KENAN SÖNMEZ, Kazım ÖZDAMAR, Ş. Şebnem ELLİALTIOĞLU

Yerel Sofralık Domates Gen Kaynaklarının Sınıflandırılmasında 'Kanonik Ayırma Analizi' Yönteminin Kullanımı

Tüm dünyada ve ülkemizde, Solanaceae familyası içerisinde yetiştiriciliği en fazla yapılan sebze türüdomatestir. Domatesle ilgili yapılan ıslah çalışmalarında kullanılabilecek farklı gen kaynaklarınınbelirlenmesi önem taşımakta, bu nedenle yerel çeşitler her zaman ilginç bulunmaktadır. Bu çalışmada2 adedi ticari ve 59 adedi yerel çeşit olmak üzere toplamda 61 genotip kullanılmıştır. Türkiye'nindeğişik yörelerinden toplanarak gen bankasında muhafaza edilen yerel genotiplere ait bitkilerEskişehir ve Bilecik lokasyonlarında 2012 yılı yaz periyodunda açık arazide yetiştirilmiştir. Bumateryaller arasındaki varyasyon morfolojik olarak her iki lokasyonda da araştırılmış, varyasyonuyükselten genotipler ortaya konmuştur. Lokasyonlar arasındaki sıcaklık ve ışık dalga boyufarklılıklarının varyasyonu etkilediği ve dolayısıyla genotip x çevre interaksiyonunun etkili olduğugörülmüştür. Eskişehir ve Bilecik'teki arazilerde yetiştirilen yer ve sırık genotiplere ait ölçülebilirözellikler arasında benzerlik ve farklılıkların ortaya konulmasında Kanonik Ayırma Analizi(Setlerarası Korelasyon) yönteminden yararlanılmıştır. Bu yöntem, tanımlanacak yeni bir biriminhangi grupta yer alacağının bulunmasında farklı veya benzer özelliklerine göre yol gösterebilecekpotansiyelde bulunmuştur

Use of Cannonical Discriminant Analysis in Classification of Local Tomato Genetic Resources

Tomato is one of the Solanaceae species grown extensively in the world and in our country. Localvarieties have always been of interest as gene sources for tomato breeding studies. In this study, 61genotypes including 2 commercial varieties and 59 local genotypes collected from different regions ofTurkey were used. The local genotypes maintained in the gene bank were grown in field conditions inEskişehir and Bilecik during 2012 summer period. Morphological variations among genotypes weredetermined at both locations and the genotypes that increase variation were identified. Temperatureand wavelength differences between locations affected variation and therefore, was effective in'genotype x location' interactions. Canonical Discriminant Analysis was used to determinesimilarities and differences in terms of quantitative traits in determinate and indeterminate tomatogenotypes grown in Eskişehir and Bilecik. This approach has potential use to determine the group of anovel unit according to differences and similarities

