Translation analysis of Heinrich von Kleist’s novella Die Marquise von O…, a Turkish retranslation by İris Kantemir

Heinrich von Kleist’ın Alman edebiyatının klasik yapıtları arasında yer alan Die Marquise von O…. başlıklı uzun öyküsü Türkçeye defalarca çevrildi: ilkin Melâhat Togar (1952) tarafından, sonra Alev Yalnız (1992) ve ardından Ayalp Talun İnce (2004) tarafından. Bu üç çeviriye ilişkin karşılaştırmalı bir çeviri çözümlemesi (Gülmüş 2010) tercümelerin Kleist’ın dili ve biçemini ancak kısmen aktarabildiğini gösteriyor. 2010 yılında ise Marquise von O… eseri Türkçede artık dördüncü kez ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’nda İris Kantemir’in çevirisiyle yayınlandı. Bu makalenin amacı, önceki araştırmanın devamı niteliğinde bu yeni çeviriyi çeviribilimsel açıdan eleştirel incelemeye tabi tutmaktır. Ön planda, bu çevirinin Kleist’ın Marquise von O… başlıklı eserinin dilsel, biçemsel ve biçimsel özelliklerine önceki çevirilerden daha çok yaklaşıp yaklaşmadığı olacaktır.    

Translation analysis of Heinrich von Kleist’s novella Die Marquise von O…, a Turkish retranslation by İris Kantemir

Retranslations of literary works have become a popular topic in Translations Studies. This article aims to contribute to ongoing discussions with a case study of the well-known novella Die Marquise von O… (1808), written by the German writer Heinrich von Kleist. A previous study examined the Turkish translations by M. Togar (1952), A. Yalnız (1992) and A. Talun İnce (2004) with regard to their relationship to the source text. This article focuses on a new retranslation of the novella, Markiz O., translated by İ. Kantemir in 2010 to elaborate on the same issue. The translation analysis demonstrates that this retranslation does not go beyond being a ‘different’ attempt to convey Kleist’s specific language and prosaic style of the original.

___

  • Booth, Wayne C. (1961): Rhetoric of Fiction, Chicago.