Else Günther’in Sonjas lustige Türkenreise Başlıklı Çocuk Romanında Kendine ve Ötekine İlişkin Duyguların Betimlenmesi

Else Günther çocuk kitabı yazarı olarak İkinci Dünya Savaşı sonrasında Almanya’da büyük bir başarı kazandı. Kültürlerarası karakteristiğe sahip çocuk kitaplarında savaş sonrası Almanya’sında Alman çocuklarına bir yandan Afrika ve Asya (Türkiye) gibi yabancı kıtaları diğer yandan Avrupa ülkelerini (İsveç gibi) tanıtmaya ve bu sayede, benim görüşüme göre, savaş sonrası çocuklarının kültürlerarasılık yetilerini geliştirmeye çalışıyor. Makalemin konusunu çocuk romanı Sonjas lustige Türkenreise oluşturuyor. Romanda başkahraman Sonja (biraz) Türkçe bilen dayısına Türkiye seyahatinde eşlik ediyor, bir İslam ülkesinde yabancı kültüre ilişkin ilk deneyimlerini yapıyor. Yazar burada figürlerinin korku, mutluluk ve sıla hasreti gibi duygularını onlarından yalnızca kendi çocuk bakışından değil, yetişkin perspektifinden de anlatıyor. Bu iki perspektifi fark eden okur bu iki bakış açısı arasında gidip gelme ve nihayetinde bir sentez yapma olanağını buluyor.  Makalede şu sorulara yanıt arıyorum: 1) Yazar kendini algılamada hangi duygusal ifadeleri kullanıyor? 2) Yazar başkalarını algılamada hangi ifadeleri kullanıyor? 3) İki algılama biçimi arasında hangi farklılıklar saptanabiliyor? Önyargılara dayalı duyguların çoğu olumsuz türden ve olumsuz duygu ifadelerine ve patlamalarına, ayrıca bedensel durumlara (kızarma) yol açıyor. Fakat olumsuz duyguların olayın devamında yabancı ülkeyi tanıdıktan sonra olumluya döndüğü ve insanların birbiriyle temas kurmaları halinde mevcut önyargıların sorgulandığı söylenebilir.  İnceleme metni olarak seçilen çocuk romanının önemi özellikle de ne oryantalist hınçların ne de 1960’ların başındaki işçi göçü nedeniyle Almanlarda yabancıya karşı oluşan önyargıların yükü altında bulunan bir dönemde yayınlanmış olmasından kaynaklanıyor. Çocukların duyguları en safça ve en doğal duyulardır ve bunların pedagojik amaçlarla kullanılması büyük bir katkı sağlayabilir.    

Description of Self and Outlandish Emotions in the Child Novel of Else Günther titled Sonjas lustige Türkenreise

Else Günther, who is a writer of child novels, introduces far countries such as Asia or Africa and European countries such as Sweden to children. In this way, she tries to improve the intercultural skills of the post-war generation.In this article, a novel of the writer named "Sonjas lustige Türkenreise" is going to be discussed. Protagonist little Sonja goes to Turkey with her uncle who knows very little Turkish and she encounters a new culture for the first time in Turkey as a Islamic country. Writer has described her emotions like fear, happiness or missing not only in a child's but also in an adult's perpective. Thus, readers can observe from both viewpoints and form their own ideas.In this paper, we tried to find answer to these questions: 1) Which emotional expressions does the author use in self-perception? 2) Which emotional expressions does the author use perceiving the others? 3) Which differences can be observed between the two forms of perception? The emotions based on prejudices in the perception of strangers are usually negative, and those lead to negative verbal feeling expressions. But we can say that the negative emotions turn into positive as the stranger is gotten know, the prejudices are questioned and in this way the communication of people is aimed to be improved.Based upon the novel, we guess the writer had been in Turkey in person heretofore because she successfully describes the historical places and environment. We think she tells the foreigners using an interactive observation and motivates the child readers for understanding them in a humanistic point of view. The importance of this novel is that it had been written after the downfall of the Nazi regime and before the worker migration in 60's. Bias against foreigners and orientalistic approach was relatively not so common in that time period.Based on the children's feelings being naive and natural, we think that investigating them will highly contribute to the pedagogic purposes.  

___

Kress, Gunther (2010): Multimodality: A Social Semiotic Approach to Contemporary Communication, Routhledge, New York.