Melezleme Yoluyla Elde Edilmiş Yazlık Kabak (Cucurbita pepo L.) Hibrit Çeşit Adaylarının Performanslarının Belirlenmesi

Bu çalışma 2012-2014 yıllarında Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (ABKAEM) çalışma alanlarında yürütülmüştür. Yazlık kabak yetiştiriciliğine uygun çeşit geliştirmek amacıyla; ABKAEM gen havuzundan seçilmiş 92 adet saf hat ana, baba olarak kullanılan 2 adet tester ebeveyn tarafından melezlenmiş ve Genel Kombinasyon Yeteneklerine (GKY) bakılmıştır. Bu melezler içiresinde 25 hattın ön plana çıktığı görülmüş ve bunlar tek yönlü olarak kendi aralarında melezlenmiş ve Özel Kombinasyon Yeteneklerine (ÖKY) bakılmıştır. ÖKY testlemeleri sonucu meyve özellikleri ve verim bakımından 14 F1 melez ön plana çıkmıştır. Yüksek verim hibrit yazlık kabak ıslahında en önemli seleksiyon kriterlerinden birisidir. Bunun yanında meyve şekli, meyve rengi ve bitkilerin kollanma eğilimi yeni çeşitler geliştirilirken diğer önemli kriterlerdir. Bu kriterler çerçevesinde 3 hibrit (108*203, 365*203 ve 136*280-A) amaca uygun çeşit adayı olarak seçilmiştir.

Determination of Performance of Improved Summer Squash (Cucurbita pepo L.) Hybrids Varieties Candidate Obtained from F1 Hybrid Breeding with Hybridization

This study was conducted research area of Alata Horticultural Research Institute in 2012-2014. In order to improve new varieties suitable for summer squash growing, 92 pure lines selected in gene pool of Alata Horticultural research Institute were hybridized as male partner with two tester liens according to General Combining Ability (GCA). 25 pure lines were selected and hybridized with each other (Specific Combining Ability (SCA). Then, 14 hybrids were selected in terms of their fruit characteristics and yield. High yield is one of the most important selection criteria for breeding of hybrid squash. Moreover, shape of fruit, shape and color of fruit and branching habit of pants are other important criteria for improving of new varieties. According to criteria, 3 hybrids varieties candidate were chosen (108*203, 365*203 and 136*280-A)

___

  • Ahmet, E.A., Oaf, H.S.I., El-Jack, A.E., 2003. Combining Ability and Heterosis in Line Tester Crosses of Summer Squash (Cucurbita pepo L.). Cucurbit Genetics Cooperative. No. 26 pp. 54-56.
  • Burak, M., Kaplan, N., Sayal, B., Doğan, E., 2014. Tarımsal Araştırmalar Yönüyle Türkiye Sebzeciliği. 10. Sebze Tarımı Sempozyumu, Tekirdağ, 2-4 Eylül, S. 12-18.
  • Ghai, T.R., Jaswınder, S., Arora, S.K., 1998. Heterosis Studies for Earliness and Yield in Summer Squash (Cucurbita pepo L.). Punjab Vegetable Grover. Vol. 33 pp. 35-40. India.
  • Kasrawi. M. A.. 1994. Heterosis and Reciprocal Differences for Quantitative Traits in Summer Squash (Cucurbita pepo L.). Journal of Genetics and Breeding. No. 48 (4). 399-403.
  • Kesici, S., Abak, K., Tunar, M., 2000. Yazlık Kabaklarda (Cucurbita pepo L.) Erkencilikde ve Verimde Heterosiz Etkisi. III. Sebze Tarımı Sempozyumu. 11-13 Eylül 2000. Isparta. 167-172.
  • Kesici, S., Aras, V., Aydın, A., 2004. Yazlık Kabak (Cucurbita pepo L.) F1 Hibrit Çeşit Islahında Kendilenmiş Hatlarla Yapılan Melezlemelerden Elde Edilen Melezlerin Erkenci ve Toplam Verimleri. V. Sebze Tarımı Sempozyumu, 21-24 Eylül 2004, Çanakkale, 239-242.
  • Kurum, R., Samancı, N., 1999. Yazlık Kabak (Cucurbita pepo L.)’ta F1 Hibrit Tohum Üretimi. Derim. 16 (2). 66-77.
  • Lopez Sese, IA., Staub, J., 2002. Combining Ability Analysis of Yield Components in Cucumber. J.Amer Soc. Hort. Sci.. 127 (6). 931-937.
  • Nacar, Ç., Aras, V., Denli, N., Keleş, D., 2011. Kabak (Cucurbita pepo L.) Hatlarının Morfolojik Karakterizasyonu ve Akrabalık Derecelerinin Belirlenmesi. Alatarım. 10 (1). 13-18.
  • Nacar, Ç., Aras, V., Denli, N., 2014. Bazı Kabak Hatlarının Hibrit Çeşit Olabilme Performanslarının Belirlenmesi. X. Sebze Tarımı Sempozyumu 02-04 Eylül 2014 Tekirdağ. 270-277
  • Obiadalla-Ali, H.A., 2006. Heterosis and Nature of Gene Action for Earliness and Yield Components in Summer Squash (Cucurbita pepo L.). Assiut Journal of Agriculture Sciences, Vol. 37 No. 1 pp 123-135.
  • Schuster, W., 1977. Cucurbita pepo L. Adv. Agron. Crop. Sci. Sppl. Agron. Crop. 4. 1-53.
  • Yanmaz, R., 2014. Türkiye’de Sebzecilik Araştırmaları Nereye Gidiyor? 10. Sebze Tarımı Sempozyumu, Tekirdağ, 2-4 Eylül, S. 1-11.