Borsa İstanbul İmalat Endeksi Sektörel Yoğunlaşma Düzeyinin Analizi

Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul İmalat Sanayi Sektörü’ nde yer alanalt sektörlerin sektörel yoğunlaşma düzeyini belirlemektir. Çalışmanın veriseti, imalat sanayi sektörü içerisinde yer alan 8 alt sektöre ait 2012’den2017' ye kadar her yıla ait satış hasılatı verilerinden oluşmaktadır. Sektörelyoğunlaşma düzeyini belirleyebilmek için, Hirschman-Herfindahl Endeksiyöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda 4 alt sektörün oligopolcü piyasa,diğer 4 alt sektörün ise monopolcü rekabet piyasası özelliği gösterdiği tespitedilmiştir.

Analysis of Market Concentration Levels of Borsa İstanbul Manufacturing Industry Index

The objective of this study is to determine the market concentration level of the sectors of manufacturing operating at Borsa İstanbul. The data set of the study consists of the sales revenue data of each year from 2012 to 2017, belonging to 8 sub-sectors in the Borsa İstanbul Manufacturing Index. The Herfindahl-Hirschman method (HHI Method) has been used to determine the market concentration level. The results conclude that 4 sub-sectors are oligopolistic market, and the other 4 sub-sectors are monopolistic competition market.

