OLAĞAN DÖNEM ASLİ KURUCU İKTİDAR KAVRAMI VE TBMM’NİN YENİ ANAYASA YAPIP YAPAMAYACAĞI SORUNU

Asli kurucu iktidar yeni bir anayasa yapan iktidar iken, tali kurucu iktidar mevcut anayasayı değiştiren hukuki ve sınırlıbir iktidardır. TBMM bir tali kurucu iktidardır ve Anayasanın 175. maddesine göre 1982 Anayasası’nı değiştirebilmek-tedir. TBMM’nin yeni bir anayasa yapıp yapamayacağı, yani asli kurucu iktidar vasfı taşıyıp taşımayacağı anayasahukuku doktrininde tartışmalıdır. Bu noktada özellikle olağan dönem asli kurucu iktidar kavramı ön plana çıkmayabaşlamıştır. Bu kavramla TBMM’nin yeni bir anayasa yapabileceği savunulmaktadır. Çalışmamızda ilk olarak olağandönem asli kurucu iktidar kavramı, sonrasında ise TBMM’nin yeni bir anayasa yapıp yapamayacağı sorunu incele-necektir.

THE ORDINARY PERIODICAL PRIMARY CONSTITUENT POWER AND THE QUESTION OF WHETHER THE GRAND NATIONAL ASSEMBLY WILL BE ABLE TO MAKE A NEW CONSTITUTION

The primary constituent power constitutes a new constitution and the derivative constitutive power constitutes a legal and limited power that changes the existing constitution. The Grand National Assembly of Turkey is a derivative constitutive power and can change the 1982 Constitution according to Article 175 of the Constitution. It should be discussed in the doctrine that the TBMM will be the primary constituent power. At this point, especially the concept of “ordinary periodical primary constituent power” has begun to come to the forefront. With this concept, it is argued that the Grand National Assembly of Turkey can make a new constitution. In this study, we will first examine the issue of whether the Grand National Assembly of Turkey will be able to make a new constitution after the concept of the original founding power.

