyle bağlantılı bu yapıların işlevlerini anlamak ve tarihlemesini yapmak olmuştur. Bu doğrultuda kalenin planı ve mimari özellikleri detaylı bir şekilde incelenmiş ve kazılar sırasında ele geçen arkeolojik buluntularla beraber değerlendirilerek kalenin tarihlemesi yapılmıştır. Elde edilen bilgilere göre Karakaya Kalesi, MS 5.-7. yüzyıllar arasında askeri amaçlar doğrultusunda inşa edildiği sonucuna varılmıştır. Fakat dokuma atölyesi olarak kullanıldığı anlaşılan 1 numaralı yapıdan yola çıkarak kalenin sadece garnizon barındıran bir karakol olmadığı içerisinde üretim ve ticari faaliyetlerin gerçekleştirildiği de anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Trakya, Rhaidestos/Tekirdağ, Karakaya Kalesi, Geç Antik Çağ, Erken Bizans, Thrace, Raidestos/Tekirdağ, Karakaya Castle, Late Antiquity, Early Byzantine

Karakaya Castle: A Newly Discovered Castle in Tekirdağ

During the sounding excavation the Tekirdağ Museum carried out in 2021 in the Karakaya locality near Tekirdağ-Osmanlı Village, a castle dating to the early Byzantine period as well as structural remains related to the castle were discovered. The aim of the article is date and understand the functions of the castle and its related structures. In this way, the article examines the layout and architectural features of the castle in detail, after which it evaluates the archaeological finds uncovered during the excavations and dates the castle. According to all these evaluations, Karakaya Castle has been concluded to have been built between the 5th-7th centuries AD for military purposes. Based on Building Number 1, which is understood to have been used as a weaving workshop, the castle is additionally understood to have not just been a military post but tohave also seen production and commercial activities carried out.

Keywords:

