THE SOCIO-HISTORICAL BACKGROUND OF THE CLASSIFICATIONS ON POPULAR MUSIC IN TURKEY AND THE WEST: A COMPARISON BETWEEN THE HIERARCHIES OF TASTE

The theoretical framework built in the West to classify popular music reflects the socio-historical characteristics of the Western societies. This paper argues that this framework is not suitable to understand the music debates in Turkey. Art/popular music (or high/low music) distinction in Western music discourses have reflected a class-based hierarchy of taste. Ottoman-Turkish example differs from this model in many respects. Due to lack of a Western-type aristocracy, land owner ruling class and clergy, Ottoman classical music has developed as a kind of urban music open to all classes of society, exceeding the limits of class-based musical genres and styles. With the start of the Westernization era, however, the East-West distinction reflected in the famous alaturka-alafranga debate has become the yardstick to determine the place of a certain piece of music in the hierarchy of taste built by the Westernizing elites. As a reaction, traditional art music has been popularized by the urban people and oriental melodies have come to express their opposition against the cultural policies of the Westernizing elites. Popular music and arabesk debates are in one way a revised and transformed version of the early republican music debates based on the East-West dichotomy. As a result, Western-type classifications such as art/popular, highbrow/lowbrow music have not worked in the same way when classifying Turkish music. The complex story of popular music in Turkey results from the cultural distinctions shaped by the Westernization process and the distinctive class structure of Turkey that has given rise to a distinctive music tradition during the Ottoman period as well.

BATIDA VE TÜRKİYE’DE POPÜLER MÜZİKLE İLGİLİ SINIFLANDIRMALARIN SOSYO-TARİHSEL ARKAPLANI: BEĞENİ HİYERARŞİLERİ ARASINDA BİR KARŞILAŞTIRMA

Batıda popüler müziği sınıflandırmak için inşa edilen teorik çerçeve, Batı toplumlarının sosyo-tarihsel özelliklerini yansıtır. Bu makale, bu teorik çerçevenin Türkiye’deki müzik tartışmalarını açıklamaya müsait olmadığını iddia etmektedir. Sanat müziği/popüler müzik veya yüksek müzik/popüler müzik ayrımları Batıdaki sınıf temelli beğeni hiyerarşilerini yansıtmaktadır. Osmanlı-Türk müziği birçok açıdan bu modelden farklıdır. Batı tipi bir aristokrasi ve toprak sahibi sınıfa ve örgütlü bir ruhban teşkilatına sahip olmayan Osmanlı toplumunda klasik müzik toplumun bütün sınıflarına açık bir şehir müziği biçimini almış, sınıf temelli tür ve üslup sınırlarını aşmıştır. Ne var ki, Batılılaşma dönemiyle birlikte, alaturka-alafranga çekişmesinde ifadesini bulan Doğu-Batı müziği ayrımı Batıcı elitlerin inşa ettiği yeni beğeni hiyerarşilerinin temel sınıflandırma ölçütü haline gelmiştir. Buna bir tepki olarak geleneksel sanat müziği popülerleşmiş ve Doğulu ezgiler toplumun Batıcı kültür politikalarına tepkisinin bir ifadesi haline gelmiştir. Sonraki popüler müzik ve arabesk tartışmaları Erken Cumhuriyet dönemindeki bu tartışmanın yeni bir versiyonudur. Sonuç olarak Batı kaynaklı sanat müziği-yüksek müzik/popüler müzik ayrımları Türk müziğini sınıflandırırken Batıdaki şekliyle kullanılmamıştır. Türkiye’de popüler müziğin karmaşık hikayesi hem Batılılaşma sürecinin yarattığı kültürel ayrımların hem de Osmanlı müzik geleneğine kendine özgü karakterini veren özel sınıf yapısının bir sonucudur.

PDF

___

Akay, Ali (2002), Kapitalizm ve Pop Kültür (İstanbul: Bağlam Yayınları).

Aksoy, Bülent (2008), Geçmişin Mûsiki Mirasına Bakışlar (İstanbul: Pan Kitap).

Arnold, Matthew (1960), Culture and Anarchy (London: Cambridge University Press).

Ayas, Güneş (2014), Musiki İnkılabı’nın Sosyolojisi: Klasik Türk Müziği Geleneğinde Süreklilik ve Değişim (İstanbul: Doğu Kitabevi).

