Karşılaştırmalı Edebiyat Açısından Necip Fazıl’ın Yunus Emre Tiyatrosu ile Nihat Asyalı’nın Yunus Diye Göründüm Tiyatrosunun İncelenmesi*

Yunus Emre, tarihi bir şahsiyet olduğu kadar kültürel bir imge olarak da Türk edebiyatı ve fikir hayatında önemli bir yer tutmaktadır. Yunus Emre’yi asırlar öncesinden günümüze taşıyarak kalıcılığını sağlayan iki temel özellikten söz edilebilir: Şiirindeki lirizm ve sahip olduğu felsefe. Yunus Emre’nin şiirleri asırlar boyunca halkın gönlünde muhafaza edilerek günümüze kadar taşınırken, şiirleri metinler arası ilişkiler bağlamında nice yazara ilham kaynağı olmuştur. Sahip olduğu felsefe evrensel düzeyde kabul görmesini sağlamıştır. Yunus Emre’nin hayatı, şiirleri ve felsefesi birçok roman, şiir ve tiyatronun konuları arasında yer almıştır. Bu çalışmada Necip Fazıl Kısakürek’in “Yunus Emre” adlı tiyatrosu ile Nihat Asyalı’nın “Yunus Diye Göründüm” adlı tiyatrosu karşılaştırmalı edebiyat biliminin verileri açısından incelenecektir. İnsanlar ve kültürler arası etkileşim kaçınılmazdır. Karşılaştırmalı edebiyatın özünü de bu etkileşim oluşturmaktadır. Bir eserin ya da yazarın diğer bir eser ve yazar üzerindeki etkilerini incelemek için bir karşılaştırmaya ihtiyaç duyulur. Bu çalışmada da Yunus Emre paydasında iki yazarın eserleri karşılaştırılacaktır. Karşılaştırmalı edebiyat açısından söz konusu tiyatro metinleri incelenmeye değer özellikler taşımaktadır. Her iki yazar da eserlerine kendi dünya görüşlerinin ve sanat anlayışlarının damgalarını vurmayı başarmışlardır. Aynı konu, dönem ve karakteri işlemelerine rağmen birbirinden farklı dil, anlatım ve kurgu özelliklerine sahip iki özgün eserin meydana getirildiği görülmektedir.  

___

  • Asyalı, Nihat. Toplu Oyunları 1: Direniş Üçlemesi: Ateşle Oynayan- Rab Şeytan'a Dedi ki Yunus Diye Göründüm -.İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 2010.
  • Aytaç, Gürsel. Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi. İstanbul: Say Yayınları, 2009.
  • Campbell, Joseph. Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2013
  • Gevrek, Alev. Türk Tiyatrosunda Yunus Emre. İstanbul:Toplumsal Yayıncılık, 2012
  • Göbenli, Meliha. Direnmenin Estetiği’ne Güven-Karşılaştırmalı Edebiyat Bağlamında Peter Weiss ve Vedat Türkali-. İstanbul: Donkişot Güncel Yayınlar, 2005
  • Kefeli, Emel. Karşılaştırmalı Edebiyat İncelemeleri.İstanbul: Kitabevi, 2000.
  • Kısakürek, Necip Fazıl. Yunus Emre. İstanbul: Büyük Doğu Yayınları, 2015.
  • Nutku, Özdemir. Dram Sanatı-Tiyatroya giriş-. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2001.
  • Yıldırım, Ali ve Hasan Şimşek. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2011.