İnsan Fiillerinin yaratılması konusunu Ebu’l-Hasan el-Eş’arî, İmam Mâturidî, Ebû İshak İsferâyînî, Kadî Ebû Bekir Bâkıllânî, Cebriye, Mutezile ve Hukemâ’nın bakış açısıyla ele alan Risâle’nin tahkik ve tercümesinin verildiği çalışma, yazıldığı dönemin medrese kültür yapısını göstermesi bakımından orijinaldir. Elimizdeki Risâle’den hareketle, hicrî XIII. miladî XIX. yüzyılda, başta Erzincan olmak üzere Anadolu’da Mâtürîdîlik akidesinin medreselerde okutulduğu, Kelam ilminin derin konularından olan kulların fiillerinin yaratılışı meselesinin ele alındığı, incelendiği ve bu mezhebin fikirlerinin tasvip gördüğü sonucuna ulaşmak mümkündür. Risâlenin yazarı belli olmamakla birlikte Celaleddin Devvânî’den alıntılanmış ve Erzincanlı Süleyman Efendi tarafından aktarılmıştır. Çalışmamızda Risâle’de özet olarak verilen fikir ve tanımlamaların karşılaştırılmalı tahkiki yoluna gidilmemiş, aslına sadık kalarak takdim ve tercümesi yoluna gidilmiştir.