MP3’LERLE DEĞİŞEN MÜZİK ENDÜSTRİSİ VE TELİF HAKLARI
Gün geçtikçe gelişen sayısal ve ağ teknolojileri, günlük yaşam pratikleri içinde daha geniş biçimde kullanılırken, çevrimiçi ortamdaki enformasyonun kopyalanmasını, değiştirilmesini ve dağıtılmasını da olanaklı kılmıştır. Özellikle peer to peer/P2P denilen ve aynı ağ içindeki iki ya da ikiden fazla dosya arasındaki her türlü sayısallaşmış veri paylaşımını sağlayan sistem otomatik olarak araştırma, kopyalama ve aktarımı gerçekleştirirken telif hakkı ihlallerine de yol açmaktadır. Popüler söylemde korsanlık olarak adlandırılan bu telif hakkı ihlalleri özellikle ilk olarak müzik endüstrisini etkilemiştir. İhlallere karşı hem yasal hem de teknolojik koruma önlemleri getiren müzik endüstrisi telif hakkı yasasının genişlemesine yol açmıştır. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, dünyada müzik ve telif hakları alanında yaşanan dönüşümler bağlamında Türkiye’de ne gibi değişikliklerin olduğu ve bu değişiklikler sonucunda endüstrinin çıkarı, eser sahibinin hakları ve kamu yararı arasındaki dengenin nasıl bozulduğunu ortaya koymaktır. Ekonomi politik yaklaşımın benimsendiği çalışmada hem tarihsel bir inceleme gerçekleştirilmiş, hem de Eşleştirme (Twinning) toplantılarında yapılan tartışmalar ve görüşmelerle ilgili yüz yüze görüşmeler önemli veriler sağlamıştır
Anahtar Kelimeler:
MP3, Telif Hakları, Müzik Endüstrisi, Türkiye
CHANGING MUSIC INDUSTRY THROUGH MP3’S AND
As the daily improving digital and web Technologies got to be used more extensively in everyday life, they also made it possible to copy, modify and distribute online information. Especially, the system, which is named peer to peer/P2P and which allows for the sharing of any kind of digitalized data between two or more files within the same network, leads to copyright infringements while automatically conducting research, duplication and data transfer. The aforementioned copyright infringements, called piracy in popular discourse, have primarily impacted the music industry. They also led to the expansion of copyrights law that provided both legal and technological protection measurements against infringements. Thus, the aim of this study is to display the changes happening in Turkey within the context of global transformations occuring in the fields of music and copyrights and how the balance among the interests of industry, public good and the rights of the copyright owner is upset as a result of such changes. Hence, both a historical analysis has been conducted and important data have been collected from face to face interviews related to twinning meetings discussions throughout the study which adopts a political economic approach
Keywords:
MP3, Copyrights, Music Industry, Turkey,
___
- Ayiter, Nuşin (1972). Hukukta Fikir ve San’at Ürünleri. Ankara: Sevinç Matbaası.
- Bettig, Ronald (1996). Copyrighting Culture. USA: Westview Press.
- -----------(2003). “Copyright and the Commodification of Culture.” Media Development. http://www.wacc.org.uk/wacc/layout/set/print/publications/mediadevel opment/2003. Erişim tarihi: 23 Şubat 2007.
- Çakmur, Barış (2001). Music Industry in Turkey: An Assesment in the Context of Political Economy of Cultural Production. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: OTDÜ.
- -----------(2002). “Türkiye’de Müzik Üretimi.” Toplum ve Bilim. s.94.
- Çelikcan, Peyami (1996). Müziği Seyretmek. Ankara: Yansıma Yayınları.
- DPT (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı Fikri Mülkiyet Hakları Özel İhtisas Komisyonu Raporu.
- Fisher, W.William (2000). “Digital Music:Problems and Possibilities.” www.law.harvard.edu/Academic.Affairs/coursepages/tfisher/Music.ht ml. Erişim tarihi: 14 Haziran 2007.
