Sağlık Kurumlarına Başvuran Hastaların Ötanaziye Bakış Açıları

Amaç: Çalışmanın amacı, hastane ve Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran hastaların “ötanazi” kavramına bakış açılarını değerlendirmek ile kendileri ve yakınları için ötanaziyi isteme durumlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı tiptedir. Veriler hastane ve Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran 522 kişinin onamı alınarak anket formu ile elde edilmiştir. Bağımlı değişkenler ötanaziye bakış açıları ile ilgili önermeler, bağımsız değişkenler sosyodemografik özellikler ile kişinin çevresinde bakıma ihtiyacı olan hasta bulunması durumudur. Bulgular: Katılımcıların %55,9’u kadın, 38,5’i evli, yaş ortalaması 45,1±15,7’dir en küçük:16, en büyük:80 . Katılımcıların %44,9’u kendisi için, %27,0’ı aile ve yakın akrabaları için ötanazi istediğini belirtmişlerdir. Ötanaziyi kabul etme gerekçeleri sırası ile acı çekmemek %70,0 , bakımı ile ilgilenen kişilere sıkıntı vermemek %55,0 , yatağa bağlı yaşamanın anlamsızlığı %49,6 ve aileye ve devlete maddi yük olmamak %37,4 olarak belirtilmiştir. Ötanaziyi kabul etmeme gerekçeleri ise sırası ile dini nedenler %66,9 , tıpta yeni gelişmelerin beklenmesi %46,1 , tıbbın insanları yaşatmak için var olması %45,1 , ölümü hızlandırmanın anlamsızlığı %27,5 , yasal yükümlülükler %10,5 olarak belirtilmiştir. Katılımcıların %81,2’si Türkiye’de ötanazi uygulanırsa suistimal edilebileceğini belirtmiştir. Kendilerine ötanazi yapılmasını isteme durumu 45 yaş ve altında olanlarda p:0,044 , erkeklerde p:0,048 , bekârlarda p≤0,001 , eğitim durumu lise ve üzeri olanlarda p≤0,001 , anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur.Sonuç: Çalışmada bazı koşullarda kendileri için ötanazi isteyebileceğini belirten bireyler %44,9 aile ve yakınları söz konusu olduğunda daha kontrollü karar alabileceklerini belirtmişlerdir. Aynı zamanda ötanazinin yasalaşması durumunda suiistimal edilme korkusu yaşadıklarını %81,2 ifade etmişlerdir

Anahtar Kelimeler:

Ötanazi, Ölme hakkı, Ölüme karşı tutum

The Viewpoints of Patients Presenting at Health Care Institutions on Euthanasia

Objective: The purpose of this study was to investigate the viewpoints of patients on euthanasia and to determine whether they want euthanasia for themselves and their relatives. The patients had presented at the hospital or family health centers.Material and Methods: The research was a descriptive study. The data was obtained from 522 patients who went to hospital and family health centers. A questionnaire was filled out after the consent was obtained. The dependent variable was the statements about the viewpoints of the patients on euthanasia while the independent variables were socio-demographics and whether there was anyone close to the patient requiring care.Results: 55.9% of the participants were female, 38.5% were married and the average age was 45.1±15.7 min: 16, max: 80 years. Subsequently 44.9% and 27.0% of the participants expressed that they wanted euthanasia for themselves and for their relatives. The reasons to accept euthanasia can be counted as avoiding pain 70.0% , not having to inconvenience those who care for them 55.0% , the meaninglessness of being bedridden 49.6% and not to be a financial burden for family and state 37.4% . The reason to oppose euthanasia were stated as religious rules 66.9% , hoping for new developments in medicine 46.1% , the thought that the aim of medicine was to keep people alive 45.1% , the meaninglessness of hurrying to die 27.5% and legal responsibilities 10.5% . 81.2% of the respondents asserted that there can be misappropriations if euthanasia was practiced in Turkey. Respondents who were at most 45 years old p:0.044 , male p:0.048 , single p:0.0001 and had at least graduated from high school p:0.0001 wanted euthanasia for themselves at a higher rate.Conclusion: Individuals 44.9% declaring their wish of euthanasia for themselves under some conditions stated that they may make more controlled decisions for their relatives. Besides, many 81.2% expressed their concerns about the misappropriations of euthanasia in the event that euthanasia passes into law

Keywords:

Euthanasia, Right to die, Attitude towards death,

PDF

___

More T. Ütopya. Sağnak Gökçen T. (Çev.) İstanbul: Gün Yayıncılık, 1999;77-78.
English Oxford Living Dictionaries. Erişim: 06/10/2017 https://en.oxforddictionaries.com/definition/euthanasia
Türk Dil Kurumu (TDK). Erişim: 27/09/2017. (http:// www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_yanlis&view =yanlis& kelimez=346)
Özkara E. Ötanaziye farklı bir bakış: Belçika’da ötanazi uygulaması ve ülkemizdeki durum. TBB Dergisi 2008;78:105-22.
Alan Akcan E. Ötanazi. İÜHFM C. LXXI, 2013;1:3-26.
Gamsız BN. Ötanazi: Tanım ve tarihçe. Lokman Hekim Journal 2013; 3(2):25-31.
Terzioğlu A. Euthanasie (ötanazi) ve getirdiği etik sorunlar. Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik 1994; 2(1):16-22.
Öz F. Ötanazi. Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik 1998;6:40-7.
Jecker NS, Jonsen AR, Pearlman RA. Bioethics: An Introduction to the history, methods and practice, Part1: The History of Bioethics. J Med Ethics1997:3-12.
Çalışkan D, Özdemir O, Akdur R. Abidinpaşa Sağlık Grup Başkanlığı Bölgesinde çalışan hekimlerin ötanazi konusunda bilgi tutum davranışları ile ilgili bir çalışma. T Klin J Med Ethics, Law and History 2003; 11(2):91-101.
Bryant MS. Confronting the “Good Death” Nazi Euthanasia on Trial, 1945-1953, Colorado: University Press of Colorado, 2005.
Kılınç B. Türk Ceza Hukuku açısından ötenazi. Genç hukukçular hukuk okumaları. (http://docplayer.biz. tr/7930132-Turk-ceza-hukuku-acisindan-otenazi.html)
Beder A, Pınar G, Aydoğmuş G, Can M, Eren H, İşler N, Yılmaz S, Birli M. Hemşire ve hekimlerin ötanaziye ilişkin görüşleri. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, 2010;1(2):91-8.
Çelik S, Kalkan M, Gündoğdu A, Topal H. Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. DEUHYO ED 2012; 5(3):101-9.
Gündüz T, Öner S, Çınar T, Din H. Hekimler ötenaziyi savunuyorlar mı? Adli Tıp Bülteni 1996; l(2):82-8.
Emanuel EJ, Fairclough DL, Daniels ER, Clarridge BR. Euthanasia and physician-assisted suicide: Attitudes and experiences of oncology patients, oncologists, and the public. The Lancet 1996; 347(9018):1805-10.
Cohen JS, Fihn SD, Boyko EJ, Jonsen AR, Wood RW. Attitudes toward assisted suicide and euthanasia among physicians in washington state. N Engl J Med 1994; 331:89-94.
Davis AJ, Davidson B, Hirschfield M, Lauri S, Lin JY, Norberg A, Phillips L, Pitman E, Shen CH, Vander Laan R, Zhang HL, Ziv L. An international perspective of active euthanasia: Attitudes of nurses in seven countries. Int J Nurs Stud 1993; 30(4):301-10.
Ataç A, Erdem L. Ötanazi ve organ aktarımı etiği. Ötanazi ile ilgili bir anket çalışması. T Klin Tıbbi Etik 1996; 4:79-81.
Çoban Ö, Dilek E, Harman S. İntihar Bir Turizm Türü Olarak Değerlendirilebilir mi? Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi 2017; 7(1):137-51.
ProCon.org E. Physician-assisted suicide (PAS) around the World Legal Status in 28 Countries from Australia to Uruguay. Erişim: 06/10/2017. (https://euthanasia. procon.org/view.resource.php?resourceID=000136).
BBC. Ethics guide. Erişim: 06/10/2017. (http://www. bbc.co.uk/ethics/euthanasia/overview/asstdyingbill_1. shtml).
Oliver D. A perspective on euthanasia. Br J Cancer. 2006; 95(8):953-4.
Hasta Hakları Yönetmeliği 01/08/1998 tarihli Resmi Gazete Sayı:23420.
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2016. Ankara: Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, 2017.
Özen M, Ekici Şahin M. Ötanazi. Ankara Barosu Dergisi 2010;68(4):15-36.
Chapple A, Ziebland S, McPherson A, Herxheimer A. What people close to death say about euthanasia and assisted suicide: A qualitative study. J Med Ethics 2006;32:706-10.
Karlsson M, Milberg A, Strang P. Suffering and euthanasia: A qualitative study of dying cancer patients’ perspectives. Support Care Cancer 2012; 20:1065-71.
Nikookar HR, Jaafarian Sooteh SH. Euthanasıa: An Islamıc Ethıcal Perspective. European Scientific Journal 2014; 2:179-85.
Demirörs Ö, Hızal SA. Türk Ceza Hukuku açısından ötanazi. Ankara Üni. Hukuk Fak Dergisi 2016; 65(4):1481- 516.