Ayas, Güneş (2015), Müzik Sosyolojisi: Sorunlar-Yaklaşımlar-Tartışmalar (İstanbul: Doğu Kitabevi).

Behar, Cem (2006), “Ottoman Musical Tradition”, S. Faroqi (Ed.), Cambridge History of Modern Turkey, Vol III (Cambridge: Cambridge University Press): 393-407.

Behar, Cem (2010), Şeyhülislam’ın Müziği 18. Yüzyılda Osmanlı-Türk Mûsikisi ve Şeyhülislam Esad Efendi’nin Atrab’ül Asar’ı (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları).

Bourdieu, Pierre (1984), Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste (Cambridge: Harvard University Press).

Dimaggio, Paul (1986), “Cultural entrepreneurship in 19th Century Boston: The Creation of an Organizational Base for High Culture in America”, R. Collins, J. Curran, N. Garnham, P. Scannell and C. Sparks (Eds.), Media, Culture and Society: A Critical Reader (London: Sage): 33-50.

Elçin, Şükrü (Ed.) (1976), Ali Ufkî Mecmûa-i Sâz ü Söz (İstanbul: Kültür Bakanlığı).

Güven, Uğur Z. (2016), “Türkiye’de Toplumsal Tabakalaşma ve Müzik”, L. Sunar (Ed.), Türkiye’de Toplumsal Tabakalaşma ve Eşitsizlik (İstanbul: Matbu Kitap): 443-464.

Karakayalı, Nedim (2001), “An Introduction to the History of Music Debates in Turkey”, Hammarlund, Olson ve Ozdalga (Ed.), Sufism, Music and Society in Turkey and the Middle East (Istanbul: Swedish Research Institute): 114-124.

Martin, Peter J. (1995), Sounds and Society: Themes in the Sociology of Music (Manchester and New York: Manchester University Press).

Meriç, Murat (2006), Pop Dedik: Türkçe Sözlü Hafif Batı Müziği (İstanbul: İletişim Yayınları).

Nettl, Bruno (1978), “Persian Classical Music in Tahran Process of Change”, Eight Urban Musical Cultures: Tradition and Change (ed. Nettl) (London: University of Illinois Press).

Nettl, Bruno (1985), The Western Impact on World Music: Change, Adaptation and Survival (New York: Shirmer Books).

O’Connell, John M. (2000), “Fine Art, Fine Music: Controlling Turkish Taste at the Fine Arts Academy in 1926”, Yearbook for Traditional Music, 33: 117-142.

O’Connell, John M. (2005), “In the Time of Alaturka: Identifying Difference in Musical Discourse”, Ethnomusicology, 49 (2): 177-205.

Oskay, Ünal (2004), Yıkanmak İstemeyen Çocuklar Olalım (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları).

Özbek, Meral (1997), “Arabesk Culture: A Case of Modernization and Popular Identity”, S. Bozdoğan ve R. Kasaba (Ed.), Rethinking Modernity and National Identity in Turkey (Washington: University of Washington Press): 211-232.

Özgür, İren (2006), “Arabesk Music in Turkey in the 1990’s and Changes in National Demography, Politics and Identity”, Turkish Studies, 7 (2): 175-190.

Say, Ahmet (2008), Müzik Nedir, Nasıl Bir Sanattır? (İstanbul: Evrensel Yayınları).

Shiloah, Amnon (2000), “Modern Kentin Büyüsüne Kapılan Geleneksel Sanatçı”, (trans. Dilhun Hacıkulaoğlu), Musikişinas, 4: 88-98.

Storey, John. (2008), Cultural Theory and Popular Culture: An Introduction (London and New York: Routledge)

Şimşek, Selami (2008), Osmanlı’nın İkinci Başkenti Edirne’de Tasavvuf Kültürü (İstanbul: Buhara Yayınları).

Tekelioğlu, Orhan (1996), “The Rise of a Spontaneous Synthesis: The Historical Background of Turkish Popular Music”. Middle Eastern Studies, 32 (2): 194-215.

Toker, Hikmet (2015), “Courtier Minstrels”, Rast Musicology Journal, 3 (1): 80-100.

Wicke, Peter (2006), Mozart’tan Madonna’ya Popüler Müziğin Bir Kültür Tarihi (Turkish trans. S. Dalaman) (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları).

Yarar, Betül (2014), “Politics of/and Popular Music: An Analysis of the History of Arabesk Music from the 1960s to the 1990s in Turkey”, Cultural Studies, 32 (1): 35-79.