KURGUSAL BELGESEL DÜZYAZIDA ÇAĞDAŞ SOSYO-POLİTİK OLAYLARIN TASVİRİ (AZERBAYCAN EDEBİYATI ÖRNEKLERİ TEMELİNDE)

1980'lerde başlayan bağımsızlık mücadelesinde, Azerbaycan aydınları, şairleri ve yazarları halkla birlikte bu mücadelede ön saflardaydı. Bağımsızlık Dönemi’nde Azerbaycan edebiyatının ana konusu hâline gelen bu olaylar, modern şiire, gazeteciliğe, sanata ve düzyazı eserlerine yeterince yansımıştır. Bu konuyu elen alan yazarlar kurgusal ve belgesel düzyazı örneklerinde real kahramanların imajlarını gerçekliğe dayanarak yaratmışlardır. Makalede, Fikret Goca'nın "Kar, kanlı karanfiller" ve Halil Rza Ulutürk'ün "Lefortovo zindanında" adlı hikâyelerinde Ocak olaylarının tasviri ele alınmıştır. Bağımsız Azerbaycan'ın daha bir acısı Karabağ Savaşı’dır. Mustafa Çemenli’nin son yıllarda yazdığı ulusal kahramanlarımızdan bahseden "Fred Asif", “Mübariz” eserleri kahraman savaşçılar hakkında yazılmış biyografik eserlerdir. “Fred Asif” romanında, hayatının önemli bir parçası Karabağ Savaşı’na bağlı olan Azerbaycan’ın Ulusal Kahramanı Asif Meherremov'un yaşam öyküsü, eserin savaşı anlatan hattı ile paralel olarak sunulmuştur. Araştırmaya dayanarak "Fred Asif" eserinin belgesel biyografik roman, "Mubariz" eserinin ise sanatsal biyografi eser olduğu sonucuna varılmıştır.

DEPICTION OF CONTEMPORARY SOCIO-POLITICAL EVENTS IN FICTIONAL -DOCUMENTARY PROSE (BASED ON MATERIALS FROM AZERBAIJANI LITERATURE)

In the struggle for independence that began in the 1980s, the Azerbaijani intelligentsia, poets and writers have always been together with the people. These events, which became the main themes of Azerbaijani literature during the independence period, are depicted in modern poetry, journalism and prose. In samples of fictional and documentary prose, the authors recreated the images of real heroes based on real facts. The article examines the depiction of the events of January 20 in the story by Fikret Godjа "Snow, bloody carnations" and "In the Lefortovo underground" by Khalil Rza Uluturk. Another pain of modern Azerbaijan is the Karabakh war. Mustafa Chemenli is the author of biographical books about the national heroes of Azerbaijan. In the novel "Fred Asif", the life story of the National Hero of Azerbaijan Asif Maharramov, most of whose life is associated with the Karabakh war, is described in parallel with the storyline about the war. Based on the analysis, it was noted that the book "Fred Asif" is a documentary biographical novel, and "Mubariz" is a fictional biography.

___

  • Çəmənli, Mustafa (2010); Fred Asif (sənədli roman). Təhsil, Bakı.
  • Çəmənli, Mustafa (2010); Mübariz (povest). Təhsil, Bakı.
  • Əsgərli, Əlizadə (2005); Milli ideal mücahidi. Elm, Bakı.
  • Qoca, Fikrət “Qarlı, qanlı qərənfillər”, Azərbaycan, 2003, 1, s.19-37.
  • Ulutürk Xəlil Rza (1998). Lefortovo zindanında. Azərbaycan nəşriyyatı, Bakı.
  • Гаранин Л.Я (1986). Мемуарный жанр советской литературы: Ист.–теорет.очерк, Наука и техника, Минск.
  • Паперно И. (2004) «Советский опыт, автобиографическое письмо и историческое сознание: Гинзбург, Герцен, Гегель». НЛО, № 4.
  • Бахтин М. (1979). Эстетика словесного творчества М.: Искусство.