Thrace, Raidestos/Tekirdağ, Karakaya Castle, Late Antiquity, Early Byzantine,

PDF

___

Antik Kaynaklar google scholar
Procopius Buildings (Dee Aedificiis), Book IV. Ed. and Trans. H. B. Dewing, Harvard University Press, Cambridge, 1996. google scholar
Modern Kaynaklar google scholar
Asdracha, C. (1976). La région des Rhodopes aux XIIIe et XIVe siècles: Etude de géographie historique. Athens: Verlag der byzantinisch-neugriechischen Jahrbucher. google scholar
Aydıngün, Ş., Kaya, H., Stanislawski B., Aydıngün, H., Enez, A., Özdemir, O., Öniz, H., Şahin, A. (2020). Episkopeia Kalesi (Büyükçekmece-Ahmediye). Arkeoloji ve Sanat Dergisi, Sayı 163, 125-136. google scholar
Avramea, A. (2002). Land and Sea Communications, Fourth-Fifteenth Centuries. EHB I, Washington, D.C., 57-90. google scholar
Bavant, B. (2004). L’Illyricum. Morrisson, C., Le monde byzantin I: L’Empire romain d’Orient, 330-641. (pp. 303-347). Paris. google scholar
Böhlendorf-Arslan, B. (2004). Glasierte Byzantinische Keramik aus der Türkei Teil. I-III. İstanbul, Ege Yayınları. google scholar
Crawford, J. S. (1990). The Byzantine Shops at Sardis. Harvard University Press. Cambridge, Massachusetts, London. google scholar
Croke, B. (1980). Justinian’s Bulgar victory celebrations. Byzantoslavica 41, 188-195. google scholar
Dark, K. (2001). Byzantine Pottery. Great Britain. google scholar
Dinchev, V. (1999). Classification of the late antique cities in the Dioceses of Thracia and Dacia. Archaelogia Bulgarica 3, 39-73. google scholar
Doğan, S. (2007). Bizans Döneminde Pamfilya ve Likya’da Gündelik Kullanımdaki Taş Gereçler. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 24/2, 63-75. google scholar
Dumanov, B. (2015). Thrace in Late Antiquity. J. Valeva, E. Nankov and D. Graninger (Eds.), A Companion to Ancient Thrace, (pp. 91-105), John Wiley & Sons.. https://doi.org/10.1002/9781118878248.ch8 google scholar
Ebersolt, J. (1910). Cataloque des poteries byzantines et anatoliennes du Musee de Constantinople. İstanbul. google scholar
Erten, E. (2003). Glass Finds from Olba Survey-2001. OLBA VII, 145-154. google scholar
Eyice, S. (1969). Trakya’da Bizans Devrine Ait Eserler. Belleten, C. XXXIII, S. 131, Ayrıbasım, T.T.K.B. Ankara, 324-407. google scholar
Fachard, S. (2016). Studying Rural Fortifications: A Landscape Approach. P. Schneider, S. Müth, M. Schnelle and P. De Staebler (Eds.), Ancient Fortifications: A compendium of theory and practice, Vol. 1. (pp. 207230). Oxford, UK: Oxbow Books. google scholar
Foy, D. (2000). Un atelier de verrier à Beyrouth au début de la conquête islamique. Syria Tome 77, 239-290. google scholar
Gençler, Ç. (2009). Elaiussa Sebaste Antik Yerleşimi Cam Buluntuları. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
Gençler, Ç. (2010). Kaunos’un Erken Bizans Dönemi Cam Buluntuları. Anadolu/Anatolia 36, 215-226. google scholar
Hayes, J. W. (1972). Late Roman Pottery. British School at Rome, London. google scholar
Hayes, J. W. (1980). A Supplement to Late Roman Pottery. British School at Rome, London. google scholar
Hayes, J. W. (1992). Excavations at Saraçhane in Istanbul 2 The Pottery. Princeton. google scholar
Heather, P. J. (2015). The Huns and Barbarian Europe. In The Cambridge Companion to the Age of Attila, edited by Michael Maas, Cambridge: Cambridge University Press, 209-29. google scholar
Israeli, Y. (2008). Chapter 7; The Glass Vessels. Archaeologıcal Excavatıons at Caesarea Marıtıma Areas CC, KK and NN, Final Reports, Vol. I: The Objects, Israel Exploration Society, 369-418. google scholar
Jennings, S. (1997-1998). The Roman and Early Byzantine Glass from the Souks Excavations: an Interim Statement. Berytus Archaeological Studies Vol. XLIII, Beirut, 111-146. google scholar
Kazhdan, A. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press, New York. google scholar
Kelly, C. (2008). The End of Empire: Attila the Hun and the Fall of Rome. New York: W. W. Norton. google scholar
Kurtuluş, İ. H. (2020). Edirne İl Sınırları İçindeki Kalelerin Tespit ve Değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. google scholar
Kurtuluş, İ. H. (1997). Trakya Bölgesi Kırklareli, Edirne, Tekirdağ, Çanakkale İllerinde Türk Dönemi Kaleleri. 14. Araştırma Sonuçları Toplantısı II, Ankara, 38-40. google scholar
Kuelzer, A. (2008). Ostthrakien (Europe). Tabula Imperii Byzantini 12, Wien. google scholar
Kuelzer, A. (2011). The Byzantine Road System in Eastern Thrace. Byzantinische Forschungen, 30, 179-201. google scholar
Kuelzer, A. (2012). Byzantinische Festungen im Grenzgebiet der Thrakischen Provinzen Europe und Haimimontos. Bulgaria Mediaevalis, Vol. 3, 3-20. google scholar
Lightfoot, C., Arbel, Y. (2003). Amorium Kazısı 2001 (Y. Mergen, XA Açması). XXIV. Kazı Sonuçları Toplantısı I, Ankara, 521-532. google scholar
Mitchell, S. (2016). Geç Roma İmparatorluğu Tarihi, MS. 284-641 (T. Kaçar, Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. google scholar
Özyiğit, Ö. (1990a). Batı Anadolu’da Antik Dönem Çatıları. X. Türk Tarih Kongresi I, 303-326. google scholar
Özyiğit, Ö. (1990b). Alaturka Kiremidin Oluşumu. Arkeoloji ve Sanat Tarihi Dergisi 5, 149-179. google scholar
Rice, T. (1930). Byzantine Glazed Pottery. Oxford. google scholar
Sarantis, A. (2019). Military Provisioning in the Sixth-Century Balkans. Journal of Late Antiquity, Volume 12, Number 2, 329-379. google scholar
Sarıoğlu, Ö. Ö. (2012). Trakya’da Roma ve Bizans Dönemi Yerleşmeleri, Anıtları, Erken Cumhuriyet Döneminde Koruma ve Restorasyon Modaliteleri Üzerine Bir Araştırma (1923-1950). (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Edirne. google scholar
Sayar, M. H. (1994). Doğu Trakya’da Epigrafi ve Tarihi Coğrafya Araştırmaları 1992. Araştırma Sonuçları Toplantısı XI, 129-136. google scholar
Sayar, M. H. (2010). Via Egnatia on Eastern Thrace. Via Egnatia Revisited. Common Past, Common Future with the Lectures of the Conference of February 2009 (pp. 43-44). Driebergen. google scholar
Sayar, M. H. (2016). Eskiçağda Tekirdağ. M. Yıldız (Ed.), Rodosto’dan Süleymanpaşa’ya Tekirdağ, Uluslararası Tekirdağ Tarihi Sempozyumu Bildirileri, 26-27 Mart 2015, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ, 23-37. google scholar
Sert-Sandfuchs, Ö. (2008). Bir Kenti Onun Mahkeme Kayıtlarından Yeniden İnşa Etmek, İnstitut füt Geschichte und Kultur des Nahen Orients sowie Turkologie, Ludwig-Maximilias-Universitaet, Münih/ Almanya. google scholar
Skrivanic, G. (1977). Roman Roads and Settlements in the Balkans, in: F. W. Carter (Ed.), An Historical Geography of the Balkans (pp. 115-145). London and New York: Academic Press. google scholar
Şahin, I. (2006). Roma Yolu “Via Egnatia”. Turan, Sibel (ed.), Keşan Sempozyumu Bildiri Tam Metinleri, 15-16 Mayıs 2003, İstanbul, 70-74. google scholar
Thompson, E. A. (1996). The Huns. Oxford: Blackwell. google scholar
Velkov, V. (1977). Cities in Thrace and Dacia in Late Antiquity: Studies and Materials. Amsterdam. google scholar
Waage, F. O. (1933). The American Excavations in the Athenian Agora: First Report. Hesperia 2-2, 279-328. google scholar
Wikander, Ö. (1988). Ancient roof-tiles - Use and Function. Opuscula Atheniensia XVII, 203-216. google scholar