___

Anonim, 2008. Web Sitesi: http//www.bilgipasaji.com/forum/jk1458/798116-kavun. html. Erişim Tarihi: 01.09.2013
Anonymous, 2001. Guidelines for the conduct of tests for distinctness, uniformity and stability tomato (Lycopersicon lycopersicum (L.) Karsten ex farw.) Geneva.
Anonymous, , 2014. Web Sitesi: http://faostat.fao.org, Erişim Tarihi: 01.06.2014.
Balkaya, A., Özbakır, M., Karaağaç, O., 2010. Karadeniz bölgesinden toplanan bal kabağı (Cucurbita karakterizasyonu ve varyasyonun değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 16: 17-25. Duch.)
populasyonlarındaki meyve özelliklerinin
Bliss, F.A., 1981. Utilization of vegetable germplasm. Hort Science, 16(2): 129-132.
Bozokalfa, M.K., Eşiyok, D., 2010. Biber (Capsicum annuum L.) aksesyonlarında genetik çeşitliliğin agronomik özellikler ile belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 47(2): 123-134.
Crossa, J., Franco, J., 2004. Statistical methods for classifying genotypes. Euphytica 137: 19-37.
Franco, J., Crossa, J., Villasenor, J, Taba, S., Eberhart, S.A., 1997. A sequential clustering strategy for classifying gene bank accessions. Crop Sci. 37: 1656-1662.
Franco, J., Crossa, J., Villasenor, J., Taba, S., Eberhart, S.A., 1998. Classifying genetic resources by categorical and continuous variables. Crop Sci. 38: 1688-1696.
Franco, J., Crossa, J., Villasenor, J., Castillo, A.,Taba, S., Eberhart, S.A., 1999. A two stages, three-way method for classifying genetic resources in multiple environments. Crop Sci 39: 259-267.
Gonçalves, L.S.A., Rodrigues, R., Do Amaral, A.T., Karasawa, M., Sudré, C. P., 2009. Heirloom tomato gene bank: assessing genetic divergence based on morphological, agronomic and molecular data using a Ward-modified location model. Genet. Mol. Res. 8 (1): 364-374.
Köse, T.M., 2008. Türkiye acurlarının (Cucumis melo var. flexuosus) genetik ve morfolojik karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoteknoloji Anabilim Dalı, 80 s, Adana.
Oguz, A., Gozen, V., Kabas, A., Zengin, S., Sonmez, K., Ellialtıoglu, S.S., 2014. Determination of relationship between some Turkish local tomato genotypes by using phenotypic characterization. Derim, 31(1):25-34.
Olkin, I., Tate, R.F., 1961. Mutivariate correlation models with mixed discrete and continuous variables. Ann Math Stat 32: 448- 465.
Ortiz, R., Crossa, J., Franco, J., Sevilla, R., Burgueno, J., 2008. Classification of Peruvian highland maize races using plant traits. Genet Resour Crop Evol 55:151-162.
Özdamar, K., 2013. Paket Programlar ile İstatiksel Veri Analizi II. 9. Baskı. Nisan Kitapevi, 500, Eskişehir
Padilla, G., Cartea, M.E., Rodriguez, V.M., Ordas, A., 2005. Genetic diversity in a germplasm collection of Brassica rapa subsp. rapa L. from northwestern Spain. Euphytica 145: 171-180.
SAS Institute. 2000. SAS Online Doc, version 8. SAS Institute, Inc., Cary, NC.
Sneath, P.H.A, Sokal R.R., 1973. Numerical taxonomy. The Principles and Practise of Numerical Classification, W.F. Freeman, San Fransisco.
Sönmez, K., 2014. Likopen, Beta Karoten ve Morfolojik Özellikler Bakımından Yerel Sofralık Domateslerde GenotipXÇevre İnteraksiyonu. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 169 s, Ankara.
Sönmez, K., Oğuz, A., Özdamar, K., Ellialtıoğlu, Ş.Ş., 2014. Bazı yerel sofralık domates genotiplerinin morfolojik ve fenolojik olarak akrabalık derecelerinin belirlenmesi. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi (Baskıda).
Şakiroğlu, M., 2010. Bitki Genetik Kaynaklarının Uluslararası Paylaşım Sorunu SETA Analiz, Sayı: 25: 3-14.
Şeniz, V., 1992. Domates, Biber ve Patlıcan Yetiştiriciliği. Tarımsal Araştırmaları Destekleme ve Geliştirme Vakfı, İstanbul, 174.
Tanksley, S. D., McCouch, S.R., 1997. Seed banks and molecular maps: unlocking genetic potential from the wild. Science 277 (5329): 1063-1066.
Timm, N.H., 2002. Applied Multivariete Analysis. Springer, London, 693.
Yıldırım, M., 1985. Populasyon Genetiği. I. Ege Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, İzmir, 236 s.

ISSN: 1304-2653
Başlangıç: 2015
Yayıncı: Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü

Arşiv