PDF

___

APAN, M.(2020) Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının Piyasa Yapısı ve Yoğunlaşma Düzeylerinin Analizi: Borsa İstanbul’dan Kanıtlar. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Sp. Issue), 235-250.
BPP Media (2010), Fundamentals Of Business Economics, Third Edition
CHRYSTAL, K. A., ve LİPSEY, R. G. (1997). Economics For Business and Management. OUP Catalogue.
CLARKE R., S. DAVIES, M. WATERSON (1984) “The Profitability-Concentration Relation: Market Power or Efficiency?”, The Journal of Industrial Economics, 32(4), 435-450.
DOĞAN, S., ve KAYA, S. S. (2011). Gümrük Birliği Sonrasında (1996-2009) Türkiye’nin Avrupa Birliği İle Dış Ticaretinin Ülke Ve Fasıl Bazlı Yoğunlaşma Analizi. Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (14), 1-18.
DURUKAN, T., ve HAMURCU, Ç. (2009). Mobil iletişimde pazar yoğunlaşması: Türkiye ile Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan karşılaştırması, Karadeniz Araştırmaları, 6(22), 75-86.
EROL, Y., İNCE, A. R., ve ARAS, M. (2013). Türk sanayi sektöründe stratejik yönetim yaklaşımları tercihi: ISO 1000 firmalarında bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 4(3), 75-92.
ESER, U. ve KÖSE S. (2005). Endüstriyel Yerelleşme ve Yoğunlaşma Açısından Türkiye Sanayii: İl İmalat Sanayiilerinin Analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(2), 97- 139.
FRANKO L. G. (1989), Global Corporate Competition: Who is Winning, Who is Losing, Strategic Management Journal, Eylül-Ekim, Vol.: 10-5.
GEORGE, K. D., JOLL, C., ve LYNK, E. L. (1992). Industrial Organisation: Competition, Growth, and Structural Change. Rootledge. Fourth Edition
GRİFFİTHS, A., ve WALL, S. (2005). Economics for Business and Management. Pearson Education.
GÜNEŞ, M., KÖSE, A., ve YELDAN, E. (1997). Input-output tablosu sektör tasnifine göre Türkiye imalat sanayiinde yoğunlaşma eğilimleri 1985-1993. Ekonomik Yaklasim, 8(26), 33-47.
GÜVEN, A., ve YENİ, O. (2013). Türkiye İmalat Sanayiinde Yoğunlaşma, Karlılık ve Ücret İlişkisi: Yeniden. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 95-115.
HIZIROĞLU, M. (2019). Teorik Bir Sistemin Gereklilikleri Açısından Kaynaklara Dayalı Görüşün Bilimsel Statüsü, Stratejik Yönetim Araştırmaları Dergisi 2 (2), 184-226
JONES, T. (2004). Business Economics ve Managerial Decision Making. John Wiley ve Sons Ltd, England.
HARRİS, N. (2001). Business Economics: Theory and Application. Butterworth-Heinemann.
ILDIRAR, M., ve KIRAL, E. (2018). Piyasa Yapısı Ve Yoğunlaşma: Türk Otomotiv Sektörü Üzerine Bir Analiz. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 93-117.
IŞIK, C. (2013). Türkiye İmalat Sanayiinde Rekabet Derecesi ve Yoğunlaşma Düzeyi. EKEV Akademi Dergisi, c, 17, 57.
KALCA, A., ve ARİ, V. (2013). Market Concentration in Turkish Journalism Sector. In International Conference Challenges Of The Knowledge Socıety (CKS).
KARAKAYA, A., AĞAZADE, S., ve PERÇİN, S. (2018). Türk İmalat Sanayinde Performans, İnovasyon ve Rekabet Arasındaki İlişki. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 4(1), 39-59.
KAYNAK, S. (2016a). Giyim Eşyası İmalatı Piyasa Yapısı ve Yoğunlaşma Oranı: Türkiye’nin İlk 500 Sanayi Kuruluşu Üzerine Bir Uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(30), 21-37.
KAYNAK, S. (2016b). Türk İlaç Sektörünün Rekabet Yapısı ve Yoğunlaşma Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi= Çankırı Karatekin University journal of the Faculty of Economics et Admimistrative Sciences., 6(2), 49- 66.
KAYNAK, S., ve ARİ, Y. O. (2011). Türk Otomotiv Sektöründe Yoğunlaşma: Binek ve Hafif Ticari Araçlar Üzerine Bir Uygulama. Ekonomik Yaklaşım, 22(80), 39-58.
KOÇ, F., BİÇİMVEREN, L., ve ÇINAR, B. (2018). Firma Yenilikçiliği ve İhracat Performansı Arasındaki İlişki Üzerinde Rekabet Yoğunluğunun Düzenleyici Etkisi. Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, vol. 11, no. 21, pp. 77–97
KOSTAKOĞLU, S. F. (2015). Internet Servis Sağlayıcıları Piyasasına Yönelik Yoğunlaşma Analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11(25), 129-140.
KÖSE, A. ve Yeldan, E. (1997). Input-Output Tablosu Sektör Tasnifine Göre Türkiye İmalat Sanayiinde Yoğunlaşma Eğilimleri 1985-1993. Ekonomik Yaklasim, 8(26), 33-47.
LIPCZYNSKI, J., WİLSON, J. O., ve GODDARD, J. A. (2017). Industrial organization: competition, strategy, policy. Pearson Education. 5th edition
MATTHES, F. C., POETZSCH, S., ve GRASHOFF, K. (2005). Power Generation Market Concentration in Europe 1996-2004. An empirical analysis, Institute for Applied Ecology.
MİLLER, R.A. (1969) “Market Structure and Industrial Performance: Relation of Profit Rates to Concentration, Advertising Intensity and Diversity”, The Journal of Industrial Economics, 17(2), 104-118.
MCALEESE, D. (2004). Economics for Business Competition, Macro-stability and Globalisation. Pearson Education.
NARCI, H. Ö., OZCAN, Y. A., ŞAHİN, İ., TARCAN, M., ve NARCI, M. (2015). An Examination Of Competition And Efficiency For Hospital İndustry in Turkey. Health care management science, 18(4), 407-418.
ÖNDER, K. (2016). Türkiye Bisküvi, Çikolatalı ve Şekerli Mamuller Sektörü: Firma Yoğunlaşma Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(2), 179-208.
Özhan, M. (1990). 1988 Yılında Türk İmalat Sanayiinde Yoğunlaşma Düzeyi ve Bu Düzeyi Belirleyen Faktörler. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2).
PAREEK, S. (2009). A Text Book Of Business Economics. Sunrise Publishers ve Distributors.
PARKIN, M. (2003). Economics Sixth Edition. New York: Addison-Wesley World Student Series,
PEHLİVANOĞLU, F., ve TEKÇE, E. (2013). Türkiye elektrik enerjisi piyasasında Herfindahl-Hirschman ve CRm endeksleri ile yoğunlaşma analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
PEHLİVANOĞLU, F., ve TİFTİKÇİGİL, B. Y. (2013). A Concentration analysis in the Turkish iron-steel and metal industry. International Journal of Economic Practices and Theories, 3(3), 152-167.
POLAT, Ç. (2007). Yoğunlaşma Ve Piyasa Yapısı İlişkisi Çerçevesinde Türk Çimento Sektörünün Yapısalanalizi. Anadolu University Journal of Social Sciences, 7(2).
PORTER, M. E. (1986), Competition in Global Industries, Boston: Harvard Business School Press.
PORTER, M. E. (1990), The Competitive Advantages of Nations Harvard Business Review, Mart-Nisan, no:2
Porter,M.E.(1998).,Competitive Strategy, Techniques for analyzing industries and competitors. New York, The Free Press.
SUNG, Nakil (2014). “Market Consentration and Competition in OECD Mobile Telecominications Markets”. Applied Economics, 46(25).3037-3048.
TATLI, H. (2018). Piyasa Yoğunluğunun Ölçülmesi: Beyaz Eşya Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(1), 64-84.
THOMADAKIS, S.B. (1977) “A Value-Based Test of Profitability and Market Structure”, The Review of Economics and Statistics, 59(2), 179-185.
WEN Jie Xu, X. (2011).“The Empirical Analysis Of Market Performance Of Automobile İndustry Market İn China”. Applied Mechanics and Materials, (55/57).1997-2002.
WORTHINGTON, I., BRITTON, C., ve REES, A. (2005). Economics for business: Blending theory and practice. Pearson Education.
YILDIRIM, K., EŞKİNAT, R., KABASAKAL, A., ERDOĞAN, M. (2009). Endüstriyel Ekonomi (4. Baskı). Ekin Yayıncılık.
YILDIZ, F. (2012). Türkiye’de Mobil Telekomünikasyon Ve Genişbant İnternet Hizmetleri Sektöründe Pazar Yoğunlaşmasının Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(6), 47-72.
YOLAÇ, S. (2005). Türkiye İmalat Sanayiinde Yoğunlaşma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (50), 1087-1100.
www.kap.gov.tr