___

  • Arslan, Zühtü, Başörtüsü, Ak Parti ve Laiklik, SETA Analiz Dergisi, S. 2, Ocak 2009, s. 6. (Kısaltılmışı: Arslan, Başörtüsü, Ak Parti ve Laiklik).
  • Arslan, Zühtü, Yeni Anayasa: Türkiye’nin Bitmeyen Senfonisi, Rapor No: 11, Bilgesam. (Kısaltılmışı: Arslan, Yeni Anayasa).
  • Batum, Süheyl, Anayasa ve İnsan, Cumhuriyet Kitapları, 3. Baskı, Nisan 2011.
  • Bilgin, Mehmet Fevzi, Constitution, Legitimacy and Democracy in Turkey (Constitunoal Politics in the Middle East, Ed. Said Amir Arjomand), Hart Publishng, 2008.
  • Blount, Justin / Elkins Zachary / Ginsburg, Tom, Does the Process of Constitution- Making Matter? (Comporative Constituonal Design), Ed. Ginsburg Tom, Cambridge University Press, 2012.
  • Can, Osman, Yeni Meclis Kurucu İktidar Yetkisi Kullanmalı!, Akşam Gazetesi, 26.09.2011, S. 1, (E.T.: 14.12.2016).
  • Erdoğan, Mustafa, Anayasa Hukuku, Orion Yayınevi, 7. Baskı.
  • Fendoğlu, Hasan Tahsin, “TBMM Yeni Anayasa Yapabilir (mi?)”, http://www.hasan- tahsinfendoglu.com - http://www.sde.org.tr, (E.T.: 13.12.2016).
  • Gözler, Kemal, “TBMM Yeni Bir Anayasa Yapabilir mi?”, in E. Göztepe ve A. Çelebi (Ed.), Demokratik Anayasa: Görüşler ve Öneriler, İstanbul, Metis, 2012, 45-61.
  • Gözler, Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi Cilt 1, Ekin Yayınevi, Haziran 2011. (Kısaltılmışı: Gözler, Anayasa).
  • Gözler, Kemal, Kurucu İktidar, Ekin Yayınevi, 2. Baskı, Mart 2016. (Kısaltılmışı: Göz- ler, Kurucu İktidar).
  • Gül, Cengiz, “Toplumun Yeni Anayasa Beklentisi Artık Ertelenmemelidir”, Kayseri Anadolu Haber, Http://Www.Kayserianadoluhaber.Com.Tr/Kayseri-Haberler-Ana- yasa_Profesoru_Gul_%E2%80%9ctoplumun_Yeni_Anayasa_Beklentisi_Artik_ Ertelenmemelidir%E2%80%9d-14962.Aspx (E.T.: 14.12.2016).
  • Hekimoğlu, Mehmet Merdan, Bu Meclis Anayasa Yapabilir mi?, http://www.ekono- mikyorumlar.com.tr/dergiler/gundem/Gundem_1_Sayi_510.pdf (E.T.: 30.11.2016).
  • Herdegen, Matthias, Anayasa Yapımının Sınırları, Anayasa Teorisi İçinde (Verfassungs- theorie), Çeviren: Naim Demirel, Çeviri Editörü: İlyas Doğan, Lale Yayıncılık, Yayın Yeri Yok, 2014, s. 363-384.
  • Kaboğlu, İbrahim, Anayasa Hukuku Dersleri, Legal Yayıncılık, 6. Baskı, Ekim 2010.
  • Kanadoğlu, Sabih, “AKP Yeni Anayasa Yapamaz”, http://www.haberler.com/kanadoglu- ndan-akp-yeni-anayasa-yapamaz-iddiasi-haberi/ (E.T.: 14.12.2016).
  • Karatepe, Şükrü, Anayasa Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2013.
  • Kubalı, Hüseyin Nail, Anayasa Hukukunun Genel Esasları ve Siyasi Rejimler, Ersa Mat- baacılık, İstanbul, 1964.
  • Özbudun, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Gözden Geçirilmiş 17. Baskı, Yetkin Yayınla- rı, Ankara-2017.
  • Şahin, Engin, Kurucu İktidar - Politik Yaklaşım, XII Levha Yayınları, Kasım 2013.
  • T.B.M.M. Başkanlığı'na Bazı Kurum ve Kuruluşlarca Verilmiş ve T.B.M.M.’deki Siyasi Partilerce Yapılmış Anayasa Değişikliğine İlişkin Hazırlık Çalışmaları ve Taslak Me- tinler ile Anayasa Komisyonu Metni, Https://Acikerisim.Tbmm.Gov.Tr/Xmlui/Hand- le/11543/1807 (E.T.: 13.06.2017).
  • Teziç, Erdoğan ve Diğerleri, Yeni Anayasa için, acikerisim.Tbmm.Gov.Tr:8080/Jspui/ Bitstream/11543/1807/1/199205978.Pdf, S. 5-140, (E.T.: 20.12.2016).
  • Teziç, Erdoğan, Anayasa Hukuku, Beta Yayınevi, 17. Bası, Ağustos 2014.
  • Tunaya, Tarık Zafer, Siyasal Kurumlar ve Anayasa Hukuku, Araştırma, Eğitim ve Ekin Yayınları, 5. Baskı.
  • Waldhoff, Christian, Anayasa Kanununun Meydana Gelişi, Anayasa Teorisi İçinde (Verfassungstheorie), Çeviren: Bilge Buz Aras, Çeviri Editörü: İlyas Doğan, Lale Ya- yıncılık, Yayın Yeri Yok, 2014, s. 305-362.
  • Yazıcı, Serap, Yeni Bir Anayasa Hazırlığı ve Türkiye, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayın- ları, 2. Baskı, Ağustos 2011.
  • Yeni Anayasa Yuvarlak Masa Toplantıları Dizisi: Yeni Anayasanın Beş Temel Boyutu Adlı Tüsiad Raporuna Erişmek İçin Bkz. Tusiad.Org/Tr/Yayinlar/Raporlar/İtem/Dow nload/4772_02aa27e8c0f3e881bff00d4b40f34217 (E.T.: 20.12.2016).