- Hinduja, Sameer (2006). “A Critical Examination of the Dgital Music Phenomen.” Critical Criminolog. 387-409.
- Hsieh, Chi-Jen (2002). “From The MP3 Revolution” to Pay- to-Play: the Political Economy of Digital Music. Yayınlanmamış Doktora Tezi. ABD: The Pennslvania State University.
- İmfeld, Cassandra ve Victoria Smith Ekstrand (2005). “The Music Industry and the Legislative Development of the Digital Millenium Copyright Act’s Online Service Provider Provision.” 10 Comm.Law&Poly’y. 291-312.
- IFPI (2000), http://www.ifpi.org/content/library/worldsales2000.pdf
- IFPI (2002), http://www.ifpi.org/content/library/worldsales2002.pdf
- IFPI (2003), http://www.ifpi.org/content/library/worldsales2003.pdf
- IIPA(2004), http://www.iipa.com/rbc/2004/2004SPEC301TURKEY.pd f IIPA(2008), http://www.iipa.com/rbc/2008/2008SPEC301TURKEY.pdf
- Koskinen-Olsson, Tarja (2007). “Yeni İş alanlarında Toplu Hak Yönetim Örgütleri.” Günümüzde ve Gelecekte Müzik Alanında Toplu Hak Yönetimi Sempozyumu. (23-24 Kasım 2007) İstanbul Bilgi Üniversitesi.
- Marlin-Bennett, Renée (2004). Knowledge Power: Intellectual Property, Information & Privacy. USA: Lynne Rinner Publishers, Inc. May, Christopher (2007). “The Hypocrisy of Forgetfulness: The Contemporary Significance of Early Innovations in Intellectual Property.” Review of International Political Economy. 14(1): 1-25.
- McDowell, D. Stephen ve Hong, Moonki (2006). “United States’ Trade Policy and the Reshaping of Intellectual Property Rights Protection in the APEC Region.” “Intellectual Property Rights and Communications in Asia” (ed), 38- 57. Thomas, N. P & Servaes, J. London: Sage.
- Mü-Yap Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği/Mü Yap(2008), Mü-Yap hakkında. http://www.mu-yap.org/ Müzikte Endüstrileşemedik Burada Madonna Bile Bar Şarkıcısı Olurdu (2008). Referans. 19 Nisan 2008.
- “Müzik sektörünün devleriyle yapılan anlaşmalarla 2,5 milyon şarkılık katalog, Turkcel'’den Türkiye’nin en büyük dijital müzik arşivi.” (2010). http://forum.donanimhaber.com/m_ 38841072/tm. htm. Erişim tarihi: 13/12/2010.
- Noguchi,Yuko (2006). Toward Better-Balanced Copyright Regulations in the Digital and Network Era: Law, Technology and the Market in the U.S.
- and Japan. Yayınlanmamış Doktora tezi. ABD: Stanford University. Radyo Televizyon Yayıncıları Meslek Birliği/RATEM (2008). Ratem hakkında. http://www.ratem.org.
- Türkekul, Turhan ve Güçlü (2004). Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Fikir Haklarının Korunması ile İlgili Temel Bilgiler. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü.
- Suluk, Cahit (2004). Telif Hakları ve Korsanlıkla Mücadele. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
- USTR.(1997).http://www.ustr.gov/assets/Document_Library/Reports_Publica ions/1997/1997_National_Trade_Estimate/asset_upload_file806_2692 .pdf
- USTR.(2002).http://www.ustr.gov/assets/Document_Library/Reports_Publica ions/2002/2002_Special_301_Report/asset_upload_file567_6367.pdf
- Vaidhyanathan, Siva (2003). Copyrights and Copywrongs: The Rise of Intellectual Property and How it Threatens Creativity. ABD: NYU Press.
- Wasko, Janet (1994). Hollywood in the Information AgeBeyond the Silve Screen. Austin, TX: University of Texas Press.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2003
- Yayıncı: Akdeniz Üniversitesi