Bir Müceddid Olarak Şah Veliyullah ed-Dihlevi'de Tevhid ve Şirk Anlayışı

İslam dininin temel ilkesini, tevhid inancı oluşturmaktadır. Buna muhalif olan veya bunu bozan her unsur ise, şirk olarak nitelendirilmiştir. İslam dininin kendi peygamberinden menkul bu saf tevhid anlayışında, tarihin akışı içerisinde insan unsurunun etkisiyle çeşitli bozulmalar olmuştur. Özellikle farklı inanç ve kültürlerle beslenmiş kişilerin sonradan intisap ettikleri dini, önceki birikimleriyle yorumlamaları, dinin aslında bulunmayan şeylerin ona dahil edilmesine sebebiyet vermiştir. Bu olumsuz durumun, çeşitli dönemlerde farklı alimler tarafından ıslah veya tecdid gibi isimler altında izalesi yoluna gidilmiştir Bu makalede, İslam düşünce tarihi gözönünde bulundurulduğunda, tecdid merkezli çalışmaların simge ismi olan Şâh Veliyyullâh ed-Dihlevî’nin bidatlerle mücadele bağlamında tevhid ve şirk konusundaki düşünceleri ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Şâh Veliyyullâh ed-Dihlevî, tevhid, şirk, tecdid

PDF

___

KAYNAKÇAAltıntaş, Ramazan, İslam Düşüncesinde İşlevsel Akıl, İstanbul, 2003.Aydın, Ahmet, Şah Veliyullah ed-Dihlevî ve Dihlevîlik, Marmara Üniv., S.B.E., (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul, 2013.Bulut, İsmail, Şah Veliyullah Dihlevi’nin Kelamî Görüşleri, (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara Üniv., S.B.E., Ankara, 2007.Daudî, Halid Zaferullah, Pakistan ve Hindistan’da Hadis Çalışmaları, İstanbul, 1995.ed-Dihlevî, Şâh Veliyyullâh, Terc. Özgür Kavak, el-Cüz’ü’l-Latîf fî Tercemeti’l-Abdi’z-Zaîf (Zor Zamanda Âlim Olmak: Şâh Veliyyullâh Dihlevî’nin Kendi Kaleminden Hayatı), Dîvân İlmî Araştırmalar Sy. 17 (2004/2).-------------, Hüccetullâhi’l-Bâliğa, Tahkik: Seyyid Sabık, 2 cilt, Beyrut, 2005.-------------, et-Tefhîmâtü’l-İlâhiyye, Tashîh ve Tahşiye: Üstaz Ğulam Mustafa el-Kasımî, 2 cilt, Haydarâbâd, 1992.en-Nedvî, Vâdıh Reşîd el-Hasenî, Târîhu’s-Sekâfeti’l-İslâmiyye, Leknev (Hindistan), 2014.İbn Manzûr, Cemalüddin Ebi’l-Fadl Muhammed b. Mükerrem, Lisânü’l-Arab, Beyrut (Lübnan), 2005.İlhan, Mehmet, Şah Veliyullah ed-Dihlevî’nin Kelamî Görüşleri, Dokuz Eylül Üniv., S.B.E., (Basılmamış Doktora Tezi), İzmir, 2006.Karaman, Hayrettin, İctihâd, Taklîd ve Telfik Üzerine Dört Risale, Şah Veliyyullah ve İkd’ul-Cîd Risalesi, İstanbul, 2000.Kur’ân-ı Kerîm.Mevsûatü’l-Hadîsi’ş-Şerîf el-Kütübü’s-Sitte, Editör: Salih b. Abdilaziz b. Muhammed b. İbrahim, Riyad (Suudi Arabistan), 2000.es-Siyelkûtî, Muhammed Beşîr, eş-Şâh Veliyullâh ed-Dihlevî, Beyrut, 1999.Topaloğlu, Bekir – Çelebi, İlyas, Kelâm Terimleri Sözlüğü, İstanbul, 2010.Zeydân, Abdulkerîm, el-Vecîz fî Usûli’l-Fıkh, Bağdat, 1976.